Geluid
Kaarten ondersteund door geluid zijn er in vele varianten. Voorbeelden zijn kaarten die
als een index fungeren tot geluidsbibliotheken. In sommige elektronische atlassen wordt
door het aanklikken van een land het bijbehorende volkslied geïnitieerd. Ook wordt geluid
als achtergrondmuziek bij het afbeelden van fenomenen als industrie of infrastructuur
toegepast. Deze voorbeelden functioneren allemaal in het kader van visualisatie als
presentatiemiddel. Experimenten op het gebied van analyse zijn bekend in relatie tot
geluidshinder en de nauwkeurigheid van de kaart. In beide gevallen resulteert het
bewegen van de muis over de kaart in het toe- of afnemen van het geluidsniveau wanneer
men in gebieden met meer of minder hinder of nauwkeurigheid komt. In het kader van
exploratie kan men denken aan een verkenning van het taalgebruik in een land of regio,
waarbij bij het bewegen van een muis over de kaart een bepaald woord of zinsnede steeds
in het lokale dialect te horen is.
Tekst
Van alle multimedia componenten is tekst waarschijnlijk de meest vertrouwde bij de GIS
gebruiker. Elektronische atlassen tonen bij het aanklikken van een land allerlei encyclope
dische informatie, terwijl bij het aanwijzen van een geclassificeerde choropleethkaart de
werkelijke waarden van de betreffende administratieve eenheid of alle beschikbare infor
matie betreffende het gebied worden getoond. Echter het aantrekkelijke van de tekstcom
ponent is dat ook gescande documenten aan de kaart gekoppeld kunnen worden. Docu
menten uit archieven, kadastrale beschrijvingen zijn hier voorbeelden van.
(Video)beelden
Kaarten zijn selectieve representaties van de werkelijkheid. Het combineren van foto's of
videobeelden van deze werkelijkheid met de kaart geeft de gebruiker een andere kijk op
de werkelijkheid. Een voorbeeld hiervan is de topografische kaart die een zo goed
mogelijke indruk van het landschap tracht te geven. Corresponderende niet-geïnterpreteer-
de satellietbeelden of luchtfoto's kunnen een beter begrip van het landschap bevorderen.
Tijdens het analyseren van een geologische kaart kunnen foto's van karakteristieke
lokaties in het terrein het beeld dat de gebruiker zich tracht te vormen sterk verhelderen.
Een makelaar kan de kaart gebruiken als index voor een exploratietocht langs alle huizen
in het bestand. Tevens bestaat de mogelijkheid dat het aanwijzen van een huis resulteert
in foto's van zowel in- als exterieur, maar ook de gescande bouwtekeningen kunnen
opgeroepen worden.
Animaties
Kaarten zijn vaak de neerslag van complexe ruimtelijke processen. Animaties kunnen zeer
expressief zijn in de verklaring van deze processen. Naast concrete situaties kunnen ze
ook abstracte of toekomstige processen visualiseren. Om bijvoorbeeld de structuur van
een stad in beeld te brengen kan men achtereenvolgens de fysische gesteldheid van de
omgeving, de infrastructuur en de bebouwing tonen. Animaties zijn bovendien uitermate
geschikt om de temporele component van ruimtelijke gegevens te visualiseren, zoals
bijvoorbeeld de evolutie van de Mississippi delta, de Nederlandse kustlijn of het weer van
de afgelopen week. Een interessant voorbeeld is Clockworks' Centennia (voorheen
Millenium), een historische elektronische atlas die een interactieve animatie laat zien van
de veranderende grenzen in Europa gedurende de afgelopen eeuw.
Technische ontwikkelingen
65