DYNAMISCHE GEGEVENSVERWERKING
Ir. MA Salzmann
Inleiding
In het Snellius lustrumboek van 1985 gebruikte prof. Rummel het begrip
'dynamische geodesie' en schreef D. van Daalen tegelijkertijd over een
'Delftse School in beweging'. Inmiddels kan worden opgemerkt dat de Delftse
School ook letterlijk in beweging is. De theorieën van de Delftse school
werden tot op heden voornamelijk toegepast op waterpasnetten en de vlakke
puntsbepaling en de metingen die daaraan ten grondslag liggen. Metingen met
een waterpasinstrument, theodoliet of afstandmeter hebben een uitgesproken
statisch karakter. De laatste jaren raakt de geodeet echter steeds meer
betrokken bij de plaatsbepaling van bewegende objekten; een sprekend
voorbeeld is de plaatsbepaling op zee. Kenmerkend voor deze dynamische
plaatsbepaling is dat de plaats van het te positioneren schip of platform
voortdurend verandert in de tijd. Binnen de geodesie zijn het momenteel
vooral de zeegeodeten die zich met dynamische plaatsbepalingsproblemen
bezig houden. Gezien de snelle ontwikkelingen in de autonavigatie zal ook op
land de dynamische plaatsbepaling een belangrijke rol gaan spelen. In de
literatuur spreekt men van dynamische systemen als men het schip of de auto,
waarvan men de plaats wil bepalen, bedoelt. De berekeningen, om tot een
positie- en snelheidsbepaling van deze systemen te komen, zijn een onderdeel
van de dynamische gegevensverwerking.
De nauwe relatie tussen precieze dynamische plaatsbepaling (of navigatie) en
puntsbepaling is er de oorzaak van dat geodeten betrokken zijn geraakt bij de
plaatsbepaling van dynamische systemen. Bovendien is gebleken dat de
geodetische kennis op het gebied van de vereffeningstechniek ook goed
311
