taak had. Een goede voorbereiding van de vergade
ring was zeer gewenst. Daarnaast bleken een formu
lering van het doel van de vergadering aan het begin,
een vrij zakelijke leiding en een weergave van het
doel van de komende vergadering aan het slot de
vergadering ten goede te komen. De meeste project
deelnemers hebben inzake het leiden van een dis
cussie in dit project veel geleerd, maar slechts de
helft der deelnemers voelde zich aan het eind van
het project in staat een vergadering of discussie be
hoorlijk te leiden.
De discussies zijn in de loop van het project beter
geworden, inzoverre dat ze zakelijker, efficiënter,
gerichter en gedisciplineerder werden. Een bezwaar
was nog dat vele discussies vrij eenzijdig waren;
vaak deed alleen een beperkt aantal deelnemers
actief mee en verschilde het peil nogal eens per ver
gadering.
Wat de besluitvorming betreft, deze kenmerkte zich
in het begin door het streven naar algehele overeen
stemming in de gehele groep. Een consequentie hier
van was het houden van veel rondvragen en het op
splitsen in subgroepjes om de besluiten voor te be
reiden. Later verliep de besluitvorming gemakke
lijker en sneller en kon meer in de vergadering
worden afgewikkeld, daar het streven naar consen
sus minder werd. Toen is namelijk meer geprobeerd
de verschillende standpunten tegen elkaar af te
wegen en deze bij de besluitvorming naast elkaar
voort te laten bestaan. Dit leidde tot een andere
vorm van besluiten, bijvoorbeeld het kiezen van
enige alternatieven die allen ten uitvoer konden
worden gebracht.
Het doel van de evaluaties tijdens de plenaire ver
gaderingen kan als volgt omschreven worden:
- de discussie technisch bekijken (gedisciplineerd
heid, efficiëntie, e.d.).
- informatie te verkrijgen over de sfeer in de groep
en de groepsontwikkeling en manieren te vinden
om hier verbeteringen in aan te brengen.
- informatie te verkrijgen over het nut van een ver
gadering en de oorzaken proberen te vinden van
de optredende verschijnselen.
Aan dit doel is slechts gedeeltelijk voldaan. Als
redenen kunnen worden genoemd:
- het constateren van allerlei verschijnselen zonder
de achtergronden te analyseren.
- de groep als geheel zette zich niet genoeg in voor
het slagen van de evaluatie.
- de aan het eind van een lange dag vergaderen
duidelijk optredende vergadermoeheid.
De leiding tijdens een evaluatie berustte bij een
staflid.
Bij het werken in subgroepen was de taakformule-
ring lang niet altijd duidelijk. In de loop van het
project is hier wel verbetering in opgetreden. De ge
volgen van een dergelijke onduidelijke formulering
waren: resultaten die niet of te weinig op elkaar af
gestemd waren, daardoor optredende verwarring,
moeizame discussies, tijdverlies. Tussen het werken
in subgroepen en in de plenaire vergadering konden
duidelijke verschillen worden geconstateerd. Het
werken in subgroepen werd over het algemeen als
prettiger, beter ervaren. Positieve gevolgen waren
een grotere effectiviteit, een betere verdeling van in
breng, beter en meer contact.
Hoe iedere deelnemer individueel meedraaide kan
moeilijk in dit korte bestek worden beschreven,
vooral ook omdat dit zeer verschilde van persoon
tot persoon (dit kwam duidelijk tot uiting in de eer
der genoemde enquête). De motieven om mee te
doen, de mate van inzet en inbreng en het verant
woordelijkheidsgevoel voor het project verschilden
te veel onder de deelnemers om één hechte groep te
kunnen vormen. Desondanks is door de meeste
deelnemers het project als iets positiefs in hun op
leiding ervaren dat ze niet graag gemist zouden
hebben.
De begeleiding
Gezegd kan worden dat het voornaamste doel van
de begeleiding is het stimuleren van de groepsont
wikkeling, de begeleiding van de groepsdynamische
processen. Dit betekent dat de begeleiders allerlei
problemen die zich in de groep voordoen moeten
kunnen signaleren en dit met de groep bespreken.
Met andere woorden de groep helpen zijn eigen
fouten en onvolkomenheden te bezien om daaruit
lering te trekken voor de volgende periode. Naast
dit stimuleren van de groepsontwikkeling kan hun
inbreng van vakkennis en ervaring waardevol zijn.
32
ngt 72
