Lucht
Het International GLONASS Experiment 1998
Het International GLONASS Experiment 1998 (IGEX-98)
dr. ir. C.D. de Jong1 en ir. N.F. Jonkman2
Inleiding
Het Russische GLONASS is in de jaren zeventig van de vorige eeuw ontwikkeld
als tegenhanger van het Amerikaanse GPS. Het systeem vertoont veel
overeenkomsten met GPS en heeft daarom lang in de belangstelling gestaan
van de geodetische gemeenschap als mogelijke Ganvulling op GPS. Omstreeks
1996 was de constellatie van 24 satellieten compleet en werd duidelijk dat
GLONASS een bijdrage zou kunnen leveren aan precieze plaatsbepaling. Niet
alleen lijkt het systeem technisch gezien sterk op GPS, daarnaast is de precieze P-
code beschikbaar voor civiele gebruikers en zijn de satellieten uitgerust met
reflectoren waardoor ze ook geschikt zijn voor laserafstandmeting. Naast deze
voordelen waren (en zijn) er ook een aantal nadelen en problemen. Door de
economische situatie in Rusland was de toekomst van GLONASS niet duidelijk.
Op geodetisch gebied was de relatie tussen de door GLONASS en GPS gebruikte
coördinaatstelsels, PZ90 en WGS84, niet met voldoende precisie bekend.
Hetzelfde gold voor de door beide systemen gebruikte tijdssystemen. Tot slot
waren er geen precieze GLONASS banen beschikbaar voor wetenschappelijke
toepassingen.
Met deze problemen en nadelen in het achterhoofd is tijdens de Scientific Assembly
van de International Association of Geodesy (IAG) in Rio de Janeiro in 1997
besloten het volgende jaar een wereldwijde, internationale GLONASS campagne
te organiseren. Deze campagne, de International GLONASS EXperiment 1998,
of kortweg IGEX-98, had als belangrijkste doelstellingen:
- Opzetten van een wereldwijd netwerk van GLONASS referentiestations
- Testen van GLONASS verwerkingssoftware
- Bepalen van preciese GLONASS banen
- Te komen tot geïntegreerde GPS/GLONASS dataverwerking
- Bepalen van de transformatie pa ra meters tussen WGS84 en PZ90
- Vaststellen van de relatie tussen de door GPS en GLONASS gebruikte
tijdssystemen
- Vergelijken van de prestaties van de verschillende GLONASS ontvangers
- Bevorderen van samenwerking met Russische organisaties
De campagne ging van start op 19 oktober 1998 en zou oorspronkelijk drie
maanden duren. Doordat in december 1 998 drie nieuwe GLONASS satellieten
werden gelanceerd, werd besloten de campagne met drie maanden te verlengen,
zodat ook deze nieuwe satellieten konden worden waargenomen. De campagne
werd officieel beëindigd op 1 9 april 1 999. In totaal zijn gedurende de campagne
74 ontvangers gebruikt op 62 verschillende locaties in 26 landen. Vanaf 20 april
1 999 worden de IGEX-98 waarnemings- en analyseactiviteiten voortgezet op
vrijwillige basis. Het aantal referentiestations is sindsdien sterk teruggelopen en
bedraagt momenteel ongeveer 30, waarvan het merendeel in Europa is te vinden,
zie figuur 1
1 Kees de Jong is verbonden aan de sectie Mathematische Geodesie en Puntsbepaling, Faculteit
Civiele Techniek en Geowetenschappen, Technische Universiteit Delft
2 Niels Jonkman is verbonden aan de sectie Mathematische Geodesie en Puntsbepaling, Faculteit
Civiele Techniek en Geowetenschappen, Technische Universiteit Delft
117
