van meting, berekening en administratie samen
komen. Wil de g.i. deze unieke posities behouden,
dan zal hij vertrouwd moeten zijn met moderne
automatiseringstechnieken. Niet alleen zal hij ver
trouwd moeten zijn met moderne meetapparatuur,
waarbij de meetuitkomsten automatisch worden
geregistreerd, met snelle elektronische rekenauto
maten en de gebruiksmogelijkheden daarvan, maar
ook zal hij de kadastrale boekhouding moeten
leren zien als een databank, een opslagplaats voor
informatie.
„Informatie" is een tegenwoordig veel gebruikt
woord dat veel omvat. Daarvan afgeleid is het vak
„informatica", de leer van de verwerking van infor
matie, meer in het bijzonder met behulp van auto
maten. Deze informatica heeft veel aspecten en kan
op allerlei niveaus worden beoefend, van dat van de
alledaagse informatiegebruiker tot dat van de spe
cialist, die de informatieverwerking moet optimali
seren. Voor de geodesie wordt vooral ook de
administratieve informatica van belang geacht, o.a.
in verband met de opbouw en instandhouding van
informatiesystemen voor onroerend goed en voor
plans en kaarten.
Ook het woord „systeem" wordt veel gebruikt.
Voor het begrip „systeem" bestaan veel definities,
b.v. „een van de omgeving te onderscheiden ver
zameling elementen, die onderlinge relaties en al
dan niet relaties met de omgeving hebben". Zo is
de opleiding tot g.i. een systeem, maar ook het ruil-
verkavelingsgebeuren. Het laatste is een voorbeeld
van een maatschappelijk systeem. Daarnaast zijn
er technische systemen, b.v. op het gebied van de
geodetische meetinstrumentatie.
Daar de definities van „systeem" zo ruim gesteld
zijn is het niet moeilijk overal systemen te her
kennen op allerlei terreinen van de wetenschap,
techniek en daarbuiten, ook in het dagelijks leven.
De systemen zijn verschillend van aard, maar heb
ben toch veel gemeenschappelijke kenmerken.
Tracht men nu die gemeenschappelijke kenmerken
te ontdekken en de systemen daarnaar te classifi
ceren, vooral ook om de onderlinge samenhang van
de systemen te bestuderen, dan houdt men zich
bezig met systeemtheorie, een vak, waarmee ook
de geodeet op de hoogte behoort te zijn.
De informatica en de systeemtheorie worden be
schouwd als bindende elementen in de geodetische
opleiding, voorkomend in de beide hoofdlijnen, de
wiskundig-technische en de para-geodetische. De
beide hoofdlijnen vinden elkaar trouwens ook weer
in de toepassingslijn waar gelegenheid is beide
hoofdlijnen te laten interfereren in toepassings
studies in de vorm van onderwijsprojecten.
Meer dan thans het geval is, zal in de nieuwe op
leiding aandacht moeten worden besteed aan pro
blemen verbonden met een economisch verant
woorde bedrijfsvoering. De student zal zich ver
trouwd moeten maken met kostprijsberekeningen en
begrotingsproblematiek. Dit alles tegen aan doel
stellingen ontleende kriteria.
De wiskundig-technische hoofdlijn
Ondanks het grote belang van een duidelijke para-
geodetische lijn, zou de g.i. geen geodeet zijn als
een even duidelijke wiskundig-technische lijn in de
opleiding ontbrak. Ondanks de accentverschuiving
in de richting van de parageodesie is in het voor
lopig ontwerpbasisstudieprogramma het wiskundig-
technische facet nog met globaal 60% tijd vertegen
woordigd, waarvan 25% wiskunde. De mathema
tische en instrumentele geodesie zouden gezamenlijk
globaal 35% vragen.
Het niet geodetisch gebonden wiskunde-pakket, dat
ondergebracht is op de wiskundige sublijn, zal
globaal in de eerste twee studiejaren worden ge
noten. Deze algemene wiskunde is, evenals dat nu
het geval is, het voornaamste gemeenschappelijke
goed van de in Delft opgeleide ingenieurs, hoewel
er tussen de wiskundeprogramma's van de Delftse
ingenieursstudies opmerkelijke verschillen bestaan.
Naast de klassieke elementen, zoals differentiëren
en integreren, vektoranalyse en matrixrekening,
bevat het wiskunde-pakket van de g.i.-opleiding ook
nieuwigheden, zoals b.v. een inleiding in de infor
matica, in de administratieve automatisering en in
de systeemtheorie. De geodetische uitwerking van
deze hier geleerde beginselen wordt voornamelijk
opgenomen op de planologisch-administratieve lijn
van de para-geodesie.
De aansluiting van het door docenten buiten de
onderafdeling verzorgde algemene wiskunde-pakket
ngt 73
29
Congres „Onderwijs en Onderzoek in de Geodesie"