breedtebepalingen. Ook werden er driehoeksmetingen verricht via de stratosfeer, gebruik makend van ballonnen met flitslichten, gefotografeerd vanuit wijd uiteenliggende telesco pen, naar het idee van Yijö Vaisala in zijn artikel van 1945: Maan toinen kuu ("De tweede maan van de Aarde"). De Finse rijksdriehoeksmeting werd voltooid in 1990, en het uiteindelijke vereffeningsre sultaat gepubliceerd in 1994. Al enkele jaren daarvoor was het duidelijk geworden dat de ontwikkeling van het Global Positioning system (GPS) de triangulatietechniek verouderd zou maken, en de droom van Vaisala, satellieten in dienst van de bepaling van grootte en vorm van de Aarde, eindelijk bewaarheid zou worden. Wat mijzelf betreft, ik ben via een omweg terechtgekomen in de puntsbepaling. Ik begon vijftien jaar geleden met geoïdebepaling, en ben in dat veld nog steeds actief. Niettemin fungeer ik nu als chef voor de Afdeling voor Geodesie, een van de vier afdelingen in het huidige FGI, naast die voor Gravimetrie, die voor Fotogrammetrie en Remote Sensing en die voor Kartografie en Geografische Informatiesystemen. Uiteraard is de scheiding van deze twee gebieden, "meetkundige geodesie" - netwerken - en "fysische geodesie" - zwaartekracht, hoogtesystemen en de geoïde - kunstmatig. Vooral in het tijdperk van de geodetische satellieten moet men van beide markten thuis zijn, anders gebeuren er ongelukken. Een korte historiek Hieronder geven we een korte lijst van Nederlanders, die in de loop van de tijd hun praktisch werk aan het FGI gedaan hebben. Deze lijst berust op gegevens in de jaarversla gen en soms in de publikaties van waarnemingsresultaten, en gedeeltelijk ook op de herinneringen van collega's. Ik geloof dat de lijst compleet is wat de namen aangaat, maar het werk is zeker niet compleet omschreven. Niettemin was het verzamelen van deze gegevens een interessant project. Jaartal Naam (Lit. verwijzing) Duur (maan den) Aard van het werk waar practicant bij betrokken was 1962 Antonius Putman 3 Rekenwerk, veldwerk. Driehoeksmeting, precisiewa- terpassing 1963 Johannes Adrianus Jacobus van der Salm 4 Reken- en veldwerk. Precisiewaterpassing in de archi pel, astronomische waarnemingen, zwaartekrachtmetin gen 1964 Pieter J. Pronk 3 Reken- en veldwerk. Driehoeksmeting, precisiewater passing in Aland (met optische waterpassages), zwaar tekracht 1965 Willem Meinema 5 Reken- en veldwerk. Elektromagnetische afstandsme ting, waterpassing (Aland) 1966 Jan Willem Ormel (FGI Publ. 100) 3 Reken- en veldwerk. Precisiewaterpassing op invarba- sis Finström (Aland), studie van refractie Geodesie wereldwijd 194

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1995 | | pagina 216