port niets met computers te maken had maar dat hij nu een
maal iets moest presenteren omdat hij anders van zijn univer
siteit niet naar het congres mocht (publish or perish!).
R. Adler (Israel), A. G. Blaikie (Nieuw Zeeland), A. El-
minger (Zwitserland), K. N. Greggor (Zuid-Afrika) en H.
Klinkenberg (Canada) gaven algemene overzichten van com
putertoepassingen en programma's of programmasystemen in
hun respectievelijke landen.
Het door Greggor beschreven systeem vertoonde een
interessante en ongebruikelijke aanpak van de vereffening van
netten, uitmondend in een iteratieproces.
V. Ashkenazi (U.K.) presenteerde de resultaten van verken
ningsberekeningen in een net waarin soort, aantal en precisie
van de gemeten elementen gevarieerd werden. Hij kwam tot
interessante conclusies, maar zijn ideeën over optimalisatie
behoefden enige aanvulling.
H. D. Couchman (Australië) had kleinste-kwadraten pro
gramma's gemaakt voor computers met een zeer klein ge
heugen; in zijn inleiding maakte hij echter enkele opmer
kingen over waarnemingsrekening die sommige aanwezigen
de haren te berge deden rijzen en hen met stomheid sloegen
er was gewoon geen beginnen aan, hierop te reageren.
W. M. Schwartz (Canada) had tafelcomputer-programma's
gemaakt voor de berekening van astronomische azimuths.
Een kostelijke praktijkman die met „hamer- en aambeeld
methoden" zoals hij ze zelf noemde, astronomische tafels in
de tafelcomputer had geperst, daarbij (zonder het te weten?)
harmonische analyse toepassend. Ook J. R. Smith (U.K.) had
het over tafelcomputers, speciaal over die van Hewlett-
Packard. De bijdragen van H. Papo en D. Sharni (beiden
Israël) waren van meer theoretische aard, resp. over de
grondslag voor maanmetingen en over predictie van vrije-
lucht-anomalieën; ze hadden nauwelijks iets met computers
te maken. L. Stoch (Israël) gaf een overzicht van ontwikke
lingen in de opleiding van landmeters met betrekking tot het
rekenen. Hij baseerde zich daarbij op de resultaten van een
enquête waaraan 11 instellingen van hoger onderwijs hadden
meegedaan, w.o. Delft. De overige bijdragen gingen over
computertoepassingen bij metingen voor technische projec
ten; vermelding verdient het rapport van K. Morag (Israël)
over de constructie van hoogtelijnen met de garantie dat een
hoogtelijn nergens een punt met gegeven hoogte aan de ver
keerde kant passeert, hetgeen bij de meeste bestaande pro
gramma's door de aanpassing van een wiskundig oppervlak
wel kan voorkomen.
Groep C had als centraal thema „Planning of New Towns".
Uw verslaggever heeft alleen bij de gezamenlijke zitting kennis
genomen van dit aspect, en wel van de bijdragen van H. Hill
(Israël) over de optimale grootte van een stad en Y. Elon
(Israël) over de veranderende opzet van „nieuwe steden".
Het is voor de primair technisch-geodetisch geïnteresseerde
altijd goed ook eens met de wat bredere problematiek van de
„surveyor" in aanraking te komen, en de F.I.G.-manifestaties
bieden hier volop gelegenheid toe.
Zeer interessant zijn de pogingen tot kwantificering op dit ge
bied die ook hier weer de vraag opriepen waar het menselijk
geluk en welzijn een plaats in de analyse vinden. Wie poogt
op een deelgebied kwantitatief greep te krijgen kan rekenen op
de openlijke of bedekte beschuldiging dat hij oogkleppen
draagt, al geeft hij de beperkingen van zijn werk duidelijk aan.
Verder moet hier worden volstaan met een verwijzing naar de
lijst van ingediende rapporten.
Overige manifestaties
Afgezien van de gebruikelijke officiële toespraken en een
aardige opluistering door een meisjeskoor werd het congres
geopend met een voordracht van de archeoloog (en oud-chef
van de generale staf) Prof. Yigael Yadin, de schrijver van o.a.
het magnifieke boek over Massada. Voor zijn voordracht, ge-
ngt 72
titeld „Hazor, Gezer and Megiddo in the Times of Kings
Solomon and Ahab" past maar één woord: briljant. Prof. I.
