Ontwikkelingen in juridisch en bestuurlijk kader geo-
informatievoorziening en grondbeleid
Inleiding
De geo-informatievoorziening
Algemeen
Vuur
ir. J.B. Groot Nibbelink1, prof. mr. J. de Jong2 en ir. H.W. de Wolff1
In de afgelopen lustrumperiode hebben zowel de geo-informatievoorziening als
het grondbeleid een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. Aangezien met
name ten aanzien van het grondbeleid vurige discussies worden gevoerd, is het
vuurtje aardig aangewakkerd en slaan de vlammen zo af en toe de pan uit.
Dit overzichtsartikel gaat eerst in op de ontwikkelingen in de geo-
informatievoorziening. Met name rondom de beschikbaarheid van geo-informatie
en het vormgeven van een nationale geo-informatie-infrastructuur is er veel
gebeurd. Vervolgens worden de ontwikkelingen in het grondbeleid ten aanzien
van het stedelijk gebied geschetst. Wijziging van de Wet op de Ruimtelijke Ordening
en de perikelen rond de Wet Voorkeursrecht Gemeenten nemen daarbij een
vooraanstaande rol in. Tenslotte spreken we over de ontwikkelingen in het
grondbeleid in het landelijk gebied en de technologische ontwikkelingen die
deze teweeg gebracht hebben. Herijking van het landinrichtingsinstrumentarium
is een belangrijk item, waarbij de verbreding naar stad-land thema's niet
onbesproken blijft. Kortom, er is veel gebeurd in de afgelopen vijf jaar en de
verwachting is dat de ontwikkelingen als een snellopend vuurtje de toekomst in
zullen gaan.
Uitwisseling en beschikbaarheid van geo-informatie is in de afgelopen
lustrumperiode een belangwekkend thema geweest binnen het vakgebied van
de geo-informatievoorziening. En dit zal de eerstkomende jaren ook zeker zo
blijven, omdat het alles te maken heeft met de voortschrijdende stormachtige
ontwikkelingen op het gebied van de informatie- en communicatietechnologie.
Vooral de opkomst van internet- en netwerktechnologie en de mogelijkheid digitale
gegevens on-line uit verschillende databestanden te combineren en te gebruiken,
hebben het debat over de beschikbaarheid van geo-informatie voor de markt en
particulieren en de inrichting van een nationale (en internationale) geo-informatie-
infrastructuur in een stroomversnelling gebracht.
In het algemeen wordt nu ook niet meer gesproken van vastgoedinformatie maar
van geo-informatie, om daarmee aan te geven dat niet alleen het gebruik van
grootschalige informatie voor het vakgebied van belang is, maar ook de midden
tot kleinschalige informatie. Geo-informatie onderscheidt zich daarmee nog slechts
van andere informatie door de relatie met het aardoppervlak, hoe vluchtig deze
ook mag zijn door toepassing van temporele componenten, in bijvoorbeeld
navigatiesystemen.
De maatschappelijk aandacht voor geo-databestanden is de laatste jaren
gegroeid. De meeste van deze databestanden bevinden zich nu nog in handen
van de overheid. De belangrijkste instellingen zijn in dit verband het Kadaster, de
1 Johan Groot Nibbelink en Herman de Wolft zijn verbonden aan de sectie Geo-informatie en
Grondbeleid, Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, Technische Universiteit Delft
2 Jitske de Jong is als hoogleraar verbonden aan de sectie Geo-informatie en Grondbeleid,
Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, Technische Universiteit Delft
161
