Hier worden uitsluitend de topografische karterin
gen behandeld; alle thematische kaarten op deze
schalen zijn meetkundig gezien hiervan afgeleid.
(Geologische kaart, Waterstaatskaart, Bodemkaart
etc.). Het blijkt dat de in deze paragraaf te behan
delen karteringen alle worden uitgevoerd door
twee diensten ressorterend onder het Ministerie
van Defensie, een Ministerie dat (met uitzondering
van de benoemingsprocedure bij de Rijkscommissie
voor Geodesie) in de voorgaande paragrafen nog
niet aan de orde is geweest.
3.1 Topografische kaarten
Deze worden vervaardigd door de Topografische
Dienst te Delft in verschillende schalen en uitvoe
ringen (bijv. in schets en in kleur).
De belangrijkste schalen zijn:
1:10.000; 125.000 ;150.000; 1100.000.
Het zijn alle fotogrammetrische kaarten, getekend
in de stereografische projectie. Er is een systema
tisch programma voor vernieuwing van deze kaar
ten, waartoe meestal ontschrankte luchtfoto's (op-
nameschaal 1:20.000) als basismateriaal worden
gebruikt.
Een overzichtskaart 1:250.000 is uitgevoerd in de
U.T.M.-projectie. Een variant van de 1:10.000-
kaart is de hoogtekaart van Nederland, die in
samenwerking met de Meetkundige Dienst van de
Rijkswaterstaat wordt samengesteld.
Voor bijzonderheden over deze kaarten kan wor
den verwezen naar de „Catalogus van kaarten"
(Topografische Dienst, Delft). Deze catalogus be
vat niet alleen alle nodige informatie over de door
de Topografische Dienst vervaardigde en uitge
geven kaarten doch verschaft ook inlichtingen
omtrent kaarten die door andere instanties worden
vervaardigd c.q. uitgegeven, met name door:
- Directie Waterhuishouding en Waterbeweging
van de Rijkswaterstaat (voorheen Algemene
Dienst);
- Hydrografische Dienst;
- Dienst van het Kadaster en de Openbare Re
gisters;
- Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat;
- Rijks Geologische Dienst;
- Stichting voor Bodemkartering.
Bovendien geeft de catalogus een adreslijst van een
aantal Topografische Diensten in het buitenland.
Door deze toevoegingen is de Catalogus een uiterst
nuttige wegwijzer voor de kaartgebruiker in het
doolhof van de Nederlandse kaartvervaardiging.
3.2 Hydrografische kaarten
Deze kaarten worden vervaardigd door de Afdeling
Hydrografie van de Koninklijke Marine. Zij geven
de zeeman alle informatie die nodig is voor een
veilige navigatie. De gegevens op het land zijn
uiterst summier, beperkt tot die zaken die voor de
zeeman van belang zijn. De kaarten zijn getekend
in de Mercator-projectie voor de kleinere schalen
1150.000), in de stereografische voor de grotere
schalen (^1:150.000). Wat de schaal van deze
kaarten betreft komt een grote verscheidenheid
voor: bijv. 1:375.000; 1:150.000; 1 50.000;
140.000130.000125.000120.000.
Bovendien komen op de kaarten aparte detail-
karteringen voor van havens e.d. op verschillende
schalen: bijv. 1:50.000; 1:40.000; 1:30.000;
1:25.000; 1:20.000; 1:15.000; 1:12.500; 1:10.000.
De kaarten worden regelmatig bijgehouden en het
op te nemen gebied (c.q. de op te nemen gegevens)
worden voortdurend uitgebreid in verband met de
eisen die door de steeds grotere maximum diep
gang van moderne schepen worden gesteld.
Bij de opname t.b.v. de kartering wordt moderne
opname- en plaatsbepalingsapparatuur gebruikt.
Internationaal worden over en weer gegevens uit
gewisseld t.b.v. de samenstelling van kaarten die
gebieden beschrijven, niet direct grenzend aan de
eigen territoriale wateren. De hydrografische insti
tuten van de grote zeevarende naties geven namelijk
vaak een eigen versie uit van verre gebieden die niet
door het eigen instituut zijn opgenomen.
Een bijzonderheid van de hydrografische kaarten
is het feit dat ze bij verkoop worden bijgewerkt
met alle tot op dat ogenblik bekende gegevens.
4 Detailkarteringen
Een groot aantal landmeetkundige instellingen in
Nederland houdt zich bezig met het vervaardigen
van detailkaarten op de schalen 1:5.000, 1:2.500,
1:2.000, 1:1.000, 1:500 en soms zelfs 1:200, al of
ngt 72
lil