grammetrie haalbaar.
Niet alleen bij de DHM-meting, maar ook bij de aërotriangulatie zullen de matching
technieken grote veranderingen teweeg brengen. Bij de aërotriangulatie gaat het erom de
posities en rotaties van alle foto's, die tijdens een vlucht gemaakt zijn, te reconstrueren.
Voor deze berekening zijn wederom posities van corresponderende punten in overlappen
de foto's nodig. Het identificeren van deze verbindingspunten tijdens de zogenaamde
puntsoverdracht kan met matching technieken verricht worden. Eerste testberekeningen
met experimentele software hebben uitgewezen dat met deze automatische puntsoverdracht
een precisie van 3 a 4 jum in het fotovlak behaald kan worden. Dit is duidelijk nauwkeuri
ger dan de conventionele puntsoverdracht en haalt zelfs het niveau van de aërotriangulatie
met gesignaliseerde verbindingspunten. Kenmerkend voor de automatische puntsover
dracht is dat ook hier weer veel meer punten worden gemeten dan bij de conventionele
manier. De bijzonder goede resultaten zijn vooral daaraan te danken.
Het valt te verwachten dat in de komende jaren softwareprodukten op de markt zullen
komen, die de werkwijze bij de aërotriangulatie drastisch zullen veranderen. De punts
overdracht zal niet langer handmatig met een zogenaamde PUG in foto's op films verricht
worden, maar met image matching software en gescande foto's. De enige meettaak, die
hierbij voor een operateur weggelegd blijft, is het aanmeten van de paspunten. Het
grootste deel van zijn werkzaamheden zal in de toekomst gaan zitten in het bedienen van
scanners en software.
Nu zou u de indruk kunnen krijgen dat met de digitale fotogrammetrie alles zo'n beetje
geautomatiseerd wordt en de operateur er nauwelijks meer aan te pas komt. Dit is niet het
geval, al zal het meetwerk wel afnemen. Het blijft echter noodzakelijk de resultaten van
automatische metingen te analyseren, waar nodig te corrigeren en aan te vullen in
gebieden, die vooralsnog te complex zijn, zoals bijvoorbeeld stedelijke gebieden.
Daarnaast is de operateur onmisbaar op het gebied van de kartering en voor alle andere
analyses, die een interpretatie van de foto vergen. Digitale fotogrammetrie is dus een
fotogrammetrie met digitale beelden, maar zeker geen automatische fotogrammetrie.
Ontwikkelingen in de digitale fotogrammetrie
Na dit korte overzicht over de technische stand van de digitale fotogrammetrie, wil ik nu
ingaan op enkele ontwikkelingen, die zich in de toekomstige markt voor fotogrammetri-
sche produkten zouden kunnen voordoen. Voor een groot deel vloeien deze voort uit de
zojuist geschetste nieuwe mogelijkheden.
Momenteel worden er in het kader van de vervaardiging van de grootschalige basiskaart
Nederland (GBKN) veel fotogrammetrische projecten uitgevoerd. Dit zal nog enige tijd
voortduren, maar over een aantal jaren zullen deze activiteiten sterk afnemen. Daarna
volgt dan de bijhouding van deze GBKN. In hoeverre de fotogrammetrie daarvoor
geschikt is hangt af van het aantal veranderingen dat binnen de actualiseringsperiode
plaatsvindt en van de mogelijkheden tot een geheel paspuntloze fotogrammetrie, waarbij
alle oriënteringselementen van de foto's tijdens de opname in het vliegtuig bepaald
Technische ontwikkelingen
77