Mueller (Ohio State University) had na dit ademloos aange
hoorde verhaal, waaraan al een heel programma was vooraf
gegaan, de ondankbare taak de „Main Lecture" te houden
over „The Impact of Computers on Surveying and Mapping".
Het was een goede voordracht die echter door de ongelukkige
plaatsing een geleidelijk leeglopen van de zaal niet kon ver
hinderen. De spreker schonk, naast de ontwikkelingen in de
geodesie, aandacht aan de sociale aspecten van het computer
gebruik en sprak aan het eind van zijn rede bezorgdheid uit
over het feit dat belangrijke delen van de geodesie geheel in
handen dreigen te komen van niet-geodetische specialisten.
Op de derde dag van het congres gingen de deelnemers in
bussen naar Haifa, waar in het Technion de gemeenschappe
lijke zitting van beide groepen werd gehouden, met reeds ge
noemde voordrachten van docenten van het Technion. Na een
lunch in de open lucht werden het Romeinse aquaduct, het
Romeinse theater en de kruisvaardersburcht in Caesaraea
bezocht en vervolgens een kibboets.
Bij de technische excursies kon men het landelijke Survey De
partment in Tel Aviv, het Weizman Institute of Science in
Rehovot, stadsuitbreidingen in Tel Aviv en Bat Yam, en een
ontwikkelingsgebied in de noordelijke Negev bezoeken.
Voor de goede sier zorgden recepties door de burgemeester
van Tel Aviv, de Westduitse ambassadeur en The American
Institute of Real Estate Appraisers. Er was een folklore-
avond met een dansgroep uit de Jordaanvallei - hupse
jongens en meisjes die groot enthousiasme verwekten. Het
slotbanket was zeer geslaagd, er ontstond een hartelijke onge
dwongen sfeer en er werd spontaan gedanst en gezongen.
Op de laatste avond ontving elke in de buurt van Tel Aviv
wonende Israëlische collega een aantal buitenlandse gasten bij
zich thuis. De grote gastvrijheid van onze Israëlische collega's
zal onvergetelijk blijven. Uw verslaggever was te gast bij ir.
A. Cohn en zijn charmante oud-amsterdamse echtgenote.
Ir. Cohn is voorzitter van de Association of Licensed Surveyors
in Israel, tevens leidde hij het organisatiecomité waarin
ook zitting hadden de heren Z. Cohen, S. Büchler en A. Kol.
Zij, en de gehele Israëlische vereniging, verdienen alle lof
voor hun werkhet was een zeer geslaagd congres waar
aan de deelnemers de beste herinneringen zullen bewaren.
Technische Rapporten
Groups A/B: Computer in the Service of Surveyors
Adler, Dr. R. (Israël), The Development of Computer
Applications and Automation at the Survey of Israël.
Ashkenazi, Dr. V. (New Zealand), Optimisation of Engineer
ing Survey Control Networks.
Blaikie, A. G. (New Zealand), Surveyors and Computers in
New Zealand.
Couchman, H. D. (Australia), The Efficient Design of Least
Squares Programme for Very Small Computers.
Dorrer, Prof. E. (Canada), Micro- and Mini-Computers in
Photogrammetry.
Douglas, G. R. (Canada), The Design and Operation of an
Automated Hydrographic Data Acquisition and Pro
cessing System.
Familier, Dr. Eng. J. (Israël), Geodesy in the Service of
Atomic Research - New Methods for Survey Operations at
an Atomic Reactor Construction Site.
Feldman, H. (U.S.A.), Deformation Measurements, Niagara
Falls, Ontario, Canada.
Greggor, K. N., (South Africa), An Integrated Survey Com
puting System Using Relaxation Adjustment Methods.
Klinkenberg, H. (Canada), Electronic Computer Programmes
with the Geodetic Survey of Canada.
Menzies, Prof. G. H. (South Afrika), A method for Calcula
ting the Areas of Cross Sections.
143
