Het elektronisch reductiemechanisme
Met behulp van de ART kunnen worden gemeten en
geregistreerd, de horizontale en verticale richting
en de rechtstreekse lengte E. Daarnaast moet ook de
mogelijkheid bestaan om bekende maten uit te
zetten in het terrein, Dit zijn naast de gemeten
grootheden ook de horizontale lengte E0 en het
hoogteverschil H.
In figuur 7 zijn A en B twee terreinpunten waar
tussen de rechtstreekse lengte E en de verticale hoek
a zijn gemeten. De hoek a bestaat uit twee gedeelten
P en y. p is de aflezing op de hoofdschijf in graden,
7 is de aflezing op de micrometerschijf in milli-
graden.
De grootheden E0 en H kunnen eenvoudig worden
berekend volgens de formules:
E0 E cos a E cos(p y)
H E sin a E sin(P 7)
De grootheden E, p en 7 zijn beschikbaar in de
vorm van BCD-getallen.
Het elektronisch reductiemechanisme bestaat uit
een computer met een vast programma, waarin
cos cc en sin a kunnen worden berekend en waarin
deze grootheden kunnen worden vermenigvuldigd
met de schuine lengte E. Er zijn enige prototypes
van deze computer theoretisch en praktisch op hun
bruikbaarheid getoetst.
Een mogelijkheid voor de berekening van E0 en H
is een computer met een geheugen waarin de sinus-
en cosinuswaarden van de gehele graden zijn opge
borgen. Als tussen deze graden rechtlijnig wordt
geïnterpoleerd is het resultaat voldoende nauw
keurig. Het geheugen van een dergelijke computer
is voor veldgebruik nog te groot. Een andere moge
lijkheid is het werken met differenties van de sinus-
en cosinuswaarden van de gehele graden. Het ge
heugen van de computer is hier veel kleiner, maar
voor de berekening is een langere tijd nodig.
De computer die uiteindelijk in de ART is inge
bouwd, heeft een geheugen waarin de tweede dif
ferenties van de sinus- en cosinustabel zijn opge
borgen. Hierdoor wordt met een zeer klein geheugen
gewerkt, ook al omdat een aantal van deze tweede
differenties gelijk zijn. Hoewel de berekeningen nu
ingewikkelder zijn dan bij de eerder genoemde
mogelijkheden ligt de rekentijd afhankelijk van de
grootte van de hoek tussen 1 en 30 msec.
Door de inschakeling van een dergelijke computer
is het in principe ook mogelijk om de rechthoekige
coördinaten te berekenen van de punten die moeten
worden uitgezet. Er zal nog onderzocht moeten
worden of het uitzetten met behulp van rechthoekige
coördinaten efficiënter is dan het gebruik van pool
coördinaten en hoe beide methoden passen in het
systeem van de overige werkzaamheden (bereke
ning, kaartering, administratie, enz.).
Het magneetband-ponsbandomzetapparaat
Het magneetband-ponsbandomzetapparaat is nodig
om de gegevens te kunnen verwerken in de com
puter. Een omzetter kan voor een groot aantal
ART's worden gebruikt. In het laboratorium voor
A
Fig. 7. Horizontale lengte E0 en hoogteverschil H.
Fig. 8. Het elektronisch reductiemechanisme.
92
ngt 72
