breedtebepalingen. Ook werden er driehoeksmetingen verricht via de stratosfeer, gebruik
makend van ballonnen met flitslichten, gefotografeerd vanuit wijd uiteenliggende telesco
pen, naar het idee van Yijö Vaisala in zijn artikel van 1945: Maan toinen kuu ("De
tweede maan van de Aarde").
De Finse rijksdriehoeksmeting werd voltooid in 1990, en het uiteindelijke vereffeningsre
sultaat gepubliceerd in 1994. Al enkele jaren daarvoor was het duidelijk geworden dat de
ontwikkeling van het Global Positioning system (GPS) de triangulatietechniek verouderd
zou maken, en de droom van Vaisala, satellieten in dienst van de bepaling van grootte en
vorm van de Aarde, eindelijk bewaarheid zou worden.
Wat mijzelf betreft, ik ben via een omweg terechtgekomen in de puntsbepaling. Ik begon
vijftien jaar geleden met geoïdebepaling, en ben in dat veld nog steeds actief. Niettemin
fungeer ik nu als chef voor de Afdeling voor Geodesie, een van de vier afdelingen in het
huidige FGI, naast die voor Gravimetrie, die voor Fotogrammetrie en Remote Sensing en
die voor Kartografie en Geografische Informatiesystemen.
Uiteraard is de scheiding van deze twee gebieden, "meetkundige geodesie" - netwerken -
en "fysische geodesie" - zwaartekracht, hoogtesystemen en de geoïde - kunstmatig.
Vooral in het tijdperk van de geodetische satellieten moet men van beide markten thuis
zijn, anders gebeuren er ongelukken.
Een korte historiek
Hieronder geven we een korte lijst van Nederlanders, die in de loop van de tijd hun
praktisch werk aan het FGI gedaan hebben. Deze lijst berust op gegevens in de jaarversla
gen en soms in de publikaties van waarnemingsresultaten, en gedeeltelijk ook op de
herinneringen van collega's. Ik geloof dat de lijst compleet is wat de namen aangaat,
maar het werk is zeker niet compleet omschreven. Niettemin was het verzamelen van
deze gegevens een interessant project.
Jaartal
Naam
(Lit. verwijzing)
Duur
(maan
den)
Aard van het werk waar practicant bij betrokken was
1962
Antonius Putman
3
Rekenwerk, veldwerk. Driehoeksmeting, precisiewa-
terpassing
1963
Johannes Adrianus
Jacobus van der
Salm
4
Reken- en veldwerk. Precisiewaterpassing in de archi
pel, astronomische waarnemingen, zwaartekrachtmetin
gen
1964
Pieter J. Pronk
3
Reken- en veldwerk. Driehoeksmeting, precisiewater
passing in Aland (met optische waterpassages), zwaar
tekracht
1965
Willem Meinema
5
Reken- en veldwerk. Elektromagnetische afstandsme
ting, waterpassing (Aland)
1966
Jan Willem Ormel
(FGI Publ. 100)
3
Reken- en veldwerk. Precisiewaterpassing op invarba-
sis Finström (Aland), studie van refractie
Geodesie wereldwijd
194