öJ Toedelen door ordenen Ie jaargang, no 7, september 1971 R. van der Schans summary 1 Inleiding Kan een computer een plan van toedeling voor een ruilverkaveling maken? Onmogelijk. Kan je een plan maken met behulp van een computer? Dat kan, het is zelfs in de praktijk aangetoond. Toch wil ik terug naar die eerste vraag. Waarom of waardoor zou een rekenmachine het niet kunnen? Toedelen is ingewikkeld, goed, maar de vereffening van een driehoeksnet is ook ingewikkeld en toch voert een computer die uit. Bij toedelen moeten beslissingen worden genomen en dat mogen alleen mensen doen - maar in de procesindustrie wordt het produktie- proces geregeld door rekenautomaten. Waarom dan niet de computer een plan van toedeling laten ont werpen? De computer kan het niet. Hij ziet de samenhang van de dingen niet, kent geen structuren, en handelt alleen volgens expliciet gegeven opdrachten van zijn gebruiker. Een mens moet voor hem denken en hij voert dan zonder tegenspreken de bedachte opdrach ten uit, of deze nu goed of slecht doordacht zijn. Een computer is consequent niet-kritisch, dus moet de ontwerper van zijn programma's kritisch zijn op de manier waarop hij zijn opdrachten bedenkt en formuleert, op wat hij de computer laat doen, en tenslotte op het resultaat dat de computer hem levert. Ik heb in het volgende getracht een beschrijving te geven van het „denken voor de computer", en wel in het bijzonder voor de ontwikkeling van een toe delingsprogramma. Ik heb gewerkt van het grote naar het kleine, van structuren die een computer niet kan waarnemen naar rekenkundige details waarmee hij wèl uit de voeten kan. Het is een uit gebreid verhaal, omdat er zoveel geanalyseerd moet worden voor er kan worden gerekend. Hopelijk maken de afwezigheid van computertaal en de aan wezigheid van een aantal figuren het geheel wat aan trekkelijker. Tijdens de analyse bouw ik voor het toedelings proces een model op, een beschrijving in hoofd lijnen van de werkelijkheid, of van een gewenste werkelijkheid. Zo'n model is van alle kanten te be kijken en door er kritiek op uit te oefenen zijn ver beteringen te bewerken. Ik hoop van harte, dat velen hun kritiek niet willen sparen, temeer omdat de technische en praktische realisatie van de ont wikkelde werkwijze nog moet plaatsvinden. Allocation by ranking Designing allocation plans for land consolidation areas could be accelerated by use of an electronic computer. In this paper a method is described, starting with a general analysis and ending with an algorithm for computer calculation. Before calculation, each possible location of every lot is judged in two ways, first with regard to the holding to which the lot belongs and second with regard to other lots that could be placed in the same location. For computation, each lot is first placed in the best location seen from the holding's point of view. The resulting surpluses and shortages of land available in the different parts of the area are then made smaller by a series of transfers of entire lots. This transfer process is controlled by a utility function, whose variables are the surpluses and shortages and the ordinal numbers obtained from the previous judge ments. The method does not give a final and optimal solution as found by linear programming, but it provides a good starting point for the manual procedure by which it is followed. É71 ngt 71 133

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Nederlands Geodetisch Tijdschrift (NGT) | 1971 | | pagina 3