wikkeling van de infrastructuur, reconstructie van
een aantal woonkernen, verdergaande concentratie
van de bevolking in een aantal grotere woonkernen
en verbetering van het fysieke milieu, o.a. door het
aanbrengen van landschappelijke en recreatieve
voorzieningen.
Het interimrapport van de Reconstructiecommissie
Veenkoloniën krijgt een belangrijke plaats in de
Nota. Verklaard wordt dat de door de Reconstruc
tiecommissie ontvouwde plannen, gezien hun om
vang en strekking, van zodanig betekenis zijn, dat zij
verre uitgaan boven een groots opgezet ruilverkave
lingsplan. De regering is derhalve in beginsel bereid
het interimrapport inzake de reconstructie van de
Veenkoloniën tot uitgangspunt van beleid te nemen.
Tevens wordt daaraan verbonden de herstructure
ring van Oost-Groningen, zodat het herinrichtings-
gebied een oppervlakte van ongeveer 130.000 ha
omvat.
Om tot een gecoördineerde en geïntegreerde uit
voering te komen acht de Regering het gewenst op
korte termijn naar analogie van de „Reconstructie
wet Midden-Delfland" een lex-specialis voor dit
gebied voor te bereiden. Verder wordt het van groot
belang geacht de hoofdkenmerken van het gebied
- want naast het interimrapport en de structuur
schets Oost-Groningen zijn nog andere deelplannen
en studies aanwezig op het gebied van landschap,
recreatie, ontwatering en veenkoloniaal afval
waterprobleem - in hun onderlinge samenhang vast
te leggen in streek- en bestemmingsplannen. De in
voorbereiding en in uitvoering zijnde ruilverkave
lingen in Oost-Groningen kunnen volgens schema
afgewerkt worden. Voorts wordt in de Nota gesteld
dat het dringend gewenst is dat voor de bestaande
problematiek voortvloeiende uit de historische rech
ten en plichten van de Gemeente Groningen - de
z.g. Groninger Stadsrechten - een oplossing wordt
gevonden. Daartoe is verwezenlijking van de voor
stellen van de Commissie Groninger Stadsrechten
noodzakelijk. Bij de voorbereiding van de lex-spe
cialis moet aan de Groninger Stadsrechten aandacht
worden besteed. Een globale kostenraming, voor
komende in de Nota Noorden des Lands betref
fende de herinrichting, bedraagt ruim 900,— mil
joen.
Commissie Herinrichtingswet
Ter voorbereiding van de bijzondere wet wordt
begin 1973 de Commissie Herinrichtingswet Oost-
Groningen en Gronings-Drentse Veenkoloniën ge
ïnstalleerd door de Minister van Landbouw en Vis
serij. Voorzitter van deze Commissie is de directeur
van de Cultuurtechnische Dienst. Naast een aantal
vertegenwoordigers van de meest betrokken depar
tementen wordt de regio in deze commissie ver
tegenwoordigd door 2 Gedeputeerden uit Gronin
gen en 2 Gedeputeerden uit Drenthe. Deze Gedepu
teerden zijn eveneens lid van de Reconstructie
commissie. Kador is vertegenwoordigd in de Com
missie Herinrichtingswet door het Hoofd van de
Ruilverkavelingsdienst. Het secretariaat wordt ge
voerd door het Ministerie van Landbouw en Visserij.
Het concept wetsontwerp is het resultaat van de
werkzaamheden van deze Commissie [6], Hierbij is
samengewerkt met de Reconstructiecommissie. Het
concept-ontwerp is door de Minister van Landbouw
en Visserij na een desbetreffend verzoek van de Com
missie Herinrichtingswet toegezonden aan de Gede
puteerde Staten van Groningen en Drenthe voor
het geven van commentaar. De beide Gedeputeerde
Staten bereiden gezamenlijk ten behoeve van dit
commentaar een inspraakprocedure voor. Op 1 au
gustus 1974 is het concept-ontwerp door middel van
een persconferentie in de streek gepresenteerd.
3 De Groninger stadsrechten
ln de 17e eeuw zijn in uitgestrekte hoogveengebie
den ter weerszijden van de Gronings-Drentse grens
verveningen begonnen met als doel het winnen van
turf. De stad Groningen vervulde hierbij een leiden
de rol. De stad kocht uitgestrekte veengronden op.
Door aanleg van kanalen werd de verscheping van
turf en de afvoer van het overtollige water geregeld.
Nadat het veen van de stadsveengebieden was af
gegraven hield de stad in eigendom over de z.g.
dallen, die tot cultuurgrond werden gemaakt en in
huur werden uitgegeven. Het recht van huur is in de
loop der tijden geëvolueerd tot een onopzegbaar
recht met zakelijk karakter, stadsmeierrecht ge
naamd. Door deze gang van zaken heeft de gemeen
te Groningen buiten haar publiekrechtelijk territoir
71 km kanalen, 44 km daarnaast gelegen openbare
ngt 74
203
