systeem op te nemen. Er kan aan hoge nauwkeurig-
heidseisen worden voldaan. Lijnenkaarten zijn zeer
goed als ondergrond voor andere gegevens te ge
bruiken. De reproduktie is eenvoudig. Partiële bij
werking is zeer goed mogelijk.
Als bezwaren zijn aan te voeren:
1. De kaart geeft niet de volledige topografie weer.
Juist waar het om een kaarttype gaat dat be
stemd is voor verschillende categorieën gebrui
kers, zal de inhoud een van te voren vastgesteld
compromis zijn.
2. Toevoegingen zijn kostbaar.
3. Bij een summiere inhoud is terreinkennis nood
zakelijk.
4. Het tijdsverloop tussen de opname en de kaar-
tering kan lang zijn.
5. De kosten zijn in verhouding tot de fotokaart
hoog.
De fotokaart ontstaat uit één of meer ontschrankte
luchtfoto's. Het fotobeeld is zeer gedetailleerd. De
interpretatie van de inhoud geschiedt door de ge
bruiker en dit vereist oefening. Omdat de inhoud
nagenoeg niet beperkt is, zijn fotokaarten univer
seler dan lijnenkaarten, als gbk ook voor meer doel
einden bruikbaar. De fotokaart kan vrij snel na de
luchtfotografie worden gepubliceerd. Vernieuwing
is eenvoudig, partiële bijwerking niet. Fotokaarten
zijn als ondergrond voor andere gegevens bruik
baar, maar dit gebruik vereist oefening en enige,
zij het niet kostbare, speciale apparatuur. De nauw
keurigheid kan in vlakke terreinen aan hoge eisen
voldoen, in geaccidenteerde terreinen zal echter een
speciale, duurdere methode moeten worden toe
gepast, de zgn. differentiële ontschranking.
Als bezwaren van de fotokaart zijn te noemen:
1. Voorwerpen die niet in het ontschrankingsvlak
liggen (daken van huizen, enz.), worden, af
hankelijk van de hoogte en van de plaats op de
foto, verschoven afgebeeld. De gebruiker dient
zich van deze eigenschap bewust te zijn.
2. De gebruiker moet enige ervaring in de lucht
foto-interpretatie hebben.
3. Van de gebruiker wordt meer kartografische
kennis gevraagd dan bij het gebruik van lijnen
kaarten.
4. Het reproduceren van fotokaarten tezamen met
andere gegevens vereist specialistische kennis.
5. De vliegplannen moeten worden aangepast aan
de kaartindeling, om te bereiken dat één foto
kaart uit één opname verkregen kan worden.
Dit is uit het oogpunt van kostenbesparing
noodzakelijk.
Vele gebruikers ondervinden de overdaad aan infor
matie als een bezwaar, omdat de duidelijkheid in
het gedrang komt. In de Nederlandse gebruikers
wereld is tot nu toe weinig ervaring met fotokaarten
opgedaan.
Het gebruik van fotokaart en lijnenkaart naast elkaar
biedt alle voordelen van beide vormen en onder
vangt de nadelen. Een bezwaar bij het gebruik binnen
één bedrijf zou kunnen zijn dat éénheid in de infor
matieverwerking ontbreekt. Daar waar de kaarten
verschillende functies moeten vervullen, bijvoor
beeld bij gemeenten, zijn alleen voordelen aan te
wijzen.
De combinatie foto- en lijnenkaart tot één kaart
ondervangt van beide typen enige nadelen, doch
vervaagt enige voordelen. Tot heden is hiermede
weinig ervaring opgedaan en de vraag naar dit type
is te verwaarlozen.
Alle typen kaarten kunnen öf als eilandenkaart en/
öf als raamkaart uitgevoerd worden. Voor een foto
kaart is de eilandenkaart een zeer onlogische kosten
verhogende uitvoeringswijze en daarom af te wijzen.
Voor een lijnenkaart als onderdeel van een serie
zijn voor technisch gebruik eveneens nadelen aan
de eilandenkaart verbonden. Alleen voor kaarten
waarbij de beeldbegrenzing ook administratieve
betekenis heeft en waar geen administratieve een
heden door fictieve kaderlijnen doorsneden mogen
worden, kan de eilandenkaart aantrekkelijk zijn.
Daartegenover staat de raamkaart met een recht
hoek of vierkant als de beeldbegrenzing. Deze is
technisch en administratief eenvoudig in een systeem
op te nemen en er zijn geen aansluitingsmogelijk
heden met aangrenzende bladen. Meestal bestaat
er een zeer eenvoudige relatie tussen het kaart-
formaat, de bladindeling en het landelijk coördi-
natennet.
Rapport van de Commissie Grootschalige Basiskaart 7
ngt 74
227