öJ
Toedelen door ordenen
Ie jaargang, no 7, september 1971
R. van der Schans
summary
1 Inleiding
Kan een computer een plan van toedeling voor een
ruilverkaveling maken? Onmogelijk. Kan je een
plan maken met behulp van een computer? Dat kan,
het is zelfs in de praktijk aangetoond. Toch wil ik
terug naar die eerste vraag. Waarom of waardoor
zou een rekenmachine het niet kunnen? Toedelen
is ingewikkeld, goed, maar de vereffening van een
driehoeksnet is ook ingewikkeld en toch voert een
computer die uit. Bij toedelen moeten beslissingen
worden genomen en dat mogen alleen mensen doen
- maar in de procesindustrie wordt het produktie-
proces geregeld door rekenautomaten. Waarom dan
niet de computer een plan van toedeling laten ont
werpen?
De computer kan het niet. Hij ziet de samenhang
van de dingen niet, kent geen structuren, en handelt
alleen volgens expliciet gegeven opdrachten van zijn
gebruiker. Een mens moet voor hem denken en hij
voert dan zonder tegenspreken de bedachte opdrach
ten uit, of deze nu goed of slecht doordacht zijn.
Een computer is consequent niet-kritisch, dus moet
de ontwerper van zijn programma's kritisch zijn op
de manier waarop hij zijn opdrachten bedenkt en
formuleert, op wat hij de computer laat doen, en
tenslotte op het resultaat dat de computer hem
levert.
Ik heb in het volgende getracht een beschrijving te
geven van het „denken voor de computer", en wel
in het bijzonder voor de ontwikkeling van een toe
delingsprogramma. Ik heb gewerkt van het grote
naar het kleine, van structuren die een computer
niet kan waarnemen naar rekenkundige details
waarmee hij wèl uit de voeten kan. Het is een uit
gebreid verhaal, omdat er zoveel geanalyseerd moet
worden voor er kan worden gerekend. Hopelijk
maken de afwezigheid van computertaal en de aan
wezigheid van een aantal figuren het geheel wat aan
trekkelijker.
Tijdens de analyse bouw ik voor het toedelings
proces een model op, een beschrijving in hoofd
lijnen van de werkelijkheid, of van een gewenste
werkelijkheid. Zo'n model is van alle kanten te be
kijken en door er kritiek op uit te oefenen zijn ver
beteringen te bewerken. Ik hoop van harte, dat
velen hun kritiek niet willen sparen, temeer omdat
de technische en praktische realisatie van de ont
wikkelde werkwijze nog moet plaatsvinden.
Allocation by ranking
Designing allocation plans for land consolidation areas could be accelerated by use of an
electronic computer. In this paper a method is described, starting with a general analysis
and ending with an algorithm for computer calculation.
Before calculation, each possible location of every lot is judged in two ways, first with
regard to the holding to which the lot belongs and second with regard to other lots that
could be placed in the same location. For computation, each lot is first placed in the best
location seen from the holding's point of view. The resulting surpluses and shortages of
land available in the different parts of the area are then made smaller by a series of transfers
of entire lots. This transfer process is controlled by a utility function, whose variables are
the surpluses and shortages and the ordinal numbers obtained from the previous judge
ments.
The method does not give a final and optimal solution as found by linear programming,
but it provides a good starting point for the manual procedure by which it is followed.
É71
ngt 71
133