ellipsoïde, zowel voor een geodetische lijn als voor een normale doorsnede. Deze onderwerpen worden ook nu nog, zij het minder uitgebreid, behandeld. De waardering ervoor was echter vroeger veel groter dan nu. Niet voor niets werden zij 'Hoofdvraagstukken' genoemd (let op de hoofdletter) en bij de colleges maakte je kennis met beroemde wiskundigen als Gauss en Legendre. Nu worden ze gepresenteerd als een stelsel simultane differentiaalvergelijkin gen waarvoor in de numerieke wiskunde vele voor de computer geschikte algoritmen zijn ontwikkeld. Bepaald niet iets waarmee je ontzag kan inboeze men als je dat zou willen. Het oude vak Aansluitingsmethoden behandelde in het platte vlak de gelijk vormige, de affiene en de conforme afbeelding van puntenvelden als een stukje meetkunde zonder daarbij recht te doen aan het stochastische karakter van het puntenveld. Dit onderwerp wordt nu ook nog behandeld in het vak Meetkundige Geodesie maar dan in zijn toepassing in de 3-dimensionele ruimte. Blijft tenslotte nog over de Boldriehoeksmeting waar, zoals mij de laatste jaren meerdere malen is gebleken, slechts de geodeten vertrouwd mee zijn en dat alleen al daarom volgens mij nooit uit ons studieprogramma zou mogen verdwijnen. Hoewel dit dus niet zo duidelijk uit de inhoudsbeschrijving van het vak Meetkundige Geodesie blijkt, is er echter wel degelijk een ontwikkeling gaande op dit traditionele kerngebied van de geodesie. Men moet dan echter niet afgaan op de toch min of meer willekeurige samenvoeging van een aantal vakken uit het vorige studieprogramma. Om de ontwikkeling in het vak te kunnen aangeven wil ik me dan toch nu wagen aan een, zij het globale, typering van het vakgebied Meetkundige Geodesie. De naam zal ik daartoe opsplitsen in zijn beide componenten, meetkunde en geodesie, en deze beide verder afzonderlijk nader toelichten. De meetkunde is een wiskundige discipline en voor een leek is het natuurlijk een hachelijke onderneming om daar iets over te zeggen. Gelukkig bestaan er encyclopedieën die je wat wijzer kunnen maken. De meeste informatie heb ik echter gehaald uit een boek dat samengesteld is door een beroemd Russisch wiskundige, Kolmogorov, en dat gelukkig als een driedelige goedkope paperback in het Engels vertaald is onder de titel 'Mathematics, lts Contents, Methodes and Meaning'. Met behulp van dit boek zal ik trachten wat lijnen aan te geven in de ontwikkeling van de meetkunde en verschillende soorten meetkunde noemen die we kunnen onderscheiden en die wellicht van belang kunnen zijn als we over de toepassing van de meetkun de in de geodesie gaan praten. Vervolgens zal in vogelvlucht geprobeerd worden aan te geven welke verande- 39

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1990 | | pagina 62