relevante geologische informatie bevatte, door middel van de
fotogrammetrie werd ingepast in de metingen.
Leitz (W.-Duitsland) rapporteerde over praktische ervaringen
die hij had opgedaan met de Zeiss-Reg Elta 14 in een verslag,
getiteld: ,,The automation of surveying and setting out with
the aid of electronic tacheometers".
Afstanden tot 150 meter kunnen met grotere nauwkeurigheid
worden bepaald d.m.v. elektro-optische afstandmeting wan
neer een aanvullend gebruik wordt gemaakt van een vlakke
spiegel. Witte (W.-Duitsland) propageerde deze methode niet
slechts met het oog op de nauwkeurigheid, maar ook voor
metingen t.b.v. civiele doeleinden ter bepaling van verticale
afstanden. Met een vlakke spiegel die in alle richtingen kan
worden gedraaid, kunnen afstanden in alle mogelijke rich
tingen worden gemeten.
Metingen t.b.v. een grote gemeente in Engeland was het
onderwerp van een voordracht van Sherwood (U.K.). Hij gaf
een verslag van de vele soorten metingen die in Londen
worden uitgevoerd en ging in op enkele toekomstige ont
wikkelingen.
Schwendener (Zwitserland) gaf informatie over de nieuwe
Wild T 16 theodoliet.
Bij elektronische afstandmeting is de invloed van de meteoro
logische omstandigheden verschillend naar gelang gebruik
wordt gemaakt van lichtgolven dan wel van radiogolven.
Voor een nauwkeurige bepaling van deze invloeden ver
zamelde Göpfert (U.S.A.) uitgebreid waarnemingsmateriaal
en stelde een gewijzigde correctie-procedure voor.
6. Fotogrammetriekaartvervaardiging
(zitting 508, 509)
De fotogrammetrische instrumenten Planimat-D-2, Planicart-
E-2 en Planitop-F-2, vervaardigd door Carl-Zeiss, Ober-
kochen (W.-Duitsland), zijn ontworpen voor grafische, digi
tale en orthofotografische kaartering. Schwebel (W.-Duits
land) beschreef de opzet en de overeenkomsten en verschillen
van deze serie instrumenten en gaf informatie over kosten,
toepassingsmogelijkheden en nauwkeurigheid.
Thomson (U.S.A.) besprak de huidige ontwikkelingen in de
research t.b.v. landmeetkunde en kaartvervaardiging. Deze
research dient in de eerste plaats te zijn gericht op de steeds
complexere behoefte van een maatschappij die kaarten nodig
heeft als hulpmiddelen bij planning. Nieuwe technieken,
waaronder begrepen de toepassing van automatisering, digi
talisering, remote sensing en satellietwaarnemingen, kunnen
zowel worden gebruikt ter verbetering van bestaande metho
den als voor de ontwikkeling van geheel nieuwe wijzen van
meten en kaartvervaardigen. Thomson gaf een overzicht van
de onderzoekingen die in de U.S.A. worden gedaan op het
gebied van de terrestrische metingen, de fotogrammetrie, de
fotogrammetrische puntsbepaling, de afwerking van kaarten
en de satellietgeodesie.
Los van het reeds bestaande, algemene gebruik van de foto
grammetrie voor de aerotriangulatie is er een geleidelijke ver
schuiving in de richting van het digitaal verwerken van op
fotogrammetrische wijze verkregen gegevens voor diverse
cartografische en niet-cartografische toepassingen. Deze
trend vindt men terug in het ontwerp van nieuwe foto
grammetrische instrumenten, variërend van universele foto
grammetrische systemen tot instrumenten voor speciale doel
einden. Eén van de meest recente ontwikkelingen, de toe
passing van on-line berekeningen in de fotogrammetrie,
werd besproken door Jaksic (Canada).
De geslaagde uitvoering van een nationaal programma voor
het vervaardigen van algemene topografische kaarten, hangt
van diverse factoren af. Lyddan (U.S.A.) onderzocht elk van
deze factoren, zodat in de toekomst managers van kaar-
teringsprogramma's in andere landen gebruik kunnen maken
van de ervaringen opgedaan in de Verenigde Staten.
