Dienst een omvangrijke proef opgezet in samenwerking met KLM Aerocarto en de Faculteit der Geodesie, test Flevopolder, fotoschaal 1:3700. Hoewel de onderzoekingen nog niet zijn afgerond kan nu reeds gesteld worden, dat GPS een geschikte methode is voor de bepaling van de coördinaten van het projectie centrum tijdens de fotovlucht en dat hierdoor een (aanzienlijke) reductie van het aantal paspunten mogelijk is. De perfectionering van de meetcamera zelf in de loop der jaren is van groot belang geweest voor de verbetering van het fotogrammetrische proces. Dit geldt in het bijzonder voor film en optiek. De platencamera's, speciaal ontworpen om de vlakheid van het negatief-vlak te verbeteren en om filmvervorming te elimineren, behoren inmiddels geheel tot het verleden. Ook het afdrukken van positieven op glas ten behoeve van kaarteringen is verleden tijd. De kwaliteit van films, zwart/wit zowel als kleur, is zodanig verbeterd, dat het niet meer loont om glas als emulsiedrager te gebrui ken; glasplaten zijn zwaar en nemen veel ruimte in. Ook de kwaliteit van de lenzen is met sprongen vooruit gegaan. In dit verband dient genoemd te worden de supergroothoek-lens met een gezichtsveldhoek van ongeveer 120 graden, waarmee op eenzelfde vlieghoogte en met hetzelfde beeldformaat, gewoonlijk 23 x 23 cm, een veel groter oppervlak opgenomen wordt dan met een groothoek- of normaalhoek-camera. Vaak gaat het echter niet om dezelfde vlieghoogte en groter oppervlak, maar is het vooral te doen om een lagere vlieghoogte met behoud van dezelfde schaal. Lagere vlieghoogte heeft in verschillende opzichten voordelen, onder andere de weersomstandigheden die het noodzakelijk maken om lager te vliegen en het gebruik van zuurstof. De supergroothoek-camera heeft daarentegen ook nadelen. De randstralen maken een scherpe hoek, slechts 30 graden, met het terrein en hierdoor ontstaan meer dode hoeken, onzichtbare gedeelten, in geaccidenteerd terrein en bij bebouwing. De fotogrammetrische filmcamera's hebben zowel geometrisch als radiometrisch een hoge mate van perfectie bereikt. Mogelijk dat de FMC-camera's, camera's met "Forward Motion Compensation" tegen bewegingsonscherpte bij langere belichtingstijden, nog een (laatste kleine) verbetering geven voor beeldscherpte en contrastverschillen. Aerotriangulatie De analytische radiaaltriangulatie is met succes toegepast. Gedeeltelijk is dit ook toe te schrijven aan de verbetering van de opnametechniek, de grotere stabiliteit van de vliegtuigen. Hierdoor worden immers de hellingen van de opnamen zo klein, dat zij praktisch geen invloed meer hebben op de sluitfouten van de ruiten. De Topografische Dienst heeft de radiaaltriangulatie vele jaren systematisch toegepast. In dit verband dient vermeld te worden een door Wild gebouwde radiaaltriangu- 71

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1990 | | pagina 94