Lustrumboek "The 5th Element"
Dit beeld moet in de tijd die met een verandering van het gezichtspunt (rondkijken,
verplaatsing) is gemoeid, opnieuw uit het model opgebouwd worden (real-time
rendering). Deze eis schept voorwaarden voor zowel de gebruikte systemen en
programmatuur als aan de modelbouw zelf.
Systemen
Het meest betaalbare systeem is het beeldscherm van de PC als raam naar de
virtuele werkelijkheid De gebruiker is hierin zelf niet aanwezig, maar er kan
eventueel wel een afbeelding van de ik-persoon gepresenteerd worden. Door
het afwisselend aanbieden van een beeld voor het linker- en rechterooq, welke
door het gebruik van "shutter glasses" door het linker- en rechteroog apart worden
opgevangen zijn de hersenen in staat een 3D-beeld te reconstrueren.
flW maT" iVun dL PiC kan ,w°rd®n vervangen door een projectie op een
tafel (V'rtual Workbench, figuur la) of een projectie op een groot cilindrisch
scherm (theater VR). De gebruiker van het systeem bevindt zich dan nog steeds
niet echt in de geprojecteerde wereld, maar door het grote gezichtsveld is het
overzicht wel veel beter. Voor een goede stereoscopische beeldvorming is een
retresh-rate van twee maal dertig keer per seconde noodzakelijk. Dat is alleen
mogeli|k met speciaal daartoe ontworpen grafische hardware. De Afdelinq
Geodesie heeft sinds 1998 een eigen, bescheiden, theater VR in huis. Er wordt
gebruik gemaakt van een high-end PC met bijbehorende grafische kaart voor de
aansturing en een stereo-beamer zorgt voor een perfect ruimtelijk beeld
Van een hee andere orde is de CAVE (figuur 1 b). Anders dan bij de voorqaande
vormen von VR bevindt men zich hier daadwerkelijk in de virtuele wereld Deze
wordt opgeroepen in een ruimte van 3 x 3 x 3 meter, waarin op drie wanden
(voor, links en rechts) en op de vloer een meervoudige projectie plaatsvindt. Ook
?nrLWu 18 i i 9emaakt van "shutter glasses" voor het oproepen van een
i i Net als bij de voorgaande systemen blijft een deel van de reële wereld
zichtbaar en hanteerbaar.
Dat is niet het geval bij de zogenaamde "head mounted display", waarin binnen
^nhelm twee LCD-schermpjes zijn gemonteerd. In enigszins aangepaste vorm
heett dit systeem wel toekomst als "augmented reality", waarin door de schermpjes
heen zicht wordt geboden naar de normaal waarneembare omgeving. Zeker als
mobiel systeem kan dat de noodzaak om de bestaande werkelijkheid te modelleren
wegnemen. Dit wordt al toegepast in de militaire wereld als pilotenhelm met
ingespiegelde navigatie-informatie, maar er zijn natuurlijk ook legio civiele
toepassingen te bedenken.
Figuur la: Virtual Workbench
Figuur lb: CAVE
De afdeling Geodesie is betrokken bij de uitvoering van het Ubicom project.
Hierin wordt onderzoek verricht en een systeem gebouwd waarin het mogelijk
wordt gemaakt door middel van real-time tracking en rendering niet-zichtbare
en toekomstige objecten (kabels en leidingen, het nieuwe Geodesie-gebouw?)
te projecteren in de bestaande omgeving.
188