Avers (U.S.A.) trekt in een overzicht van de automatisering
van de kaartvervaardiging de conclusie dat de huidige ont
wikkelingen tot de belangrijkste behoren, die ooit op dit
terrein hebben plaatsgevonden. Duidelijke voordelen van de
automatisering van de kaartvervaardiging zijn een snellere
verwerking, tijdbesparing, grotere flexibiliteit en een grotere
nauwkeurigheid van het eindprodukt. Nadelen zijn de hoge
aanschaffingskosten van het instrumentarium en de nood
zakelijke software, de kosten van beheer en onderhoud en de
noodzaak van het aantrekken van vakbekwame krachten.
Krans (W.-Duitsland) hield een voordracht getiteld „Rational
photogrammetric and terrestrial data collection for a uni
versal digital mapping system". Hij beschreef de „hardware"
die de laatste jaren is ontwikkeld en het gebruik daarvan in
het bijzonder t.b.v. de vervaardiging van grootschalige topo
grafische kaarten.
Dowman beschreef een methode voor het bepalen van pro
fielen uit densiteit-waarnemingen met de kernstralen van een
luchtfotopaar. Het principe van deze scannings-methode met
kernstralen werd beschreven evenals de gebruikte CP-I
plotter. De informatie m.b.t. de densiteit die door de CP-1
is bepaald, wordt gecorreleerd in een computer, terwijl de
hoogten worden bepaald uit de verschuivingen die nood
zakelijk zijn om de correlatie te bewerkstelligen.
De technische ontwikkelingen en vooral die op het terrein
van de elektronische afstandmeting, verwerking van de ge
gevens in de computer en automatisering van de kaartver
vaardiging waren de belangrijkste aspecten van een project
dat werd beschreven door Adier (Israël). Planning en organi
satie van de meting, de vereffening van grote veelhoeksnetten,
en het vervaardigen van kadastrale kaarten werden aan een
kritische beschouwing onderworpen.
Moderne fotogrammetrische rekenmethoden maken vele
nieuwe toepassingen mogelijk. Bij één van die toepassingen
wordt gebruik gemaakt van luchtfoto's die in een blok-
vereffening zijn opgenomen. De coördinaten van identificeer
bare punten kunnen op afroep worden bepaald. De bereke
ningen kunnen te velde worden uitgevoerd m.b.v. een pro
grammeerbare tafelcomputer. De ontwikkelde theorie en de
resultaten van nauwkeurigheidsonderzoeken werden bespro
ken door Merchant (U.S.A.).
In een voordracht van Robinson (U.S.A.) werd het concept
van een databank besproken, evenals de manier waarop de
topografische gegevens digitaal worden opgeslagen en
diverse procedures. Besproken werden voorts de algemene
problemen, die zich voordoen bij het verzamelen, bijhouden,
verwerken en afgeven van grote hoeveelheden digitale
gegevens.
BergerFrey en Kreutzer (Zwitserland) gaven een uiteen
zetting van het nieuwe fotogrammetrische registratiesysteem:
de Wild EK 22. De belangrijkste eigenschappen van dit
systeem zijn de modulaire opbouw en de gevarieerde in- en
output-mogelijkheden.
Een volledig geautomatiseerd reken- en kaarteersysteem,
zoals wordt toegepast door de Nederlandse Spoorwegen,
werd toegelicht door Dekker en Qnee (Nederland).
Het vervaardigen van lithografische kopieën van fotokaarten
of orthofotokaarten is altijd beperkt geweest door het pro-
duktieproces. Knibiehly (U.S.A.) beschreef de pogingen die
worden aangewend een negatief werkende lithografische druk
plaat te ontwikkelen met een „egale toon" en met een oplos
send vermogen tot aan de grenzen van het normale zien.
„De techniek, nauwkeurigheid en efficiency van het uitzetten
van gebouwen, wegen enz. in Zweden" was een bijdrage van
Tengborg (Zweden).
Lukacs (Hongarije) trok uit uitgebreide onderzoekingen en
analyses de conclusie dat een algemene landmeetkundige
databank in Hongarije bestaansrecht heeft.
68
ngt 75
