kaart uitschreef in de "free" record shop. Van het voor 1986 geplande meet-
schema van de Modular Transportable Laser Ranging Systems MTLRS1 en
MTLRS2 en de Amerikaanse TLRS1 is veel minder uitgekomen. De meetcy-
clus voor het Middellandsezeegebied '86-is op deze manier niet
gerealiseerd. Evenmin hebben onze lasers Egypte, Jordanië en Tunesië
bezocht. Ik kan blijkbaar de toepassingen van lasers in de consumenten
maatschappij beter voorspellen dan in mijn eigen vakgebied. De lezer zou
haast denken dat het schrijven van Snellius lustrumboek bijdragen tot chro
nische neerslachtigheid leidt, bij deze schrijver althans.
Niets is minder waar! Ik realiseer mij dat ik een bijdrage moet leveren voor
blok twee "De laatste vijf jaar". Niet vooruitzien maar terugblikken geblazen!
De afgelopen vijf jaren kenmerken zich door intensieve meetcampagnes in en
buiten het Middellandsezeegebied. Het liep wat anders dan we dachten in de
lente van 1985.
In 1985 proberen we intensief het gloednieuwe lasermeetsysteem in onze
vingers te krijgen, maar eind augustus begint MTLRS2 aan een lange reis.
Allereerst wordt op uitnodiging van de Eidgenossische Technische Hoch-
schule (ETH) in Zürich de 1701 meter hoge Monte Generoso beklommen.
Een dubbel experiment wordt uitgevoerd: niet alleen wordt de 160 km lange
basislijn tussen Monte Generoso en Zimmerwald, waar een stationaire opge
stelde laser zich bevindt, met satelliet laserafstandmeting bepaald maar ook
met behulp van terrestrische laserafstandmeting. Het is namelijk mogelijk op
Jungfraujoch een laserreflectorpakket op te stellen dat zowel vanuit Zim
merwald als Monte Generoso zichtbaar is. Uit analyse van juist de terres
trische metingen van MTLRS2 naar Jungfraujoch blijkt dat het zuidelijk deel
van het Zwitserse eerste orde netwerk een fout van ongeveer één meter bevat:
in noord-zuid richting gezien is Zwitserland één meter groter dan de klassie
ke geodetische metingen tot dan aangaven. Op een conferentie stel ik aan de
Zwitsers voor deze ene meter Zwitserlandbreed tapijt aan mij in de buurt van
een bergmeertje ter beschikking te stellen. Helaas.
Na metingen in Punta sa Menta bij Cagliari op Sardinië begeeft MTLRS2 zich
naar Matera in Zuid-Italië, alwaar zij tezamen met MTLRS1 in de eerste drie
maanden van 1986 een intensieve calibratie campagne uitvoert. Naast elkaar
opgesteld blijken de verschillen tussen de afstanden gemeten naar de satelliet
LAGEOS door MTLRS1 en MTLRS2 niet meer dan 7 mm te bedragen!
Gezien de hoogte van LAGEOS hebben we te maken met afstanden die
tussen de 6000 en 8500 km variëren.
206