kaart uitschreef in de "free" record shop. Van het voor 1986 geplande meet- schema van de Modular Transportable Laser Ranging Systems MTLRS1 en MTLRS2 en de Amerikaanse TLRS1 is veel minder uitgekomen. De meetcy- clus voor het Middellandsezeegebied '86-is op deze manier niet gerealiseerd. Evenmin hebben onze lasers Egypte, Jordanië en Tunesië bezocht. Ik kan blijkbaar de toepassingen van lasers in de consumenten maatschappij beter voorspellen dan in mijn eigen vakgebied. De lezer zou haast denken dat het schrijven van Snellius lustrumboek bijdragen tot chro nische neerslachtigheid leidt, bij deze schrijver althans. Niets is minder waar! Ik realiseer mij dat ik een bijdrage moet leveren voor blok twee "De laatste vijf jaar". Niet vooruitzien maar terugblikken geblazen! De afgelopen vijf jaren kenmerken zich door intensieve meetcampagnes in en buiten het Middellandsezeegebied. Het liep wat anders dan we dachten in de lente van 1985. In 1985 proberen we intensief het gloednieuwe lasermeetsysteem in onze vingers te krijgen, maar eind augustus begint MTLRS2 aan een lange reis. Allereerst wordt op uitnodiging van de Eidgenossische Technische Hoch- schule (ETH) in Zürich de 1701 meter hoge Monte Generoso beklommen. Een dubbel experiment wordt uitgevoerd: niet alleen wordt de 160 km lange basislijn tussen Monte Generoso en Zimmerwald, waar een stationaire opge stelde laser zich bevindt, met satelliet laserafstandmeting bepaald maar ook met behulp van terrestrische laserafstandmeting. Het is namelijk mogelijk op Jungfraujoch een laserreflectorpakket op te stellen dat zowel vanuit Zim merwald als Monte Generoso zichtbaar is. Uit analyse van juist de terres trische metingen van MTLRS2 naar Jungfraujoch blijkt dat het zuidelijk deel van het Zwitserse eerste orde netwerk een fout van ongeveer één meter bevat: in noord-zuid richting gezien is Zwitserland één meter groter dan de klassie ke geodetische metingen tot dan aangaven. Op een conferentie stel ik aan de Zwitsers voor deze ene meter Zwitserlandbreed tapijt aan mij in de buurt van een bergmeertje ter beschikking te stellen. Helaas. Na metingen in Punta sa Menta bij Cagliari op Sardinië begeeft MTLRS2 zich naar Matera in Zuid-Italië, alwaar zij tezamen met MTLRS1 in de eerste drie maanden van 1986 een intensieve calibratie campagne uitvoert. Naast elkaar opgesteld blijken de verschillen tussen de afstanden gemeten naar de satelliet LAGEOS door MTLRS1 en MTLRS2 niet meer dan 7 mm te bedragen! Gezien de hoogte van LAGEOS hebben we te maken met afstanden die tussen de 6000 en 8500 km variëren. 206

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1990 | | pagina 229