Dit zijn drie voorbeelden van kadastrale activiteiten
die aantonen dat het al lang niet meer alleen gaat
om registratie van zakelijke rechten op de grond
alleen. Bij de herstructurering van het platteland en
de uitbouw en ontwikkeling van de stedelijke kernen
speelt de dienst een belangrijke rol.
Anticipatie op de maatschappelijke ontwikkeling
Onze tijd wordt gekenmerkt door de snelle opeen
volging van veranderingen. Niet de veranderingen
zelf, maar de mate waarin wordt gewijzigd en de
frequentie daarvan verbazen ons nog. Wij worden
- zoals de Amerikaanse schrijver Alvin Toffler het
uitdrukt in zijn in 1970 verschenen bestseller Future
Shock - „overwhelmed by change". In de sfeer van
de bestuurlijke activiteiten met het vaste goed zien
wij dat bijna ons gehele land op de schop wordt ge
nomen. Naast de herstructurering van het platte
land gaat de stadssanering ongetwijfeld steeds be
langrijker worden. Die staat pas aan het begin van
de ontwikkeling. Maar er is nog zoveel meer.
Wegenaanleg op grote schaal. Grote havenwerken,
als sprekend voorbeeld Europoort. Ontwikkelingen
in de recreatieve sfeer. Aanleg van leidingstraten.
Andere maatschappelijke opvattingen, niet alleen
ten opzichte van de taak van de overheid, maar in dit
verband bijv. ook de sterk toenemende preferentie
voor het eigen woningbezit. Grondslag van deze
maatschappelijke verhoudingen zijn de snelle be
volkingstoeneming, gepaard met een nog snellere
toeneming van het aantal gezinnen en de vanzelf
sprekende eis dat Nederland in de pas blijft lopen
met de algemene welvaartsstijging van de Westerse
landen na de oorlog. Dit bracht de noodzaak met
zich mede dat ons land zich in korte tijd omschakel
de tot een sterk geïndustrialiseerde Staat, een ont
wikkeling die zich thans aan ons manifesteert in de
eis dat wij een samenleving realiseren die niet alleen
op welvaart maar ook op welzijn is gericht, op ver
houdingen die passen bij het thans wellicht inge
treden post-industriële tijdperk.
Basis voor dit alles moet zijn een goede ruimtelijke
ordening en een goed ruimtelijk beheer.
De dienst zal moeten anticiperen op deze ontwikke
ling in de maatschappij. Een maatschappij die
vraagt om een dienst die in staat is om op snel leen
138
adequate wijze cartografische, juridische en admini
stratieve gegevens in relatie tot de bodem te ver
strekken. En die informatiestroom zal breder,
actueler en sneller moeten worden dan thans het ge
val is. Moderne technieken en automatisering zullen
daarbij moeten helpen bij het meten, het rekenen,
het kaarteren, de administratie en de informatiever
strekking. Daarbij is het van wezenlijke betekenis en
is het een gelukkige coincidentie dat parallel met de
snelle ontwikkeling van de maatschappelijke ver
houdingen een mogelijk nog snellere ontwikkeling
van de techniek loopt. Ik beperk mij tot de ontwik
kelingvan het technisch kunnen binnen de kadastrale
dienst.
De fotogrammetrie is in de dienst reeds lang een
aanvaarde methode. Door gebruikmaking van voor
de leek nogal geheimzinnig aandoende apparatuur is
het mogelijk vanuit luchtfoto's tot een voldoende
nauwkeurige kadastrale kaart te komen, waardoor
metingen in het terrein tot een minimum worden be
perkt. Ongeveer 75.000 ha van het Nederlandse
grondgebied wordt door middel van deze laatste
methodiek jaarlijks opnieuw in kaart gebracht. Voor
een belangrijk deel ten behoeve van ruilverkave
lingen, maar ook ten behoeve van hermeting en de
laatste tijd ten behoeve van de leidingstraten.
Intensieve internationale samenwerking heeft deze
ontwikkeling mogelijk gemaakt. Verdere ontwikke
lingen van deze technieken worden nauwkeurig ge
volgd en voortdurend getoetst aan de mogelijkheden
binnen de Nederlandse dienst. Ik memoreer het
internationale project met betrekking tot de lucht-
kaartering van bebouwde gebieden, waarbij op het
ogenblik in Dordrecht en in Wenen in internationaal
verband proeven worden genomen.
Ook bij de metingen te velde grote veranderingen.
De meetband en de jalon worden bij bepaalde objec
ten vervangen door elektronische of elektro-
optische apparaten, die veel extra mogelijkheden
bieden en zeer arbeidsbesparend werken. Maar
bovendien bieden ze de mogelijkheid tot automa
tische verwerking van de meetgegevens. Het is
mogelijk om de te velde verzamelde meetgegevens
door middel van een door de computer bestuurde
elektronische tekentafel in korte tijd om te zetten in
ngt 72
