3.2.10 Kosten
De kosten van de vervaardiging van grootschalige
basiskaarten in een gebied hangen af van de aard
van het gebied, de methode die wordt gevolgd, het
aanwezige materiaal dat kan worden gebruikt
(meetkundige grondslag, metingen, kaartering), de
omvang van het werk (continu of incidenteel werk)
en de outillage van de diensten en bedrijven die de
werkzaamheden verrichten.
Bij het onderzoek naar de kosten is het stedelijk
gebied buiten beschouwing gelaten omdat daar bij
de vervaardiging meestal gebruik kan worden ge
maakt van reeds aanwezige metingen en groot
schalige kaarten. De kostenberekeningen zullen dan
incidenteel moeten worden opgesteld en zij zullen
zeer uiteenlopende uitkomsten leveren.
Voor landelijk gebied ligt dit anders. Hoewel hier
en daar eveneens bruikbaar materiaal aanwezig zal
zijn (recente ruilverkavelingen of hermetingen van
het kadaster, kaarteringen van de Rijkswaterstaat,
van provincies en gemeenten), is het bekend dat
voor een groot gedeelte van het land een totaal
nieuwe opmeting moet worden verricht. Voor die
gebieden zal in het algemeen een fotogrammetrische
methode worden gevolgd evenals dat het geval is
met de vervaardiging van grootschalige kaarten van
grote oppervlakten door het Kadaster en de Meet
kundige Dienst van de Rijkswaterstaat.
Voor de kostenberekeningen van een gbk voor
dergelijke gebieden moesten enkele vooronderstel
lingen worden gemaakt:
- het gebied is landelijk gebied volgens de om
schrijving die aanvankelijk door de commissie was
opgesteld (zie hoofdstuk 2);
- de kaarteerschaal is 1:2000, maar de schaal van
de luchtopnamen is zodanig gekozen dat ook
kaartering op de schaal 11000 mogelijk is;
- de oppervlakte-eenheid bij de berekening is
1 km2. Op de schaal 12000 is hierbij uitgegaan van
het formaat 50 x 50 cm. Op het formaat 50 x 100
cm kunnen, bij lijnenkaarten 12000, zonder be
zwaren twee éénheden naast elkaar worden afge
beeld. Bij fotokaarten zal de aansluiting dan in
sommige gevallen zichtbaar zijn omdat de beel
den van twee verschillende opnamen afkomstig
zijn, doch dit behoeft niet hinderlijk te zijn.
- bij de uitvoerende instantie is uitgegaan van een
afdeling of zelfstandig werkende overheidsdienst
en van de tariefopbouw van door het rijk aan
derden bewezen diensten;
- voorts is uitgegaan van een orderbezetting die een
continu verlopend arbeidsproces mogelijk maakt.
Door het opstellen van deze uitgangspunten is het
duidelijk dat de commissie niet de bedoeling had
een exacte calculatie voor het gehele project van de
gbk te maken, maar slechts een indruk wilde geven
van de orde van grootte waaraan moet worden ge
dacht.
De berekeningen werden opgesteld met mede
werking en met gebruik van gegevens van de rijks
diensten: Kadaster, Meetkundige Dienst van de
Rijkswaterstaat en Topografische Dienst. De ver
zamelde gegevens hebben betrekking op soort
gelijke kaarteringen, uitgevoerd volgens conven
tionele methoden. Bij verschillende onderdelen
moest sterk worden geëxtrapoleerd. Voor tarieven
en prijzen is het peil van januari 1973 aangehouden.
In Bijlage B wordt deze kostenberekening in onder
delen weergegeven. Samengevat zijn de resultaten:
Kostprijs van de eenheid van 1 km2, als lijnen- of
fotokaart uitgevoerd op de schaal 12000, afge
leverd als diapositief op maatvaste film:
490,voor een fotokaart van vlak gebied, als er
geen lijnenkaart wordt vervaardigd;
680,voor een orthofotokaart (differentiële ont-
schranking) van geaccidenteerd gebied met dezelfde
restrictie;
ƒ1800,voor een niet-naverkende lijnenkaart (uit
werking uit stereomodellen);
1920,- voor een lijnen- en een fotokaart van het
zelfde blad;
ƒ2110,voor een lijnen- en een orthofotokaart
van hetzelfde blad.
3.2.11 Baten
De kosten van een gbk van een bepaald gebied
zullen gezamenlijk kunnen worden gedragen door
de diensten en bedrijven die hun medewerking toe
zeggen. Bij de gedachtenvorming rond de gbk is er
steeds sterk de nadruk op gelegd dat één van de
doelen de verbetering van de communicatie is: door
Rapport van de Commissie Grootschalige Basiskaart 11
ngt 74
231