bijvoorbeeld Engeland, Oman, Brunei, Maleisië, Nigeria en de Verenigde Staten. Behalve
een aantal middelgrote vestigingen (Noorwegen, Canada, Gabon, Australië, Thailand,
Egypte, e.a.) zijn er tenslotte de zgn. single string ventures: gebieden zonder produktie
waar een nieuw exploratie project wordt gestart met een klein kantoor van slechts enkele
exploranten. In deze laatste categorie vallen voortdurend landen af en komen er weer bij,
afhankelijk van de geboekte successen. Aan dergelijke single string ventures wordt
meestal wel een geodeet toegevoegd, maar soms is dit iemand die voor een korte periode
van een survey aannemer gecontracteerd wordt. Het blijkt in toenemende mate moeilijk
om geodeten die deel uitmaken van het internationale circuit in de diverse werkmaat
schappijen 'binnen' te krijgen. Behalve door het gegeven dat expatriates nogal duur zijn,
is dit het resultaat van het regionalisatie beleid, dat veelal is ingegeven door een zekere
begrijpelijke aandrang van de overheden om bij de werkzaamheden zoveel mogelijk lokale
staf in te zetten. Binnen Shell hebben dan ook vele geodeten van allerhande nationaliteit
de kans gekregen om via zgn. cross-postings ervaring op te doen om vervolgens in de
topografische afdeling in het thuisland een leidinggevende positie te vervullen. Een en
ander heeft tot gevolg gehad dat de mate van circulatie van de 'internationale' geodeten,
hoewel nog steeds behoorlijk, de laatste jaren wat is afgenomen.
Geodetische activiteiten in het oliebedrijf in vogelvlucht
Het ligt voor de hand dat de exploratie van een nieuw gebied moet beginnen met het
verkrijgen van geschikt kaartmateriaal. Meestal zijn standaard topografische kaarten
beschikbaar; in eigen beheer uitgevoerde kleinschalige karteerprojecten zijn zeldzaam
geworden. Daarnaast bieden in toenemende mate satelliet opnamen goede diensten.
Plaatsbepaling is vervolgens een noodzakelijke component van de seismiek, de belangrijk
ste geofysische methode voor de opsporing van olie en gas. Bij de uitvoering van
exploratieboringen is het van groot belang dat de put op de correcte coördinaten wordt
uitgezet. Daarnaast is landmeetkundige ondersteuning nodig voor de hieraan voorafgaande
civieltechnische boorlokatie aanleg. Voor offshore putten bestaan de voorbereidende
activiteiten, afhankelijk van het type boortoren (rig), uit zeebodem onderzoek. Als de
exploratie boring een economisch winbare reserve heeft aangetoond, dan wordt het
gevonden veld in produktie genomen. Op land betekent dit dat produktie faciliteiten
moeten worden aangelegd, waarvoor weer landmeetkundige activiteiten nodig zijn.
Pijpleidingtracé's worden verkend en gemeten. Hierbij krijgt men al of niet zijdelings te
maken met de lokale grondregistratie systemen, waar belangen van grondeigenaren een
rol spelen. Op zee worden uiterst kostbare produktieplatforms op hun plaats gezet, soms
met complexe akoestische methoden op grote diepte. Leidinglegschepen hebben een goede
positionering nodig. Ligt de leiding op de zeebodem, dan zijn regelmatige inspecties
vereist. Voor sommige velden moet eventuele bodemdaling, veroorzaakt door de extractie
van olie of gas, periodiek gemeten worden. Een nieuw fenomeen zijn de fleet manage
ment systemen, die een rol kunnen spelen bij de logistieke ondersteuning van de diverse
activiteiten. Een meer recente ontwikkeling is ook de aandacht voor het beheer van de
coördinaten data op computersystemen. Hoewel al langer digitale kartografie in de
verschillende werkmaatschappijen op uitgebreide schaal wordt toegepast, worden
momenteel verscheidene GIS applicaties ontwikkeld voor de ondersteuning van de
verschillende processen in het kader van de exploratie- en produktieactiviteiten.
Geodesie wereldwijd
150