Boekbespreking
Agenda
J. J. Levallois en J. Kovalevsky - Géodésie générale. Tome
IVGéodésie spatiale - Collection scientifique de l'Inst. Géogr.
Nat. (Ed. Eyrolles). Paris 1971 - 268 biz., 41 afbeeldingen,
16 x 25 cm, prijs geb. Fr. 104,
Dit laatste deel van een werk dat de mathematisch-fysische
geodesie op een evenzeer duidelijke als typisch Franse manier
behandelt, geeft een boeiend uitzicht op de laatste echt
ruimtelijke ontwikkelingen van de geodesie. Het eerste
gedeelte is van de hand van Levallois, het tweede van
Kovalevsky.
Evenals in de vorige delen blijkt duidelijk hoe zeer Levallois
centraal gestaan heeft in de vele interessante en fundamentele
discussies gehouden in het kader van de internationale
geodetische associatie in de laatste tien, twintig jaren, de
waarde van zijn boek wordt door de hierop betrekking
hebbende opmerkingen bepaald versterkt. Zo is zijn inleiding
van de vooral door Hotine gestimuleerde driedimensionele
opzet van de geometrische geodesie bijzonder verhelderend,
waarbij de grote kennis van de auteur op het gebied van
refractie waarborg is voor een realistische benadering. In
de beschrijving van coördinaatsystemen en rekensystemen
voor driedimensionele berekening van netwerken zijn vele
ontwikkelingen van Dufour te herkennen. Daarna volgt een
beschrijving van satellietmethoden, vooral die waarbij rich
tingen ontleend worden aan fotografie van satellieten tegen
een achtergrond van sterren. Voorbeelden, vnl. ontleend aan
bekende Franse experimenten, geven een duidelijke illustratie.
De behandeling wordt besloten met een tiental pagina's
over de toepassing van lasers. De tekst is helder, niet uit
puttend en daardoor overzichtelijk en zeer geschikt voor
eerste kennismaking. Hierbij moet wel bedacht worden dat
het verwerkte materiaal vermoedelijk dateert uit de periode
tot omstreeks 1968, latere en vaak belangrijke ontwikke
lingen zal men elders moeten zoeken.
In het tweede gedeelte geeft de uiterst deskundige astronoom
Kovalevsky een voor geodeten goed begrijpelijke bewerking
van het gedeelte van de hemelmechanica dat ten grondslag
ligt aan de dynamische methoden van de satellietgeodesie.
Hij geeft hier voldoende om sterke en zwakke zijden van dit
vakgebied te kunnen doorzien, al spaart hij de lezer bepaald
niet. De vele analyses maken dit deel van het boek zeer
waardevol en zullen hopelijk velen verleiden zich nader in
deze materie te verdiepen. Een der uitvoerigste analyses
betreft de „Standard Earth 1966" van het Smithsonian
Astrophysical Observatory. Naast richtingmeting (via foto
grafie van satellieten) worden ook afstandmeting en Doppler-
metingen kort behandeld. Bij dit alles moet ook hier bedacht
worden dat de tekst omstreeks 1968 is afgesloten, sindsdien
hebben zich uiteraard nieuwe ontwikkelingen voorgedaan
hetgeen echter bepaald niet de waarde van het geschrevene
aantast.
Een korte inhoudsopgave moge deze recensie aanvullen:
La géodésie trimensionnelle - Systèmes de référence, etc. (17
blz.) - Calculs élémentaires (12 biz.) - Variations des élé-
ments calculés. Relations d'observations (6 blz.) - Triangula-
tion spatiale sur satellites artificiels (8 blz.) - Calculs de
triangulation sur satellites (9 blz.)- Compensation d'ensemble
(14 blz.) - Exemples d'opérations de triangulation spatiales
(8 blz.) - Quelques autres méthodes de géodésie spatiale sur
satellites artificiels 11 blz.).
Mécanique céleste - Introduction (2 blz.) - Le problème des
deux corps (26 blz.) - La théorie des perturbations (30 blz) -
Développement de la fonction perturbatrice (20 blz.) -
Théorie analytique du mouvement d'un satellite artificiel
(31 blz.) - Détermination des orbites d'après une théorie
analytique (19 blz.) - Détermination des orbites par intégra-
tion numérique (13 blz.) - La géodesie dynamique par
satellites (42 blz.).
Nogmaalseen warm aanbevolen boek. Merkwaardig alleen
het totaal ontbreken van literatuurverwijzingen en jammer
genoeg ook van een personen- en zakenregister.
W. Baarda
7-16 september
FIG-Congres
Washington
18-20 september
Second Canadian Symposium on
Mining Surveying and rock deformation
measurements
Kingston
25-28 September
59. Deutscher Geodatentag
Lübeck-Travemünde
30 september-3 oktober
Internationaal Symposium over informatiesystemen
Varna (Bulgarije)
17-18 oktober
Congres Nederlandse Vereniging voor Geodesie
„Flevohof" in Oostelijk Flevoland
22 november
Algemene Vergadering van de Vereniging voor
Kadaster en Landmeetkunde
Arnhem
25-27 november
IV Fortbildungskurs für Praktiker des Vermessungs-
wesens an der TH Graz
(Österreich)
5 december
Studiedag Heidemaatschappij
50 jaren Ruilverkaveling en Landinrichting
Jaarbeurscongrescentrum
Utrecht
ngt 74
189
