brengen. De grondeigenaren vormen daarbij een vereniging die één partij is ten opzichte
van de gemeente. Hierdoor staan de grondeigenaren sterker in onderhandelingen met de
gemeente dan wanneer ze ieder voor zich zouden moeten onderhandelen. Bovendien is het
in Zweden zo dat een dergelijke vereniging het recht heeft voorzieningen als gas en
water, aan te leggen, terwijl een individuele grondeigenaar dat niet heeft. Karakteristiek
van ESL is dat er nieuwe ontwikkeling plaats vindt, die geld inbrengt, en dat grenzen
kunnen worden gewijzigd (herverkaveling). Dit laatste maakt het mogelijk een plan te
maken voor het gebied dat vanuit economisch en stedebouwkundig oogpunt beter is dan
zonder deze mogelijkheid tot grenswijzigingen. Na de ontwikkeling van het gebied vindt
de verdeling van land en kosten plaats op grond van de oorspronkelijke oppervlakte van
de percelen.
Na berekening van de kosten en opbrengsten in de Folkingestraat in de vrijwillige situatie
en via ESL, viel op dat de opbrengst via ESL veel en veel hoger was dan met vrijwillige
methode. Hierbij moet echter aangetekend worden dat in de Zweedse methode ook de
waardestijging van de grond van de omliggende percelen meegerekend wordt, omdat deze
percelen baat hebben bij de ontwikkeling. In de Nederlandse methode wordt dit niet
gedaan. Het werkelijke verschil in opbrengst tussen beide methodes ligt dus beduidend
lager.
Vrije tijd
Een van de eerste dagen van ons verblijf in Stockholm werden we uitgenodigd voor een
bijeenkomst voor buitenlandse studenten van de studentenvereniging. In Zweden is iedere
student verplicht lid van deze vereniging, die het midden houdt tussen een studenten- en
een studievereniging. Iedere universiteit heeft er één. Er zit één student fulltime voor de
buitenlandse studenten. Hij, of in dit geval zij, helpt bij allerlei soorten problemen en
organiseert activiteiten. Zo zijn we naar een Crayfishparty geweest. Dat is een hele
happening. Iedereen krijgt een zelfgemaakt hoedje op, er wordt veel gezongen en bij het
pellen van iedere kreeft wordt een schnaps gedronken. Degene die zijn afval het mooist
opgestapeld heeft, is de winnaar, maar na al die schnaps was het niet veel moois!
Het Zweedse uitgaansleven is een verhaal apart. Een van Kirstens huisgenoten nodigde
ons uit om met een stel vrienden een avondje te gaan stappen. Daarvoor moesten we al
om een uur of vijf verzamelen bij een der Zweden thuis. Men had ons al verteld dat het
de gewoonte was dat iedereen zelf wat drank meebracht. Daarom hadden wij onze
Nederlandse drankvoorraad maar eens aangesproken en een fles Berenburg meegenomen.
Maar wat bleek: het was de bedoeling dat iedereen alleen zijn eigen drank opdronk. Ze
vroegen ons dan ook of het normaal was dat in Nederland twee meisjes samen een fles
sterke drank meenamen.
Rond half acht gingen we naar een feest van de studentenvereniging. Twee van de
Zweden konden al niet meer op hun benen staan, dus die gingen niet mee. Na een pilsje
bij de studentenvereniging bedacht men dat het ook wel leuk was om ons de cafés in de
binnenstad nog even te laten zien. Helaas bleek dat de portiers alleen ons tweeën binnen
wilden laten, omdat de Zweden al te dronken waren. Om half twaalf zaten we dus alweer
in de metro op weg naar huis. Hier waren we overigens niet de enigen, want driekwart
van de metro zat vol met lallende Zweedse studenten.
Stages over de grenzen
295