V erenigingsnieuws
Ingenieursscripties
Bericht
VOORDRACHT LIDMAATSCHAP ING. J. BORGSTEIN
Op grond van art. 4e der Statuten wordt de heer ing. J. Borg-
stein, hoofd van de afdeling landmeten van het ingenieurs
bureau Dwars, Heederik en Verhey door de volgende leden
voorgedragen voor het lidmaatschap van de N.V.G.: ir. drs.
H. A. L. Dekker, ir. R. Jonkers, ir. G. A. van Wely, ir. G.
Zantinge, ir. C. Zeillemaker en ir. H. W. van der Zijpp.
Eventuele bezwaren tegen deze toelating tot het lidmaatschap
kunnen worden kenbaar gemaakt vóór 1 juni 1974 bij
ir. J. Polman, secretaris
STUDIEDAG BODEMBEWEGING
Op vrijdag 10 mei a.s. organiseert de N.V.G. een studiedag
over bodembeweging in het Jaarbeurs Congrescentrum te
Utrecht. Deelname aan de studiedag is nog mogelijk door
direct ƒ15,te storten op giro 220.64.95 t.n.v. penning
meester N.V.G. te Lelystad. In dit bedrag zijn de kosten
van de lunch inbegrepen. Het programma van de studiedag
is gepubliceerd in het N.G.T. van april, blz. 116.
ir. J. Polman, secretaris
ONDERSCHEIDINGEN
Ir. M. J. te Nuijl, directeur van het Kadaster en de Openbare
Registers te Apeldoorn, en prof. ir. A. J. van der Weele,
rector van het 1TC te Enschede, zijn benoemd tot ridder in
de orde van de Nederlandse Leeuw.
T.H. ZOMERKAMP
Het jaarlijkse T.H. Zomerkamp vindt dit jaar plaats van 17
juni tot en met 5 juli, op het terrein en in de schuur van:
J. P. J. Smeets, Bergstraat 106, Banholt (gem. Mheer, L.).
Ook dit jaar zal er een open avond gehouden worden en wel
op 27 juni.
ledereen die het kamp wil bezoeken en aan de avond wil
deelnemen, is vanaf plm. 8 uur van harte welkom.
De secr. van de zomerkampcie. J. Dijkstra
AHRIN B.V.
Met ingang van 1 februari j.l. werden de volgende vertegen
woordigingen van Ahrend B.V. Amsterdam overgedragen
aan Ahrin B.V. Rijswijk.
Wild Heerbrugg Landmeetkundige instrumenten,
fotogrammetrische instrumenten.
Contraves Zürich Automatische tekenapparatuur,
elektronische koördinatenleesapparatuur.
Macop Goslar Optische tekenpantografen,
foto reproduktie pantografen.
Ott Kempten Planimeters, orthogonaal- en pool-
koördinatografen, pantografen.
Mutoh Japan Mechanische en elektronische
koördinatenleesapparatuur.
Intermak Punt verzekeringsmateriaal.
Inkoop, verkoop, uitlevering, service, reparatie alsmede tech
nische informatie, worden nu centraal behandeld vanuit:
Ahrin B.V., Cobbenhagenstraat 4
Rijswijk (Z.H.), Tel. 070-903730
Eenvoudige instrumenten blijven vanuit de verkoopcentra
van Ahrend B.V. als voorheen leverbaar.
TOEPASSING VAN STOCHASTISCHE PROCESSEN
OP DIGITALE TERREINMODELLEN
H. K. Bronkhorst
Samenvatting
De afgelopen vijftien jaar zijn digitale terreinmodellen sterk
naar voren gekomen. Een digitaal terreinmodel, afgekort
d.t.m., kan worden omschreven als een verzameling van co-
ordinaten .y, y, z van terreinpunten, zodanig gekozen dat de
hoogte van een willekeurig ander terreinpunt met een ge
schikt gekozen interpolatieprocedure kan worden afgeleid uit
de hoogten van de omringende terreinpunten. Toepassing
van d.t.m.'s ligt vooral in de civiele techniek, voornamelijk
als basis voor profielberekening en grondverzetbepaling. Voor
de constructie van een d.t.m. is nodig:
I. Een verzameling coördinaten x, y, z van terreinpunten:
een coördinatenbestand.
2. Een interpolatieprocedure.
Getracht is om een d.t.m. voor enkele terreinvormen te con
strueren. Uitgegaan is van fotogrammetrische coördinaten
van de terreinpunten, die in een stereomodel zijn aangemeten.
Geïnspireerd door de moderne filter- en predictiemethodieken
is getracht deze voor d.t.m.'s te gebruiken. Hierbij is vooral
de predictie van belang. Predictie kan worden omschreven als
voorspellen (in feite inter- en extrapolatie) op grond van de
statistische eigenschappen van de waargenomen grootheden.
De terreinhoogten worden opgevat als een bijzonder soort
stochastisch proces.
Hiervan uitgaande kan de covariantie tussen de gegeven
hoogten worden uitgerekend als functie van de afstand tussen
de punten waar de hoogten zijn bepaald. Deze covariantie-
functie wordt gebruikt voor de opstelling van covariantie-
matrices voor hoogten tussen punten waar de hoogte bekend
is en waar de hoogte gevraagd wordt. De verkregen matrices
worden weer gebruikt bij de interpolatie.
Beschikt men over terreinhoogten en over de covariantie-
functie van een bepaald terreintype, dan is men in feite in
staat om een d.t.m. voor dit type terrein te bepalen.
Voor verschillende terreinvormen zijn covariantie fucties
uitgerekend en is met behulp hiervan een interpolatie uit
gevoerd.
Tevens is een procedure ontwikkeld voor een praktijktoe
passing, namelijk om met behulp van genoemde methode
dwars- en lengteprofielen te berekenen.
PREDICTIE VAN SATELLIETWAARNEMINGEN
T.B.V. GEOMETRISCHE TOEPASSINGEN
H. S. George
Samenvatting
Bij het geodetisch gebruik van een satelliet als gemeenschap
pelijk richtpunt (geometrische satellietgeodesie) wenst men
gelijktijdigheid van waarnemen. Alleen door het gelijktijdig
waarnemen van de satelliet door minstens 2 stations (bij
richtingsmeting) of minstens 4 stations (bij afstandsmeting)
kunnen de zwaartekrachtsparameters worden geëlimineerd.
Omdat het niet altijd mogelijk is om simultaan waar te nemen
zal men, wil men komen tot gelijktijdig waarnemen, deze ge
lijktijdigheid rekenkundig moeten genereren. Dit houdt in
dat men met de beschikbare gegevens een approximatie-
model moet berekenen, om via een predictieproces (b.v.
140
ngt 74
