civiel- en cultuurtechnische werken, in de land
schapsarchitectuur, bij stadsvernieuwing en bij ver
keerskundige werken, enz., bedoelt men met groot
schalig de schalen 1:2000, 1:1000, 1:500. Soms
zelfs 1200, maar dan komt men reeds in het schaal-
gebied van de technische tekeningen.
Reeds in de beginfase van het onderzoek was het
duidelijk dat voor een grootschalige kaart ten be
hoeve van zoveel verschillende technische doel
einden niet een gemeenschappelijke inhoud kan
worden gevonden, die iedere gebruiker volledig zal
bevredigen. Uit de verscheidenheid van wensen zal
datgene opgenomen kunnen worden, waarvan wordt
verwacht dat het aan de wensen van de meerderheid
der kaartgebruikers tegemoet komt. Dit minimum
moet tevens iedere gebruiker de mogelijkheid bieden
voldoende aanknopingspunten te vinden voor eigen
aanvullingen of eigen specifiek gebruik. Deze eigen
schap van de kaart wordt in de naamgeving terug
gevonden: grootschalige basisknart (gbk).
Voor bevordering van de communicatiemogelijk
heden die zo'n kaart moet bieden is uniformiteit van
groot belang. Dit geldt niet alleen voor de weergave
van de inhoud, doch ook ten aanzien van de vorm,
de schaal en de bladindeling. De uniformiteit wordt
in Nederland reeds in hoge mate bevorderd door
dat voor de plaatsbepaling gebruik wordt gemaakt
van het coördinatenstelsel van de Rijksdriehoeks
meting. Het is verheugend dat ook buiten het land
meetkundig vakgebied het gebruik van dit stelsel
sterk toeneemt, hetgeen o.m. tot uiting komt in het
ontwerp van de wet op de leidingenbeheerders-
registratie.
Het onderzoek is verricht door de commissieleden,
voor enkele problemen bijgestaan door kleine werk
groepen van technische deskundigen uit de grote
landmeetkundige rijksdiensten.
In het voorgaande werd reeds vermeld de ruime
aandacht die is besteed aan de contacten met kaart
gebruikers: gesprekken, discussies rond een interim
rapport en een schriftelijke enquête. Bij de open
bare bespreking van het interimrapport waren on
geveer 300 niet-geodeten aanwezig. De enquête
werd door 761 bedrijven en diensten beantwoord
(50% van de geënquêteerden). Getallen die van grote
belangstelling getuigen. Toch dient met betrekking
tot de enquête een belangrijk punt te worden ge
signaleerd: van de respondenten was slechts 18%
op de voorafgaande openbare vergadering aanwezig.
Voor twee zeer belangrijke groeperingen, de nuts
bedrijven en de gemeenten, lag dit aanwezigheids
percentage wel erg verschillend: 40% en 6%. In
verband met deze getallen, die gezien moeten wor
den als een graadmeter van de bekendheid met de
voorstellen die de Commissie GBK in het interim
rapport had gepubliceerd, dienen de antwoorden op
enkele vragen uit de enquête, waarbij die kennis
voorondersteld was, met enige reserve te worden
beschouwd.
Het onderzoek heeft zich gericht op de volgende
elementen: vorm, schaal, nauwkeurigheid, kaart-
formaat en bladindeling, papierformaat, inhoud,
weergave van de inhoud, bijhouding, produktie-
proces, kosten en baten, organisatie. Deze elemen
ten kunnen niet los van elkaar worden beschouwd.
Na bespreking van de afzonderlijke elementen wordt
in hoofdstuk 4 (conclusies) het verband ertussen in
acht genomen.
3.2 Bespreking van de elementen
3.2.1 Vorm
Van de mogelijkheden die voor een gbk in aan
merking komen, zijn in overweging genomen: de
lijnenkaart, de fotokaart, beide typen separaat naast
elkaar, beide typen gecombineerd tot één kaart.
Voorts kan nog het onderscheid in vorm gemaakt
worden tussen de uitvoering als eilandenkaart en
de uitvoering als raamkaart.
De lijnenkaart is van oudsher de meest vertrouwde
vorm. De interpretatie, die aan de kaartering van
de objecten behorende tot de inhoud voorafgaat, is
in handen van de vakman (geodeet, topograaf, foto-
grammeter, kartograaf). Hoewel de fotogramme-
trische vervaardigingswijze de aangewezen methode
zal zijn voor het grootste gedeelte van het gebied
dat gekaarteerd moet worden, is het te verwachten
dat voor een kleiner gedeelte (steden) een terres-
trische meetmethode toegepast moet worden. Beide
methoden kunnen tot lijnenkaarten leiden en zijn
eventueel geschikt voor automatische kaartering.
Reeds aanwezig kaartmateriaal is goed in het
ngt 74
6 Rapport van de Commissie Grootschalige Basiskaart
226
