machine worden uitgewisseld. In de grootste uit voering kan de eenheid 896 registers bevatten d.w.z. ruim 28.500 instructies of cijferposities. De mogelijkheden van de machine kunnen nog uit gebreid worden door het gebruik van achtgats ponsband (7 bits met 1 pariteitscontrole). Volledigheidshalve vermelden we nog dat de ma chine gekoppeld kan worden aan een terminal die alfanumerieke in- en uitvoer kan verzorgen en bovendien uitgebreid kan worden tot „time sharing" terminal. Voor alfanumerieke uitvoer kan ook nog gebruik worden gemaakt van een snel- printer die veertig tekens per seconde produceert. Het zal duidelijk zijn dat het Olivetti P 602-systeem in staat is een groot landmeetkundig bureau voor jaren van haar rekenproblemen te verlossen voor betrekkelijk lage prijs. De basismachine kost ƒ14.600,De magneetbandeenheid ƒ5.250,en een magneetbandcassette 1.450,De uitrusting zoals afgebeeld kost ruim dertigduizend gulden. De tafelcomputers van Wang Bij een aantal landmeetkundige diensten zijn ma chines van het fabrikaat Wang in gebruik. Ondanks de oosters aandoende naam is de machine van Amerikaanse makelij. Ze is genoemd naar haar ont werper Dr. Wang. Er is een ruime keuze van modellen. Naar onze mening zijn voor landmeetkundig gebruik de apparaten van de 500-serie, de 600-serie en de 700- serie het meest geschikt. Elke serie bevat een aantal modellen die verschillen in het aantal beschikbare registers. De 500-serie bestaat uit vijf modellen die in grootte oplopen van 64 stappen tot 824 stappen en in prijs van ƒ10.000,tot ƒ13.000,De machines van deze serie kunnen worden uitgebreid met een printer (ƒ2100,een bandcassette (ƒ1700,en extra geheugenruimte (512 stappen extra kosten ƒ2000,Machines als deze zijn aantrekkelijk voor diensten die niet onmiddellijk tienduizenden guldens ter beschikking hebben voor een groot computersysteem. Men begint dan eenvoudig en koopt er jaarlijks iets bij. De machines van de 500- serie bezitten ingebouwde goniometrische en loga ritmische functies. De machines van de 600-serie bieden weer meer mogelijkheden. Er zijn vier modellen oplopend in grootte van 312 tot 1848 stappen en in prijs van ruim 11.000,tot ruim 15.000, De Wangmachines van de serie 600 hebben naar onze mening de voorkeur voor landmeetkundig werk boven de 500-serie en misschien zelfs boven de 700-serie. Afb. 6 toont een machine uit de 600- serie. De machines van de 600-serie kunnen worden gekoppeld aan randapparatuur zoals schrijfmachine, plotter en ponsbandlezer. Tenslotte de paradepaardjes van Wang, de 700- serie. Deze machines bieden de gebruiker talloze mogelijkheden. Ook hier vier modellen die ongeveer ƒ20.000,kosten (960 stappen) of 30.000,voor 1984 stappen. Ook deze machines kunnen aan veel periferie-apparatuur gekoppeld worden. De machi nes hebben aparte toetsen om rechtstreeks in het geheugen te rekenen. Dit geeft een besparing aan stappen die anders nodig zijn om de getallen in de rekenregisters op te roepen. Zoals we reeds eerder opmerkten maakt in het bij zonder de ingebouwde magneetbandeenheid de Wangapparatuur bruikbaar voor landmeetkundig rekenwerk. Vooral daar waar matenplans en soort gelijke berekeningen vaak voorkomen. De Wang is een typische produktiemachine waarmede in korte tijd veel werk kan worden verzet. De programmeercode is naar onze smaak iets moei lijker dan bij andere machines. Niet voor de hand liggende combinaties van opdrachten leiden tot verrassende mogelijkheden. Bij de bandcassettes heeft men keuze uit banden met wiskundige functies of met statistische functies. Een blanco band biedt de mogelijkheid zelf functies te definiëren. In de zomer van 1971 stelde de im porteur ons in de gelegenheid met een 700-machine 180 Afb. 6. De Wang 600, een tafelcomputer met ingebouwde magneetbandeenheid. ngt 72

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Nederlands Geodetisch Tijdschrift (NGT) | 1972 | | pagina 12