Mogelijkheden van Remote Sensing
1 Inleiding
Letterlijk betekent „remote sensing" voelen of waar
nemen op afstand. Met behulp van onze zintuigen
doen wij dit dagelijks: wij kunnen horen, ruiken,
voelen en zien. Met technische hulpmiddelen heb
ben wij onze zintuigelijke waarnemingsmogelijkhe
den uitgebreid. Zo kennen we naast het horen b.v.
de sonar, maar ook de seismische apparatuur; naast
ruiken de zgn. „snifflers", aanvankelijk gebruikt bij
de onderzeebootopsporing, thans ook voor de op
sporing van chemische verontreinigingen. In het na
volgende zullen wij ons beperken tot het „zien",
maar dan in de ruimste zin. Zichtbaar licht is een
deel van het elektromagnetisch (EM) spectrum en
zo zal het volgende handelen over waarnemen met
EM golven. Fig. 1 geeft een overzicht van het ge
hele EM spectrum, samen met de detectoren waar
mede waarneming mogelijk wordt. Alleen voor het
gebied tussen 0,35 en 1 pm zijn er films en is er met
behulp van een camera waarneming over een vlak
mogelijk. Voor de rest van het EM spectrum is men
aangewezen op puntvormige detectoren, die overi
gens zeer gevoelig kunnen zijn en in quantum-
efficiëncy veelal de films overtreffen. Voor het maken
van een afbeelding betekent dit, dat het beeldveld
via een afbeeldingssysteem moet worden afgetast,
b.v. in een raster van evenwijdige lijnen, zoals bij
de televisie. Zie fig. 2.
Alle systemen die aldus de beeldruimte lijn voor lijn
aftasten worden „line-scan" systemen genoemd. Een
duidelijk voordeel hierbij is, dat het beeldsignaal di
rect in elektrische vorm beschikbaar komt. Dit hoeft
niet omgezet te worden in een beeld, maar kan ook
als zodanig worden opgeslagen (op magneetband),
worden overgezonden naar de grond, of direct wor
den gebruikt als invoer in een rekentuig dat auto
matisch een deel van of de gehele bewerking van
de opname uitvoert. Wel betekent het gebruik van
een line-scan systeem dat men met deze lijnenstruc-
tuur bij de verwerking rekening moet houden: het
beeld komt niet in zijn geheel tot stand zoals in een
luchtcamera, maar lijn na lijn. Dit heeft als conse
quentie dat bij metrische correctie het beeld ook
lijn voor lijn moet worden gecorrigeerd en niet als
totaalbeeld. Dit behoeft geen belemmering te zijn bij
directe invoer van het beeldsignaal in een rekentuig.
In het volgende zal alleen gesproken worden over
het gebruik van line-scan systemen. Dit betekent een
verdere inperking van het ruime terrein van de re
mote sensing. Daar de atmosfeer alleen transparant
is voor de delen: het ultraviolet tot het thermisch
infrarood (2 0,35— 15 p.m) en de microgolven
r- x- N A k-M
rays rays UV vis IR microwaves OHF radio
G. P. de Loor
Bewerking van een voordracht gehouden voor de Nederlandse
Vereniging voor Fotogrammetrie op 27 november 1970 te
Delft.
SUMMARY
Possibilities of Remote Sensing
The possibilities of new remote sensing systemsthe scanners and the SLA R, are discussed.
Criteria are formulated to evaluate their use. The importance of the various criteria is
different for the respective systems, including photography.
The new remote sensing systems are especially suited for a high degree of automation of
the data handling. For the development of such a data handling system, however, a better
insight into the physical phenomena which underlie the formation of the final image is
urgently needed.
frequency f In Hz
wavelength in m's
fig. nn
transparancy of
atmosphere
10zo 1Qie 10)6 1qk 1()i2 1Qro lg8 lg6
10 10 10 10
photon energy increases
particle characteristics become important
wovelenqth increases
wave properties dominant
detectors
.counters thermal
..phosphors detectors antenna's and
associated circuitry
fïïms
^quantum deff.
Fig. 1. Het elektromagnetisch spectrum.
Fig. 2. Lijnenraster.
ngt 71
73
