Aorde
Het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN)
Achtergrond
35
drs. M. Bruinsma1
In 1 996 is de Meetkundige Dienst (MD) van Rijkswaterstaat in samenwerking
met waterschappen en provincies begonnen met de opbouw van een nieuw
hoogtebestand. Dit uniforme hoogtebestand dat het totale oppervlak van
Nederland zal gaan beslaan, kreeg als passende naam mee: het Actueel
Hoogtebestand Nederland. Beter bekend als het AHN. Het nieuwe bestand
moet het oude TOPhoogteMD vervangen omdat dit niet meer aan de eisen
van de tijd voldeed. Met name de nauwkeurigheid, een gevolg van de lage
meetdichtheid van 1 punt per hectare, liet te wensen over.
Begin 1 996 waren er diverse initiatieven om voor verschillende gebieden in
Nederland een digitaal hoogtebestand op te bouwen door toepassing van
laseraltimetrie. De provincies Noord-Holland en Noord-Brabant waren
hierover met de inliggende waterschappen in gesprek, Rijkswaterstaat had
de kust, een stuk van de Biesbosch en een klein gebied in Groningen ten
behoeve van de aanleg van de A27 op het programma staan.
Intussen hadden enkele waterschappen in Drenthe en Overijssel, het Ministerie
van Landbouw en Visserij (Dienst Landelijk Gebied) en een tweetal
waterleidingbedrijven in Noord-Holland reeds individueel opdracht lopen om
een hoogtebestand door laseraltimetrie te maken.
De oorzaak van al deze activiteiten was de verouderde staat van
TOPhoogteMD (20 tot 50 jaar oud) en het feit dat dit bestand, met een
puntdichtheid van 1 punt per hectare, weinig gedetailleerd is.
Operationalisering van laseraltimetrie bood organisaties nu de mogelijkheid
om tegen relatief lage kosten en op korte termijn over een gedetailleerd
hoogtebestand te beschikken.
Doordat ieder een eigen weg ging bij de bouw van een hoogtebestand dreigde
er grote versnippering. Genoemde organisaties gingen zelf uitbesteden en
zouden zich dus op een (voor hen) relatief onbekend vlak begeven. De
bestanden die opgeleverd zouden worden zouden niet op elkaar aansluiten,
soms doublures vertonen en, afhankelijk van de uitbestedende organisatie,
verschillende kwaliteitscontroles doorlopen. Voor geïnteresseerden zouden
de hoogtebestanden bij verschillende organisaties, tegen waarschijnlijk
wisselende voorwaarden ter beschikking zijn.
De Meetkundige Dienst Rijkswaterstaat (MD) vond deze versnippering zeer
ongewenst en hierin werden bij de waterschappen en provincies medestanders
gevonden. Hoogte-informatie is immers voor een land als Nederland uitermate
belangrijk. Bij het optreden in noodsituaties bij hoog-water is hoogte
informatie een vereiste. Maar ook naast deze noodsituaties kan men bij de
bestrijding van andere problematiek, bijvoorbeeld verdroging, niet zonder
een gedetailleerd, actueel hoogtebestand. Hoogte-informatie moest dus goed
geregeld worden.
Medio 1996 werden de handen in elkaar geslagen en sindsdien vinden
laseraltimetrie-activiteiten bij de waterschappen, provincies en Rijkswaterstaat
gecoördineerd plaats in het kader van het Actueel Hoogtebestand Nederland
1 Mark Bruinsma is werkzaam bij de Meetkundige Dienst van Rijkswaterstaat te Delft
