wegen met de bij de kanalen en wegen behorende
kunstwerken in eigendom, beheer en onderhoud en
ca. 9500 ha, bestaande uit ongeveer 15000 percelen
z.g. stadsgronden in blote eigendom. Hiertegen be
staan thans grote bezwaren. De gemeente Gronin
gen mist b.v. de bevoegdheid verordeningen vast te
stellen voor de kanalen en wegen. De onderhouds
verplichtingen zijn een zware last voor de gemeente
Groningen geworden. De huurder van de stads
gronden - de stadsmeier - betaalt een drietal al of
niet periodieke vergoedingen aan de blote eigenaar
- de Gemeente Groningen - te weten een jaarlijkse
huur of pacht, het overtekeningsrecht en het over
gangsrecht. De belangrijkste hiervan is het over
gangsrecht, dat o.a. betaald moet worden indien het
stadsmeierrecht wordt vervreemd. Het overgangs
recht bedraagt 3^ of 5% van de verkoopwaarde van
het stadsmeierrecht, zowel ten aanzien van de grond
als de daarop aanwezige opstallen. De in de opstal
len aanwezige aard- en nagelvaste installaties bepa
len mede het bedrag van het overgangsrecht. Boven
staande is een belemmering voor de industriële ont
wikkeling en een hindernis voor de te verwachten
groei van de woonkernen. Daarnaast vormen de
stadsmeierrechten een belemmering voor een her
verkaveling, welke ten doel heeft een rationele
agrarische bedrijfsvoering te bevorderen.
De Commissie Groninger Stadsrechten heeft in 1971
een rapport in de vorm van een wetsontwerp uitget
bracht aan de Minister van Verkeer en Waterstaa-
[7]. In dit rapport werd voorgesteld een liquidatie
van de Groninger Stadsrechten. Een regeling was
ontworpen om de eigendom van de stadsgronden
over te dragen aan de stadsmeiers en de eigendom en
onderhoudsverplichtingen verbonden aan de wegen,
kanalen en kunstwerken over te dragen aan de ge
meenten binnen welker gebied de wegen, kanalen
en kunstwerken zijn gelegen. Overdracht van het
stadsmeierrecht brengt voor de gemeente Groningen
een financieel voordeel mee, omdat zij voor het ver
lies van de blote eigendom een schadeloosstelling
ontvangt. Overdracht van de wegen en kanalen
brengt een financiële last mee voor de gemeente
Groningen, omdat de gemeenten, die met eigendom
en onderhoud worden belast, daarvoor een ver
goeding zullen moeten ontvangen. Om een aantal
redenen van procedurele en praktische aard - die
zeer plausibel zijn - heeft de Commissie Herinrich-
tingswet besloten de voorstellen van de Commissie
Groninger Stadsrechten - zij het in gewijzigde vorm-
in het wetsontwerp Herinrichting te integreren.
4 Hoofdlijnen van het concept-ontwerp herinrich-
tingswet
Evenmin als de begrippen ruilverkaveling, herver
kaveling en reconstructie respectievelijk in de Ruil-
verkavelingswet 1954, Herverkavelingswet Walche
ren en het ontwerp Reconstructie Midden-Delfland
zijn gedefinieerd, zijn in dit ontwerp van de belang
rijke begrippen herinrichting en herverkaveling geen
definities gegeven. Het schijnt niet mogelijk te zijn
in een wet dit soort begrippen exact te omschrijven.
De inhoud van de begrippen herinrichting en her
verkaveling volgen als het ware uit de gehele wet
en hebben dan ook uitsluitend hun betekenis binnen
deze wet.
Doelstelling
Als algemene doelstelling voor de herinrichting is
geformuleerd de bevordering van een goed woon-,
leef- en werkklimaat en de economische en maat
schappelijke ontwikkeling van Oost-Groningen en
de Gronings-Drentse Veenkoloniën.
De herinrichting heeft tot doel een gecoördineerde
en geïntegreerde uitvoering van de volgende maat
regelen:
a. verbetering van de infrastructuur en de land
bouwkundige structuur;
b. herverkaveling van de in het gebied gelegen on
roerende goederen;
c. opheffing van de stadsmeierrechten;
d. overdracht van buiten haar grenzen gelegen
wegen en kanalen van de gemeente Groningen;
e. voorzieningen ten behoeve van het landschap en
de openluchtrecreatie;
f. veiligstelling en ontwikkeling van natuurgebie
den en cultuurhistorische elementen.
Voorzover noodzakelijk in het kader van een geco
ördineerde en geïntegreerde uitvoering kunnen ver
der maatregelen getroffen worden ter zake van
a. de stimulering van de maatschappelijke ont
wikkeling;
204
ngt 74
