weo) M GE multimedia bieden nieuwe mogelijkheden tot geavanceerde visualisatie van ruimtelijke gegevens. Technisch lijkt het alsof er geen grenzen meer bestaan. De gebruiker wordt geconfronteerd met meerdere windows op een beeldscherm, met statische en dynamische beelden en zelfs geluid. Een belangrijke vraag te midden van dit technologisch geweld blijft of we deze informatietoevloed wel aankunnen. Misschien moeten we deze vraag niet stellen aan de huidige gebruikers maar aan de MTV/Nitendo generatie die dagelijks met snelle beeldwisselingen en geluid in allerlei gradaties worden geconfronteerd. Wat kan multimedia voor de disciplines werkend met ruimtelijke gegevens nu betekenen? Deze vraag zal beantwoord worden vanuit het gezichtspunt van de kaart, omdat deze met zijn coördinaat-basis goed als bindmiddel tussen de diverse multimedia componenten als geluid, (video)beelden, animaties en tekst kan dienen (Kraak 1995). Voordat een antwoord op deze vraag gegeven wordt, wordt eerst gekeken naar de rol van visualisatie binnen GIS. Visualisatie wordt hier onder drie verschillende omstandigheden toegepast. Ten eerste als exploratiemiddel, dat wil zeggen spelen met onbekende en ruwe gegevens ter beantwoording van vragen als "Wat is de aard van de gegevensset?" of "Welke van de gegevenssets bevat ruimtelijke patronen die relevant kunnen zijn voor het huidige onder zoek/probleem?". Ten tweede als analysegereedschap, dat wil zeggen manipuleren en combineren van bekende gegevens. Ten derde als presentatiemiddel, dat wil zeggen het communiceren van bekende gegevens. De resultaten van ruimtelijke analyses kunnen worden weergegeven in goed ontworpen kaarten die voor een breed publiek toegankelijk zijn. Met deze drie vormen van visualisatie in een GIS-omgeving voor ogen zullen de afzonderlijke multimedia componenten bekeken worden met de kaart als uitgangspunt. Figuur 4 geeft dit schematisch weer. Fig.4. Multimedia componenten en de kaart Geodesie wereldwijd 64

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Lustrumboek Snellius | 1995 | | pagina 87