politie, brandweer en ambulances zijn de wensen weer anders. Nu is de
bestuurder veelal goed bekend met de omgeving, maar wil de meldkamer
nauwkeurig de positie van haar voertuigen kennen om deze zo efficiënt
mogelijk te kunnen inzetten. Dat vereist een grote mate van nauwkeurigheid.
Immers, men moet bijvoorbeeld kunnen zien of een auto aan de linker dan
wel aan de rechterkant van een gracht is. En juist in steden waar de gewenste
nauwkeurigheid groot is, zijn de prestaties van satelliet-plaatsbepalingssyste
men aanzienlijk minder goed dan in het open veld. De auteur veronderstelt
dat de lezer goed op de hoogte is van de principes van satelliet-plaatsbepaling
en van GPS in het bijzonder. Indien dat wat minder het geval is, verdient het
aanbeveling het uitstekende kursusboek 'GPS, Navigatie en Geodetische
Puntsbepaling met het Global Positioning System' van Brouwer et al in te
zien.
Effekten van stedelijke omgeving en Selective Availability
De nauwkeurigheid van Navstar/GPS plaatsbepaling in stedelijke omgeving
kan door een tweetal oorzaken in belangrijke mate worden aangetast:
1 - Selective Availability (SA). De horizontale nauwkeurigheid van GPS in de
SPS (Standard Precision Service) mode wordt in de naaste toekomst om
militaire redenen teruggebracht van 30 meter tot 100 meter voor 95% van
de tijd. Deze degradatie wordt vermoedelijk bereikt door middel van clock-
jitter en/of vervuiling van de baan-parameters. Er zijn geen officiële
mededelingen gedaan betreffende de resterende 5% van de metingen.
Noch de kansdichtheidsverdeling van de amplitude van de fouten, noch de
spektrale vermogensdichtheidsfunktie is bekend. De nieuwe block-II
satellieten zijn uitgerust met SA faciliteiten en de eerste waarnemingen van
de pseudo-ranges van SV #14 zijn niet bemoedigend. Metingen uitgevoerd
door Magnavox (zie de figuur) tonen fouten aan van bijna 200 meter.
2 - Afscherming en reflekties van signalen. Voor het verkrijgen van goede
nauwkeurigheden streven we naar kleine HDOP's. Deze worden veelal
bereikt met één satelliet dicht bij het zenit en drie of meer satellieten met
een geringe elevatie en zo goed mogelijk verdeeld langs de horizon. En dat
veroorzaakt nu juist in stedelijke omgevingen en in bergachtige gebieden
problemen, want de horizon is vaak 'vervuild' door gebouwen, bossen en
heuvels. Meerdere onderzoekers hebben gemeld dat in steden ongeveer de
helft van de tijd geen volledige fix op basis van 4 pseudo-ranges bepaald
kan worden. En voor de resterende helft van de metingen moet men zich
serieus afvragen of de metingen niet onbetrouwbaar geworden zijn ten
246
