heden om ongewenste ontwikkelingen tegen te
gaan. Als zodanig kan ook een bestemmingsplan
functioneren.
b. Gebieden waar meer activiteiten door de over
heid ontplooid moeten worden, hetzij om een
goede situatie te bewerkstelligen, hetzij om een
gebied niet verder te laten achteruit gaan, in af
wachting van een aanwijzing tot stadsver
nieuwingsgebied. Een inrichtings- en/of beheers
plan moet aangeven hoe eventuele werken gere
aliseerd kunnen worden en hoe verder naar in
standhouding en verbetering zal worden ge
streefd.
c. Gebieden waarvoor veel activiteiten nodig zijn,
en die derhalve worden aangewezen als stads
vernieuwingsgebied. Inrichtingsplannen (even
tueel herverkavelingsplannen) stellen vervolgens
vast de activiteiten die geanalyseerd moeten
worden en op welke manier deze tot stand
komen.
Een dergelijke gebiedsaanwijzing wordt gebaseerd
op de veranderingen die in de toekomst in het gebied
aangebracht moeten worden, om een goede woon-,
werk-, verkeers- en vrijetijdssituatie te creëren. Daar
naast is de prioriteit die het ene gebied boven het
andere krijgt van belang. Deze prioriteit kan ge
geven worden op grond van een urgentielijst welke
opgesteld kan worden aan de hand van een aantal
indicatoren en op grond van een politieke keuze die
het gemeentebestuur doet. Ook de financiële con
sequenties worden in de aanwijzing aangegeven.
Deze immers zijn van belang voor de toezegging van
financiële bijdragen, welke de Minister doet bij de
goedkeuring van het structuurplan.
9 Mogelijkheid stedelijke herverkaveling
Na de aanwijzing dient allereerst te worden onder
zocht in hoeverre het gebied in aanmerking komt
voor een bepaalde methode van uitvoering. Zo
dienen voor stedelijke herverkaveling onderzocht
te worden de aard van de uit te voeren werken, de
eigendoms- en gebruiksstructuur en de door de ge
meente in te brengen hoeveelheid grond.
Bij de aard van de werken wordt vooral nagegaan,
welke veranderingen in bestemmingen aangebracht
moeten worden. De mogelijkheden tot het realiseren
van bestemmingsveranderingen zijn in het kader
van een herverkaveling afhankelijk van de bereid
heid van de rechthebbenden om daaraan mee te
werken danwel afstand te doen van hun rechten en
voorts van de inbreng van gronden en opstallen
door de gemeenten. Herverkaveling is namelijk het
samenvoegen van kavels en opstallen met de bedoe
ling deze op bepaalde wijze onder de rechthebbenden
te verdelen, al dan niet na uitvoering van bepaalde
verbeteringen aan, of afbraak en nieuwbouw van
opstallen en verbetering van de omgeving. Deze
begripsomschrijving sluit bestemmingsverande
ringen met medewerking van de rechthebbenden
bepaald niet uit, evenmin als een realisatie daarvan
met behulp van de inbreng door de gemeente zelf.
Wat de medewerking van de rechthebbenden be
treft, deze kan zowel positief zijn in de zin dat zij
zelf de veranderingen willen helpen realiseren (bijv.
bouw- of ontwikkelingsmaatschappijen die daartoe
grond hebben aangekocht) als negatief in de zin dat
zij zich laten uitkopen of onderbedden danwel hun
rechten overdragen aan derden die wel tot realisatie
bereid en in staat zijn. Bij het onderzoek van de
eigendoms- en gebruiksstructuur van het gebied
zullen deze mogelijkheden derhalve moeten worden
gepeild om na te gaan of mede met gebruikmaking
van de inbreng van de gemeente, de beoogde be
stemmingsveranderingen via een herverkaveling
zouden kunnen worden gerealiseerd. Een actief
aankoopbeleid van de gemeente gepaard met een
voorkeursrecht ingaande onmiddellijk na de ge
biedsaanwijzing, alsmede de mogelijkheden van ont
eigening of toewijzing aan de gemeente, kunnen
hier de nodige ruimte scheppen. De door de ge
meente in te brengen oppervlakte grond is in ieder
geval noodzakelijk voor het realiseren van open
bare bestemmingen, het uitbreiden van bestaande,
te kleine kavels en het bieden van ruimte voor de
uitvoering in het algemeen.
10 Toepassing op onderscheiden gebieden
Voor twee van de eerder genoemde gebiedssoorten
moet nauwgezet worden onderzocht of stedelijke
herverkaveling op grond van deze overwegingen
kan worden toegepast. Door de bestemmings
wijzigingen die veelal zullen zijn aangegeven in het
ngt 76
31
