periodische fluctuaties in de uitgestraalde patronen
bedraagt gedurende de dagperiode en bij afwezig
heid van atmosferische storingen ca 0.01 lane of
minder.
De Holland Chain is eigendom van de Rijksover
heid. De exploitatie is opgedragen aan de Rijks
waterstaat in casu de Directie Noordzee; de Meet
kundige Dienst zorgt voor de bediening en de
nodige technische-wetenschappelijke begeleiding.
Het technisch onderhoud wordt door de leverancier
verricht onder toezicht van de overheid. Voor be
heerszaken van hoge orde is interdepartementaal
overleg noodzakelijk.
2.2 Groep 2. Systemen opgericht voor surveywerk
op de Noordzee
Deze systemen zijn voornamelijk opgericht t.b.v.
diverse metingen en activiteiten in het kader van
de exploratie en exploitatie van olie en gas. De op
bouw en de exploitatie van deze systemen zijn afge
stemd op surveygebruik, de mogelijkheid tot lane-
identificatie is niet aanwezig.
Deze systemen zijn niet openbaar, voor plaatsbe
paling dient voor ieder van deze systemen over een
aparte ontvanger te worden beschikt en bij gebruik
door derden wordt meestal een bijdrage in de ex
ploitatiekosten verlangd.
Op het Nederlandse deel van de Noordzee kunnen
drie systemen worden gebruikt, waarvan het dek
kingsgebied en de nauwkeurigheid verschillend zijn.
Alle drie de systemen worden geëxploiteerd op
commerciële basis door de firma Decca, die deze
systemen verhuurt aan particulieren en overheids
instanties. Hieronder zijn twee Hi-Fix-systemen,
die een voor op zee nauwkeurige plaatsbepaling
mogelijk maken, vanaf ca. 5 meter. Aangezien bij
deze systemen de mogelijkheid tot lane-identificatie
niet aanwezig is, dient tijdens de metingen de juist
heid van de plaatsbepaling (de lane-telling) regel
matig te worden gecontroleerd m.b.v. referentie
punten, zoals bijv. boeien.
2.2.1 Sea Search
Deze keten is eigendom van Decca en in 1964 opge
richt t.b.v. seismische werkzaamheden in het kader
van olie-exploitatie op de Noordzee, de zenders
staan resp. in Engeland, Nederland en Denemarken.
Deze keten is een gemodificeerde Decca-navigatie-
keten; de frequentie van de door de Master uitge
zonden radiosignalen is een tweevoud van de ge
bruikelijke frequentie. Door deze modificatie is
deze keten een gesloten systeem geworden, plaats
bepaling kan slechts geschieden met een speciale
Decca-ontvanger.
Het systeem is echter niet continu in bedrijf, doch
op afroep beschikbaar. Het draagt duidelijk een
survey-karakter.
Door de Rijkswaterstaat wordt deze keten niet ge
bruikt, gezien de voordelen van dit systeem in het
meetgebied van Rijkswaterstaat t.o.v. de Frisan
Island Chain gering zijn t.o.v. de extra kosten die
het gebruik hiervan meebrengt.
2.2.2 Hi-Fix Rijnmond
Deze keten is in 1966 opgericht door de Britse
Hydrografische Dienst t.b.v. de hydrografische
werkzaamheden op de Zuidelijke Noordzee. De
keten is tot stand gekomen met de medewerking van
de Nederlandsche Hydrografische Dienst en bestaat
momenteel uit twee gecombineerde Hi-Fix-ketens,
Rijnmond Noord en Rijnmond Zuid, waarmede
nauwkeurige plaatsbepaling mogelijk is. Het systeem
heeft 4 zendstations, twee in Nederland resp. in
Renesse en nabij Den Helder en twee in Engeland;
op twee zendstations is de apparatuur dubbel uitge
voerd. Deze keten is eigendom van de Britse Hydro
grafische Dienst; Decca verhuurt dit systeem aan
particulieren en aan buitenlandse overheidsinstan
ties. De Nederlandsche Hydrografische Dienst en
de Rijkswaterstaat maken momenteel regelmatig
gebruik van deze keten, o.a. voor nauwkeurige peil-
werkzaamheden en voor opsporingswerkzaam
heden van gevaarlijke stoffen.
De nauwkeurigheid van dit systeem is vrijwel opti
maal, gezien de paden van de zenders naar de plaats
van meting bijna altijd hoofdzakelijk over het zee
water lopen. Hierdoor zijn de verschillen tussen het
uitgestraalde patroon en een zuiver hyperbolisch
kaartpatroon gering en uitgezonderd in de onmid
dellijke nabijheid van de kust, vrijwel constant. Ook
de sterkte van het ontvangen radiosignaal is hier
door maximaal, hetgeen tot uiting komt in de sta-
ngt 75
154
