Vl)
De onderwatertechniek van de Mariene Geodesie
le jaargang, no 3, maart 1971
G. J. Husti
Inleiding
Ruim 70% van het aardoppervlak is een moeilijk
toegankelijk niemandsland dat door 1500 millioen
km3 zout water wordt bedekt. De kennis, die de
mens over deze gebieden tot nu toe heeft verworven,
is uiterst gering. Miscoski stelt in „Surveying and
Mapping" [8] terecht vast:
„Man has a better knowledge of the topography of
the moon than he has of most of the ocean bottom
on his own planet, despite the fact that he must look
more and more to the seas for survival."
Er zijn slechts enkele feiten bekend: de topografie
van de zeebodem is ongeveer gelijksoortig aan de
topografie van de continenten, terwijl de langste
bergketen en de diepste ravijnen van de wereld on
der water liggen. Een ongekende rijkdom aan mine
ralen en kostbare stenen ligt hier op ontdekking te
wachten, evenals olievelden die vele malen rijker zijn
dan die in het Midden Oosten. Een belangrijk feit
is ook dat de zee voldoende vis en plankton bevat
om de hele wereldbevolking te voeden. Ondanks
deze enorme rijkdom werd tot op heden slechts een
klein percentage van de zeebodem onderzocht -
hoofdzakelijk op de continentale platten - en is er
maar ongeveer 5% van in kaart gebracht.
In de laatste jaren is echter de belangstelling voor
de zeegebieden bij diverse wetenschappen, zoals mijn
bouw, geologie, geofysica en biologie, sterk toege
nomen. Er kunnen allerlei voorbeelden genoemd
worden, waarvan voor ons misschien de meest in
drukwekkende de activiteiten van oliemaatschap
pijen in het Noordzee-gebied zijn. Deze activiteiten
breiden zich steeds uit, men gaat met de onderzoe
kingen steeds verder van de kust. Omstreeks 1950
bedroeg de maximale waterdiepte voor olie-explo
ratie 20 m, in 1960 45 m, en nu is deze 200 meter.
Verwacht wordt dat de verkenning van de oceaan-
gebieden in de zeventiger jaren op grote schaal sys
tematisch zal worden voortgezet. Daarbij wordt op
de geodeten een beroep gedaan om de benodigde
informatie over de topografie van de zeebodem te
leveren. Er moet een primair trilateratienet tot stand
worden gebracht met vaste punten op de zeebodem,
dat de grondslag zal vormen voor verdere opme
tingen. Hierbij wordt gedacht aan een precisie van
enige tientallen meters. Onze gegevens over het gra-
vitatieveld van de zeegebieden zijn schaars, gegevens
die onmisbaar zijn voor een betere bepaling van de
geoïde. Hier mag niet onvermeld blijven, dat de
eerste mariene geodeet, Vening Meinesz, reeds in
71
Bewerking van de voordracht die ter gelegenheid van het 5e
lustrum van het Landmeetkundig Gezelschap „SNELL1US"
werd gehouden op 25 november 1970 te Delft.
SUMMARY
Underwater technology of Marine Geodesy
This paper deals with the underwater technology of Marine Geodesy and is based on
recent symposia on Marine Geodesy held in the United States in 1966 (Columbia, Ohio)
and 1969 (New Orleans).
The principles of the inertial and doppler navigation systems are briefly described. The
main subjects are marine control points using acoustic transponders and topographic
surveying of the bottom of the sea.
ngt 71
41
