bijvoorbeeld Engeland, Oman, Brunei, Maleisië, Nigeria en de Verenigde Staten. Behalve een aantal middelgrote vestigingen (Noorwegen, Canada, Gabon, Australië, Thailand, Egypte, e.a.) zijn er tenslotte de zgn. single string ventures: gebieden zonder produktie waar een nieuw exploratie project wordt gestart met een klein kantoor van slechts enkele exploranten. In deze laatste categorie vallen voortdurend landen af en komen er weer bij, afhankelijk van de geboekte successen. Aan dergelijke single string ventures wordt meestal wel een geodeet toegevoegd, maar soms is dit iemand die voor een korte periode van een survey aannemer gecontracteerd wordt. Het blijkt in toenemende mate moeilijk om geodeten die deel uitmaken van het internationale circuit in de diverse werkmaat schappijen 'binnen' te krijgen. Behalve door het gegeven dat expatriates nogal duur zijn, is dit het resultaat van het regionalisatie beleid, dat veelal is ingegeven door een zekere begrijpelijke aandrang van de overheden om bij de werkzaamheden zoveel mogelijk lokale staf in te zetten. Binnen Shell hebben dan ook vele geodeten van allerhande nationaliteit de kans gekregen om via zgn. cross-postings ervaring op te doen om vervolgens in de topografische afdeling in het thuisland een leidinggevende positie te vervullen. Een en ander heeft tot gevolg gehad dat de mate van circulatie van de 'internationale' geodeten, hoewel nog steeds behoorlijk, de laatste jaren wat is afgenomen. Geodetische activiteiten in het oliebedrijf in vogelvlucht Het ligt voor de hand dat de exploratie van een nieuw gebied moet beginnen met het verkrijgen van geschikt kaartmateriaal. Meestal zijn standaard topografische kaarten beschikbaar; in eigen beheer uitgevoerde kleinschalige karteerprojecten zijn zeldzaam geworden. Daarnaast bieden in toenemende mate satelliet opnamen goede diensten. Plaatsbepaling is vervolgens een noodzakelijke component van de seismiek, de belangrijk ste geofysische methode voor de opsporing van olie en gas. Bij de uitvoering van exploratieboringen is het van groot belang dat de put op de correcte coördinaten wordt uitgezet. Daarnaast is landmeetkundige ondersteuning nodig voor de hieraan voorafgaande civieltechnische boorlokatie aanleg. Voor offshore putten bestaan de voorbereidende activiteiten, afhankelijk van het type boortoren (rig), uit zeebodem onderzoek. Als de exploratie boring een economisch winbare reserve heeft aangetoond, dan wordt het gevonden veld in produktie genomen. Op land betekent dit dat produktie faciliteiten moeten worden aangelegd, waarvoor weer landmeetkundige activiteiten nodig zijn. Pijpleidingtracé's worden verkend en gemeten. Hierbij krijgt men al of niet zijdelings te maken met de lokale grondregistratie systemen, waar belangen van grondeigenaren een rol spelen. Op zee worden uiterst kostbare produktieplatforms op hun plaats gezet, soms met complexe akoestische methoden op grote diepte. Leidinglegschepen hebben een goede positionering nodig. Ligt de leiding op de zeebodem, dan zijn regelmatige inspecties vereist. Voor sommige velden moet eventuele bodemdaling, veroorzaakt door de extractie van olie of gas, periodiek gemeten worden. Een nieuw fenomeen zijn de fleet manage ment systemen, die een rol kunnen spelen bij de logistieke ondersteuning van de diverse activiteiten. Een meer recente ontwikkeling is ook de aandacht voor het beheer van de coördinaten data op computersystemen. Hoewel al langer digitale kartografie in de verschillende werkmaatschappijen op uitgebreide schaal wordt toegepast, worden momenteel verscheidene GIS applicaties ontwikkeld voor de ondersteuning van de verschillende processen in het kader van de exploratie- en produktieactiviteiten. Geodesie wereldwijd 150

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1995 | | pagina 172