Lucht
Berekening geluidsbelasting
informatie. Dit is een gevolg van verschillen in gegevensdefinitie, in schaal en/of
in dataformaat. Veldwerk kan noodzakelijk blijken. Dit geldt bijvoorbeeld voor
de hoogtegegevens. De hoogtegegevens zijn relevant, omdat gebouwen en andere
obstakels de geluidsbron afschermen. Op dit moment worden deze gegevens in
de omgeving van de geluidsbron veelal nog in het veld opgenomen. Aan de
hand van kaartmateriaal en deze inventarisatie maakt een akoestisch adviseur
de data gereed om als input te kunnen dienen voor een geluidsmodel. Deze
conversieslag (en bijbehorende generalisatie van de data) wordt handmatig
uitgevoerd.
Door het landelijk beschikbaar komen van het Actueel Hoogtebestand van
Nederland zou deze "handmatige" en tijdrovende bezigheid geautomatiseerd
kunnen worden (zie figuur 3). Dit verhoogt de efficiëntie en de standaardisatie.
Dit laatste omdat het bewerken van data voor het geluidsmodel niet langer
afhankelijk is van persoonlijke inzichten van de geluidsdeskundige.
Figuur 3: genereren van een akoestisch model uit topografische ondergronden en 3-D
informatie.
In het algemeen wordt de geluidsbelasting berekend en niet gemeten. Hierbij
worden computermodellen gebruikt die gebaseerd zijn op uitgebreide metingen
die in de jaren '70 en '80 zijn verricht. De rekenmethoden zijn vastgelegd in de
wetgeving. Deze methoden zijn gedetailleerd en relatief exact. Overigens hoeven
de aannames na dertig jaar niet meer de beleving van nu weer te geven - te
denken valt aan de geluidscontouren rond Schiphol.
Het rekenen heeft in relatie tot meten een aantal voordelen. Ten eerste kan een
toekomstige situatie niet worden gemeten. Ten tweede is het voor de meeste
studies, gezien het benodigde aantal meetpunten, praktisch onmogelijk om aan
de hand van metingen een volledig en representatief beeld te krijgen van de
geluidssituatie. Tot slot is de rechtszekerheid van de betrokkenen groter, aangezien
deze niet afhankelijk is van moeilijk reproduceerbare meetfouten.
Voor studies naar een definitieve tracéligging is het volgen van de voorgeschreven
berekeningsmethoden noodzaak. Ze geven eenduidigheid en rechtszekerheid.
We zien echter vaak dat voor MER- en beleidsstudies dezelfde regels voor
berekening van de geluidsbelasting worden voorgeschreven, terwijl die
nauwkeurigheid voor deze studies niet nodig is. Bovendien worden de verkregen
gedetailleerde geluidsbelastingen in een latere fase van de studie veelal weer
gecombineerd met minder nauwkeurige gegevens, zoals bijvoorbeeld met
zescijferige postcodegebieden. Dit heeft tot gevolg dat computers soms dagen
staan te rekenen, terwijl een voor die studie voldoende nauwkeurig resultaat met
een eenvoudiger model al binnen enkele minuten zou kunnen worden bereikt.
Door vereenvoudigde geluidsberekeningsmethoden te implementeren in GIS kan
een inschatting worden gemaakt van geluidsbelastingen en geluidseffecten zonder
133
