De gemeente initieert de herverkaveling en voert
haar uit, zonder dat directe overname door haar
van de eigendommen noodzakelijk is.
Bij stadsvernieuwing hebben bedrijven altijd een
afwachtende houding moeten aannemen. Enerzijds
wisten de bedrijfsexploitanten niet wat hun te wach
ten stond, anderzijds konden zij pas na onteigening
en gronduitgifte door de gemeente grond verwerven
voor plaatsing elders of vestiging en uitbreiding.
Door de herverkaveling kan bij toedeling en daar
aan voorafgaande wenszitting reeds te voren reke
ning gehouden worden met de toekomstige situatie.
Bedrijven, die wegens een minder rendabele be
drijfsvoering bij sanering nimmer voor herhuisves
ting in aanmerking zouden komen, kunnen nu via
toedeling in een goedkoop pand terecht trachten te
komen.
14 Ruilbasis
Aan de hand van de gesprekken die de herverkave
lingscommissie met de gebruikers heeft gevoerd en
met behulp van de uitkomsten van de onderzoeken
stelt de herverkavelingscommissie de toedelings-
regels op. In deze regels worden de belangen van de
eigenaren en gebruikers verzekerd. Het belangrijkste
onderdeel van de toedelingsregels is de ruilbasis.
De ruilbasis is de eenheid, waarin kwalitatief of
kwantitatief zowel het ingebrachte als het toege
deelde onroerend goed is uit te drukken. Er zijn
andere mogelijkheden, waarbij echter voorop moet
staan dat de inbreng de mate van toedeling bepaalt.
Een drietal mogelijkheden zijn denkbaar:
a. Bepalend zijn uitsluitend het eigendoms- en ge
bruiksrecht en de bestemming van de ingebrachte
kavels en opstallen. Iemand die een woning in
gebruik heeft, krijgt volgens deze ruilbasis een
woning terug. Er wordt verder niets vastgelegd
omtrent de kwaliteit van het ingebrachte on
roerend goed t.b.v. de toedeling. Voor de ver
rekening is een schatting wel noodzakelijk. Een
dergelijke ruilbasis dient gehanteerd te worden
in gebieden, waar de problemen op het gebied
van de volkshuisvesting en ruimtelijke ordening
zeer groot en algemeen zijn en waar verwacht
mag worden dat de betrokkenen niet in staat
zijn hun positie individueel te verbeteren. Als
voorbeelden hiervan kunnen de verdichtings-
gebieden en de 19e eeuwse wijken genoemd
worden.
b. Bepalend zijn het eigendoms- en gebruiksrecht,
de bestemming en de oppervlakte resp. vloer
oppervlakte van de kavels en opstallen. Naar
evenredigheid van de ingebrachte oppervlakte
wordt dan toegedeeld. Dit is alleen mogelijk
indien de oppervlakteverdeling van de bestaande
kavels overeenkomt met die welke volgens het
onderzoek gewenst is. Mogelijke gebieden, waar
deze ruilbasis toegepast kan worden, zijn de city-
gebieden en de Testgebieden in de binnenstad.
c. Bepalend zijn het eigendoms- en gebruiksrecht,
de bestemming en de waarde. Bij het hanteren
van deze ruilbasis zijn de belangen van de eige
naren in hoge mate verzekerd, maar de speel
ruimte die de herverkavelingscommissie nodig
heeft met het oog op een goede gebruiksverkave-
ling, is zeer beperkt. Het gebruik van de waarde
als ruilbasis levert ook het probleem op van de
waardebepaling. De waarde van de grond is af
hankelijk van de huidige en de toekomstige
bestemming. Ook is de splitsing van de waarde
bij taxatie in een deel voor de opstal en een deel
voor de grond een delicate kwestie. Bovendien
gaan stadsvernieuwingsactiviteiten mogelijk ge
paard met rigoureuze ingrepen in de bestaande
eigendoms- en gebruiksverhoudingen, welke in
strijd zijn met deze ruilbasis en de daaruit voort
vloeiende rechten. De waarde zal daarom zelden
of nooit als criterium voor de toedeling gebruikt
kunnen worden.
15 Toedelingsregels
De eerste twee ruilbases laten de herverkavelings
commissie nog grote vrijheid bij het opstellen van
een plan van toedeling, terwijl ook bij de derde
regels t.a.v. de over- of onderbedeling noodzakelijk
zijn. De ruilbasis wordt dan ook aangevuld door
toedelingsregels.
Binnen het kader van landelijke wettelijk vastge
stelde toedelingsnormen, waarin zaken als recht op
toedeling tegen inbreng, mogelijkheid van uitkoop
en 100% onderbedeling geregeld worden, stelt de
herverkavelingscommissie de speciaal voor het ge-
ngt 76
