2 Hyperbolische methoden
Hierover zal hier weinig vermeld worden omdat vrij
wel al deze methoden met langere golven werken.
Literatuur: [2], [3], [5], [6], Het enige systeem dat
vermoedelijk hieronder valt is Ragep, een 80 MHz
versie van Rana (volgens Verstelle in [12, blz. 84]).
3 Elektronische afstandsmeting
3.1 Instrumenten en systemen
Een overzicht van instrumenten en systemen voor
elektronische afstandsmeting vindt men in tabel I.
Deze tabel pretendeert niet volledig te zijn. Zo ont
breken bijvoorbeeld de Russische instrumenten
waarvan hier weinig bekend is en die hier niet of
nauwelijks op de markt verkrijgbaar zijn. Verder
zijn verouderde instrumenten niet opgenomen. In
[2], [3], [4], [13] en [1] vindt men nadere gegevens.
De meeste van deze methoden zijn niet bedoeld voor
op zee, enkele zijn echter goed bruikbaar, vooral
vanwege de hoge nauwkeurigheid in vergelijking
met hyperbolische en andere methoden.
3.2 Enkele systemen die speciaal op zee goed bruik
baar zijn
a. Autotape (Cubic Corp.)*, waarmee praktisch
continu twee afstanden gemeten kunnen worden
bijvoorbeeld tussen een schip en twee wal-
stations. De golflengte is 10 cm. Het systeem is
in hoge mate geautomatiseerd. De nauwkeurig
heid ligt in de orde van een meter [2].
b. Hydrodist MRB2 (Plessey). Vergelijkbaar met
Autotape, maar veel minder geautomatiseerd.
Afgeleid van de Tellurometer MRA2. Golf
lengte 10 cm. De instrumenten zijn reeds vrij
oud, maar nog wel leverbaar [3],
c. Hydrodist MRB201 (Plessey). Vergelijkbaar met
de MRB2, maar getransistoriseerd en geauto
matiseerd. Digitale uitlezing. De antennes op het
schip moeten met de hand gericht worden. Golf
lengte 10 cm.
d. Aerodist MRC2 (Plessey). Vergelijkbaar met de
Hydrodist, maar geschikt gemaakt voor gebruik
met een vliegtuig (line crossing). Registreert
continu, analoog, met een pen op papier. Golf
lengte 10 cm. Niet meer in produktie [3] [4].
e. Aero- en Hydrodist MRB3 (Plessey). Een combi
natie van Aerodist en Hydrodist. Volautoma
tisch. Geschikt voor zeer snelle vliegtuigen. Is in
ontwikkeling.
f. Shoran, Hiran. Niet meer in produktie. Kan wel
gehuurd worden. Dit systeem werkt met impul
sen op golflengtes in de buurt van een meter.
Geschikt voor metingen van een schip naar wal-
stations en voor line crossing over zeer grote af
standen (ettelijke honderden kilometers). Nauw
keurigheid enige meters. Geen problemen van
„lane identification" [2], [3], [16], [22 paper Gl].
g. Shiran (Cubic Corp.). Een gemoderniseerde en
uitgebreide versie van Hiran. Golflengte 10 cm
[2].
h. Moran (Moran Instrum. Co.). Vergelijkbaar met
Shoran en Aerodist. Golflengte 75 cm of 3 cm
[2], [4],
i. Auto Navigator (Moran Instrum. Co.). Vergelijk
baar met Moran, meer geautomatiseerd [2].
j. R.P.S. Range Positioning System (Motorola).
Meet met behulp van impulsen (draaggolf 3 cm)
twee afstanden van het hoofdinstrument aan
boord naar de neveninstrumenten op de wal. De
neveninstrumenten zijn zeer licht en klein. Het
hoofdinstrument heeft een gescheiden antenne-
deel. Afstanden tot 90 km. Opgegeven nauw
keurigheid beter dan 15 m. Digitale uitlezing.
De antenne aan boord draait om een verticale
as met een snelheid van 0,4 omw. per sec. zodat
slechts één meting per 2,5 sec. verricht wordt.
Het schip mag dus niet te snel varen.
In een nieuwe uitvoering van de R.P.S. wordt
aan boord een rondstralende antenne gebruikt.
Hierbij zijn praktisch continue metingen moge
lijk, zodat vrijwel geen bewegings-onscherpte
optreedt. De nauwkeurigheid is dan enkele
meters, het bereik is daarbij echter slechts 12 km.
k. Trisponder (Decca). Dit systeem is vergelijkbaar
met R.P.S. met rondstraler.
1. Automatic Position Telemetering, ontwikkeld
door „Atlantic Research" (USA). Op drie land-
stations, die voorzien zijn van gesynchronizeerde
klokken, worden de looptijden gemeten van im-
Voor adressen van fabrikanten of van hun vertegenwoor
digers zie tabel II.
ngt 71
191
