deze wijze van programmeren biedt, te noemen. We
volstaan met de opmerking dat het mogelijk is met
de machine conversationeel te werken dat wil
zeggen een vraag- en antwoordenspel te leveren.
Dit is ook mogelijk met de 9810 maar daarbij komt
dan echter veel overbodige informatie op de papier
strook. Bij de HP 9820 verschijnen de vragen in de
„draaiende krant" en de antwoorden op de strook.
Bij het bovengenoemde programma voor de veel
hoek verschijnt na een mededeling op de papier
strook betreffende de naam etc. van het pro
gramma, in het venster de vraag „Hoeveel hoeken?"
Na de beantwoording van de vraag verschijnt
telkens een nieuwe vraag: „Beginargument?"
„Eindargument?" en ook de vraag „Akkoord?" als
op de strook de sluitterm is afgedrukt.
De machine is uiteraard bijzonder geschikt voor
onderwijs. Bij het Laboratorium voor Geodesie is
een onderzoek gaande betreffende het gebruik van
de HP 9820 als „leermachine".
De machine is leverbaar in twee modellen: 173
registers of 429 registers. Het eerste model vinden
we voor landmeetkundig werk iets te klein. We
geven daarom de voorkeur aan het grote model.
Om de lezer enig idee te geven van deze grootte: de
machine kan 36 vergelijkingen met 36 onbekenden
oplossen. Bij het Laboratorium voor Geodesie is
tevens een onderzoek gaande in hoeverre de ma
chine toegepast kan worden bij wat grotere ver
effeningsvraagstukken. De prijs van het grote model
met twee blokgeheugens bedraagt circa ƒ31.000,
De opbouwmogelijkheden van de IME-apparatuur
Het computersysteem van IME kan vooral aan
kleine landmeetkundige diensten uitkomst bieden.
De basismachine model 86 is voor landmeetkundig
werk geschikt en heeft het voordeel in verhouding
zeer goedkoop te zijn: 3500,Deze basis
machine is niet-programmeerbaar. Zodra de finan
ciële mogelijkheden aanwezig zijn kan men de
machine uitbreiden met een Digicorder. Dat is een
programmeerapparaat met 512 stappen. In de pro
gramma's kunnen zes voorwaardelijke en een on
voorwaardelijke sprongopdracht worden uitge
voerd. Prijs van de Digicorder 4500,De moge
lijkheden van de machine worden sterk vergroot
door de aankoop van de M ultistorage, een geheugen
eenheid met 30 geheugenplaatsen van 16 cijfers of 60
van 10 cijfers. Tenslotte kan men de machine uit
breiden met een uitvoereenheid, een schrijfmachine
van 6000,
Het uitwendige geheugen bestaat uit randpons-
kaarten. Een landmeetkundige programmabiblio
theek is aanwezig.
Een bijzonderheid van de machine is dat er een los
toetsenbord op kan worden aangesloten, dat met
een kabel tot 30 meter met de basismachine ver
bonden wordt. De prijs van een los toetsenbord met
een kabel van bijv. 10 meter is 1250,Met
een los toetsenbord kunnen twee rekenaars de ge
hele apparatuur beurtelings gebruiken, zonder
daarvoor te behoeven lopen. Dit vergroot het
rendement van de machine niet onaanzienlijk.
Uiteraard leent de basismachine zich uitstekend voor
handbediening.
Seiko
De Seiko S 301 is een eenvoudige machine, ook
eenvoudig in het programmeren, die ondanks de
beperkte mogelijkheden (geen functietoetsen voor
Afb. 10. De IME-machine model 865 met rechts de programmeereenheid, de Digicorder.
184
ngt 72
