VIJF JAAR STAD prof.dr. P. van Schilfgaarde Steden leven langzamer dan mensen. Wij praten wel over 'drukke steden', 'razend verkeer', 'stadsgewoel' en vinden een 'levendige stad' leuk, maar in feite ontwikkelen steden zich niet in jaren maar in decennia, zo niet eeuwen. Ook 'vijf jaar stad' moet men in dat licht plaatsen. Sommige wereldsteden (Rome, Beying) bestaan al duizenden jaren en hebben vele culturen aan zich voorbij zien trekken. Andere (Los Angeles, Washington) zijn nog maar kleuters als het over stadsleeftijd gaat. Nederlandse steden hebben voor een belangrijk deel de eerbiedwaardige leeftijd van 700 of 800 jaar bereikt en tonen ook in de stramheid van hun ledematen dat die eeuwen niet ongemerkt voorbij gegaan zijn. Wat is 5 jaar daarin? Wie door Amsterdam wandelt kan in de grachtengordel ruim drie eeuwen verandering en ontwikkeling aan zich voorbij zien gaan. En wie zich daarbuiten waagt en bijvoorbeeld naar het naoorlogse Buitenveldert gaat zal in een uitbreidingsplan van 1935 rondlopen. Buitenveldert is in hoofdlijnen al ontworpen in de jaren 30, is uitgewerkt, vormgegeven en gerealiseerd in de jaren 40 en 50 en begint nu pas, laten we zeggen sinds een jaar of 20, een echt doorleefde indruk te maken. Vijf jaar veranderende stad! Betreft dat niet veel meer ons denken over de stad dat verandert dan de veranderingen in de stad zelf? Wat is er bijvoorbeeld in de grote steden tussen 1990 en 1995 echt veranderd dat niet al ver voor die tijd gepland was? De U- oeverplannen stammen uit begin jaren '80, vooral in het oostelijk gebied is veel gereali seerd (wie er doorheen wandelt waant zich in een nieuwe stad) maar rond het centraal station en in het westelijk gebied is het nog lang niet zo ver. En de Kop van Zuid, bij Rotterdam, het grote vernieuwingsproject rond de Wilhelminapier, startte rond 1984. Het is een teken van grote daadkracht dat er nu echt gebouwd wordt, dat er gewerkt wordt aan de nieuwe Erasmusbrug, aan het nieuwe metrostation en dat de Wilhelminahof langzaam verrijst. Zoekend naar projecten die binnen vijf jaar gerealiseerd zijn en echt betekenis hebben voor een stad als geheel (impact heet dat tegenwoordig), kan ik eigenlijk maar één voorbeeld uit mijn geheugen opdiepen: de renovatie van het Feijenoord-stadion. Nog geen 2 jaar praten, plannen maken, sponsors zoeken en het geld op tafel krijgen, dan 100 dagen bouwen en zie daar: een nieuw stadion met luister en uitstraling. En wie niet van voetbal houdt, kan er terecht voor pop-manifestaties of andere eigentijdse cultuuruitingen. Maar ja, echt nieuw is dit bouwwerk ook niet. Het is een renovatie, vernieuwing, maar niet nieuw. Technische ontwikkelingen 43

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1995 | | pagina 66