rijkste is de fotogrammetrie, volgens de beschreven werkwijze. Echter ook terrestrische metingen met een tachymeter met registratie apparatuur kunnen uiteindelijk via het tekenprogramma worden uit getekend. Daarnaast zijn er programmamodules beschikbaar die rekenresultaten van wegontwerp- berekeningen (assen e.d.) verwerkbaar maken. Behalve gegevens betreffende de kaartinhoud vraagt het tekenprogramma ook om opgave van blad ligging, kaartschaal, kaartformaat e.d. De uitvoer van het tekenprogramma kan worden vastgelegd op magneetband, alsook op ponsband. Er kan verder gekozen worden uit twee teken machines: de nauwkeurige vlakke tafel in Delft, en een heel snelle maar minder nauwkeurige drum- plotter in het computercentrum in Den Elaag. terrertrtxAz. 9 Ervaringscijfers Het is inmiddels mogelijk op basis van de produktie tot nu toe enig cijfermateriaal te geven. Het blijft echter geraden met grote voorzichtigheid algemeen geldige conclusies te trekken. Wel is een nieuwe methode beschreven, maar niet de oude werkwijze. Verder dient bedacht te worden dat het produkt van nu niet geheel gelijk is aan dat van voorheen: de kaartinhoud is onderwerp van studie, en voor zover dat mogelijk is, standaardisatie geweest. Daar komt bij dat de procedure nog steeds aan ver anderingen onderhevig is en dat de mensen die be trokken zijn bij de nieuwe werkwijze daarin nog niet alle volledig doorkneed zijn en dus nog geen maximale produktie maken. Nu de cijfers. Op basis van langjarige ervaring is vastgesteld dat het vervaardigen van een beheer- kaart, met behulp van de „conventionele" foto grammetrie, ongeveer 10 manuren per hectare vergt. In de periode van 1972-1974 is uit de vervaardiging van 322 digitale kaarten een gemiddelde van ongeveer 7,5 uur per hectare berekend, wat een besparing van ongeveer 25% inhoudt. Op tekenwerk is een tijdwinst behaald van ca. 45%, op terreinwerk ca 30%, de fotogrammetrie heeft ongeveer quitte ge speeld. Naast de baten zijn er ook kosten. De programma ontwikkeling is langdurig en kostbaar geweest. Daar zijn al met al meerdere manjaren in gaan zitten. De nu gebruikte tekenmachine kost per uur een aanzienlijk bedrag, ook wordt een dure com puter gebruikt. De kosten per automatisch geteken de kaart zijn bijgevolg hoog. Omdat er nog voort durend verbeteringen worden aangebracht in de programmatuur is het nog niet mogelijk mee te delen hoe duur het huidige produkt is. 10 Blik op dc toekomst De huidige werkwijze heeft z'n nadelen. Er wordt dan ook gestreefd naar opheffing daarvan. De huidige procedure is semi-automatisch te noe men, met een sterke nadruk op semi. Het is echter hoogst onbevredigend dat er zo veel hand-correctie werk nodig is om een automatisch getekende kaart gereed te maken voor aflevering aan de opdracht gever. Getracht moet worden dit handwerk verder terug te dringen. Daardoor zal de nadruk kunnen worden verlegd van semi naar het woord auto matisch. De gedachte toekomstige configuratie is weergegeven in figuur 7. Het volgende kan daarbij worden opgemerkt. - Centraal staat een computer die uitsluitend voor digitale kaartvervaardiging wordt gebruikt. Het werken met een relatief langzame terminal op een étauió dn grvét, uiter-jctcave. cuspc&p hard. co&ytfnit Fig. 7. Gedachte toekomstige configuratie ngt 75 123

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Nederlands Geodetisch Tijdschrift (NGT) | 1975 | | pagina 21