aspecten bij landmeetkundige instellingen
Verslag van de studiedag gehouden te Delft op 24 mei 1972, door E. Draisma, ing.
Een landmeetkundige opleiding op M.T.S.-niveau
Commissie van Steenis.
De commissie inzake de maatschappelijke bruikbaarheid en
opleiding van landmeettechnici - ongetwijfeld beter bekend
onder de naam van haar voorzitter als de commissie Van
Steenis-overwoog in haar rapport, gepubliceerd in het tijd
schrift voor K. en L. van 1955 nummer 5 blz. 257 e.v., de
vraag of het gewenst was een examen op middelbaar land
meetkundig niveau in te stellen. Zij stelde dat bij verschillende
landmeetkundige diensten en instellingen behoefte bestond
aan werkkrachten die routinewerk zouden kunnen verrichten.
Naar het oordeel van de commissie Van Steenis zou het op de
weg van de toenmalige Nederlandse Landmeetkundige Fede
ratie liggen de gedachte aan een middelbaar technische oplei
ding in de landmeetkunde te stimuleren; of eventueel - zo
stelde deze commissie - zou de Stichting N.L.F.-examens
examens op dit niveau door haar examencommissie kunnen
laten afnemen.
Deze suggesties zijn niet overgenomen door het bestuur van
de N.L.F., daar deze in een publikatie in het tijdschrift voor
K. en L. van 1957 nummer 3 blz. 217 e.v. stelde geen lagere
examens te zullen laten afnemen door de examencommissie
dan de bestaande examens van landmeetkundig tekenaar,
rekenaar en landmeettechnicus.
Werkgroep i, Nederlandse vereniging voor geodesie
Wat zijn de overwegingen van Werkgroep 1 van de
Nederlandse Vereniging voor Geodesie geweest om terug te
komen op het door het bestuur van de N.L.F. in 1957 inge
nomen standpunt.
De werkgroep heeft overwogen dat
1. het maatschappelijk als onbetamelijk wordt gezien dienst
opleidingen in stand te houden en te creëren waardoor
degenen die deze opleidingen volgen op een te jeugdige
leeftijd gedwongen zijn een beroepskeuze te doen waarvan
de consequenties door hen niet kunnen worden overzien;
2. de bestaande dienstopleidingen van de Dienst van het
Kadaster en de Openbare Registers en van de Meetkundige
Dienst van de Rijkswaterstaat, én de examens van de
stichting N.L.F.-examens alle uit nood geboren zijn
door schaarste aan geschoold en vakbekwaam personeel
3. het aantal gegadigden dat deelneemt aan de N.L.F.-
examens niet afgenomen is na het instellen van een H.T.S.-
opleiding in de landmeetkunde;
4. en als laatste voert de werkgroep aan dat er een toenemen
de vraag is naar goed opgeleide krachten in binnen- en
buitendienst op middelbaar technisch niveau met een al
gemene basisopleiding.
Analyse bestaande opleidingen
Naast de opleidingen te Delft en Utrecht kennen we op
middelbaar technisch niveau als dienstopleidingen:
1de opleiding voor het examen van landmeetkundig ambte
naar van de Dienst Kador aan het C.T.O. te Apeldoorn.
2. de basisopleiding landmeetkunde van de M.D.
Als externe opleidingen zijn tot stand gekomen opleidingen
ter behaling van de diploma's.
3. landmeetkundig tekenaar, rekenaar en landmeettechnicus
van de stichting N.L.F.-examens.
4. adspirant-landmeetkundige en landmeetkundige van
P.B.N.A.
Uit bijlage I - gevoegd bij het rapport van de werkgroep over
de interne en externe opleidingen, hoofdstuk 36 - zal u duide
lijk geworden zijn dat geen uniformiteit te ontdekken is in de
stof van deze opleidingen en dat geen juiste indruk kan wor
den verkregen van het niveau van deze opleidingen.
Waarschijnlijk zijn de eisen van de Stichting N.L.F.-examens
en de P.B.N.A.-examers theoretisch ergens met elkaar te ver
gelijken, waarbij evenwel de N.L.F.-examens tevens een indi
catie geven over de praktische kwaliteiten.
Van de dienstopleidingen stelt de werkgroep dat de basisop
leiding van de M.D. iets breder en algemener landmeetkundig
is dan de opleiding voor landmeetkundig ambtenaar Kador.
M.T.S. - LANDMEETKUNDE WENSELIJK
Na ampele overweging heeft de werkgroep gemeend het be
stuur van de N.V.G. te moeten aanbevelen te streven naar
coördinatie van al de bestaande opleidingen en wel door de
instelling te bevorderen van een algemene basisopleiding in
de landmeetkunde op M.T.S.-niveau.
Wat is een middelbaar technische school
De M.T.S. hoort thuis in de volgorde L.T.S.-M.T.S.-H.T.S.-
T.H.; welke opeenvolging de lijn aangeeft van de praktisch
werkende tot de theoretisch denkende mens.
Ontstaan is dit schooltype uit de behoefte van de maatschap
pij en zij leidde in haar beginfase haar leerlingen op tot ge
kwalificeerde krachten in een beroep of beroepengroep. In
middels is de opleiding omgebouwd tot een voorbereiding met
een brede algemeen technische aard, waarop later een vak
opleiding kan steunen. De redenen voor deze ombouw zijn
onder andere geweest:
1. het bezwaar dat de leerlingen op een te jeugdige leeftijd
een keuze denken te doen uit een veelheid van richtingen.
2. de behoefte van de maatschappij aan M.T.S.-ers met een
goede vorming, en minder aan M.T.S.-ers met een be-
roepstechnische scholing.
De opleiding is momenteel dan ook gericht op een theoretisch
technische vorming waarbij handvaardigheid en het leren van
feitenkennis wel van betekenis is, doch niet het belangrijkste
geacht wordt.
Het ligt in de lijn der verwachting dat het ambachtelijke en
specialistische karakter van de M.T.S. steeds minder geaccen
tueerd wordt, én dat dan ten bate van de algemene basisop
leidingen.
Als hoofdafdelingen waar algemene basisopleidingen worden
gegeven, kunnen genoemd worden bouwkunde, werktuig
bouwkunde en elektronica. De inspectie van het nijverheids
onderwijs waakt evenwel voor het creëren van opleidingen
met een te specialistisch karakter, alhoewel wel specialis
tische opleidingen aanwezig zijn, met name aan de Christiaan
Huygensschool te Rotterdam en de elektrotechnische school
te Amsterdam. Specialistische opleidingen dienen volgens de
inspectie een vervolgcursus van de basisopleiding te zijn.
M.T.S.-landmeetkunde specialistisch?
De vraag die nu dan ook beantwoord dient te worden is de
volgende: is een middelbaar technische opleiding in de land
meetkunde aan een M.T.S. specialistisch of niet?
Wellicht is de geodesie - en daarmede de landmeetkunde -
ngt 72
199
