het geheugen worden gebracht. Na iedere geprogram meerde serie getallen vindt gelijktijdig uitschrijven - via de gekoppelde schrijfmachine - en ponsen van de ingevoerde gegevens plaats, waarbij tussen ieder getal automatisch een komma, en na het laatste getal van de serie één X-OFF en één RETURN- teken geponst worden. Het programma PB 1 wordt gebruikt om puntnum- mer, horizontale hoek, vertikale hoek en afstand te ponsen; PB 2 indien bij de opname geen vertikale hoeken voorkomen (bij slechts enkele vertikale hoeken kunnen de afstanden van tevoren worden gereduceerd). Er wordt dan automatisch een nul geponst op de plaats van de vertikale hoek. Programma PB 3 dient om, naast de opnamegege- vens, de nummers en coördinaten van de stand plaatsen en richtpunten, en de gemeten afstanden tussen die punten te ponsen. Om zo weinig mogelijk gegevens te moeten invoeren, zijn deze programma's zó ingericht, dat bij een op volgende puntnummering alleen het eerste punt- nummer wordt ingevoerd. Bij iedere volgende horizontale hoek, vertikale hoek en afstand wordt het voorgaande puntnummer met één verhoogd, en in de betreffende kolom geponst. Tussentijdse wijziging van het puntnummer is moge lijk. Het ponsen van de veldgegevens vereist geen speciale ervaring; in de praktijk gebeurt dit dan ook meestal door een niet-rekenaar, bijv. dooreen meet- assistent, of een typiste. 5.3 Programma's Time-sharing Ten behoeve van de verwerking van de opname- gegevens met het time-sharing systeem zijn een drietal programma's ontwikkeld: Tachy, Tachy 1 en Sorter. Tachy Met dit programma is het mogelijk om polygoon- en detailpunten, welke gelijktijdig zijn opgenomen, in coördinaten te berekenen. Bij het inlezen van de ponsband sorteert het programma, via de punt- nummers, de richt-, begin- en eindpunten van de polygoon, de polygoonpunten en de detailpunten. Het reduceert, zo nodig, de afstanden en schrijft al deze gegevens weg op drie, aan het programma ge- koppelde, files. Bestaat een getallenserie uit nullen, dan stopt het inlezen en begint de polygoonbereke ning. Aan de opbouw van de (detail-) polygonen zijn enige beperkingen gesteld. Zo berekent het programma zowel volledig, als onvolledig aangesloten poly gonen, waarbij alléén in het begin en/of het eind punt één verre richting mag worden opgegeven. Worden geen richtingen opgegeven, dan geschiedt de berekening van de coördinaten van de veelhoeks- punten tussen begin- en eindpunt volgens een metho de, waarbij de hoek tussen de eerste polygoonzijde, en de verbindingslijn tussen begin- en eindpunt wordt berekend uit de projectie's van de tussen- gelegen punten op het verlengde van de eerste poly goonzijde. Hieruit wordt het argument van de eerste veelhoekszijde bekend. Argumentvereflfening vindt hierbij niet plaats; wel coördinatenvereflfening. Wordt alleen het beginpunt in coördinaten gegeven, dan berekent het programma de polygoon als een „losse poot", waarbij dan een argument voor de eerste zijde moet worden opgegeven. Polygonen, waarbij meer ingewikkelde constructie's, als tussen- oriënteringen en overgangen, zijn toegepast, kunnen PAGINA 1 P0LYG00NBEREKENING T0TALE LENGTE P0LYG00N 1010.72 M AANTAL P3LYG00NPUNTEN 8 AANTAL DETAILPUNTEN 62 FB=-107 DMGR FL -82 MM P -3 FX=-83 FZ= 1 1 Q -1 2 C00RDINATEN VEELH0 EKSPUNTEN FY 5 MM LAMBDA.999919 37 38 39 7737.01 7818.66 7978.55 8116.76 8 286.69 8381 .88 8568.39 8722.Al 4130. 12 4090.69 4054.04 4035.95 4012.52 3992.2 3950.34 3922.48 PAGINA 2 C00RDINAT EN DETAILPUNTEN STANDPLAATS STANDPLAATS 38 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 371 1 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 7851 7857. 7863. 7863. 7859. 7863. 7856. 7859. 7856. 7856. 7854. 98 7882.54 7884.68 7895.34 7922.2 7933.1 7971 .98 7983.34 7982.81 4114.89 4115.5 4121.74 4126.31 4116.2 5 41 1 5. 68 4131.1 4129.43 4137.45 4143.66 4146.52 4076.63 4090.18 4110.31 4101.14 4105.56 4100.31 4093.14 4087.42 Afb. 7. Uitvoer Tachy-programma 186 ngt 73

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Nederlands Geodetisch Tijdschrift (NGT) | 1973 | | pagina 12