Deze bezwaren blijven bij ruilverkavelingen met
toewijzing bestaan, maar zouden bij herinrich
ting vervallen.
2. Onder de huidige wet hebben de betrokkenen het
recht tegen de voorgenomen toewijzing bij de
Kroon in beroep te gaan. Bij de voorgestelde
ruilverkavelingsprocedure in de landinrichting
ontbreekt die mogelijkheid. Ze is er wel bij ont
eigening in herinrichtingsverband.
3. Daar zowel de toewijzing als de onteigening hun
grondslag in de gewijzigde bestemming vinden,
ligt een gelijke verwervingsprocedure voor de
hand.
Verder kan het enig aantoonbare nadeel dat de
overgang van ruilverkavelingsprocedure naar her
inrichtingsprocedure voor de betrokkenen zou be
tekenen voor een belangrijk deel worden opgeheven,
door hem compensatie aan te bieden uit de met het
voorkeursrecht of anderzins verworven grond als
de betrokkene, die de toe te wijzen grond inlevert,
dit zou wensen. Bij overbrenging van dit type ruil
verkaveling naar de herinrichting zou dan de
stemmingsprocedure, die nu voor de ruilverkaveling
is voorzien, ook in de herinrichtingsprocedure
moeten worden ingebouwd.
4 De beheersgebieden
Volgens de nota zal de begrenzing van de beheers
gebieden waarvoor de overheid bereid is beheers
overeenkomsten af te sluiten en de beheersfunctie
te honoreren in het landinrichtingsplan worden
vastgesteld. Voorts zullen in het plan van toedeling
voor die gebieden de gehandhaafde, opgeheven en
gevestigde beheersovereenkomsten worden aange
geven.
Daarmee ligt het toepassingsgebied vast en biedt
de wet voldoende ruimte om de beheersovereen
komsten aan te gaan of te verkavelen. In de nota is
de mogelijkheid om bij het plan van toedeling
nieuwe zakelijke rechten te kunnen vestigen geme
moreerd en is voorgesteld ook het aangaan van
beheersovereenkomsten bij het plan van toedeling
mogelijk te maken. Lk ondersteun die gedachte.
Daarbij is echter de medewerking van de betrok
kenen onontbeerlijk. Als de beheersgebieden in de
landinrichtingsprojecten zijn opgenomen is het zaak
de bijzondere mogelijkheden die de herverkaveling
biedt uit te buiten en middelen aan te dragen om het
afsluiten van beheersovereenkomsten te stimuleren.
Om de lopende beheersovereenkomsten in het plan
van toedeling te kunnen verwerken is een registratie
noodzakelijk. Ze kan tot de beheersgebieden be
perkt blijven en samenvallen met de wenszitting.
5 Het voorkeursrecht
In de nota is gewezen op het nut dat het voorkeurs
recht voor de landinrichting kan hebben.
Het gemeentelijk voorkeursrecht zal volgens het
wetsontwerp betrekking kunnen hebben op gron
den, die een niet-agrarische bestemming kregen,
met het doel een latere onteigening te voorkomen.
In de herinrichting zullen de ingebrachte gronden,
die hun agrarische bestemming verliezen, worden
opgenomen in het plan van wegen en waterlopen
en het landschapsplan of ze worden onteigend en
bij het plan van toedeling toegedeeld aan het betref
fende openbare lichaam. In het eerste geval ont
vangen de gezamenlijke rechthebbenden een ade
quate vergoeding en in het tweede geval ontvangt
de inbrenger individueel een schadeloosstelling.
Deze schadeloosstelling kan indien de LIC over
grond beschikt worden voorkomen door ver
vangende grond met een agrarische bestemming aan
te bieden. Daarom hoeft bij een herinrichting,
anders dan bij de gemeente, het voorkeursrecht niet
beperkt te blijven tot grond met een niet-agrarische
bestemming om toch een onteigening te kunnen
voorkomen. Het voorkeursrecht kan in de land
inrichting dankzij de herverkaveling soepel worden
benut om het verlies aan agrarische grond te com
penseren.
Daartoe moet het recht kunnen worden uitgeoefend
totdat de tegenwaarde voor dit verlies is bereikt.
Bij minnelijke verwerving kan dan aan de ont
eigende een aandeel uit het met voorkeursrecht ver
worven bezit worden aangeboden om zijn inbreng
op peil te houden. Voorzover de onteigenden daar
van geen gebruik maken kan de grond voor andere
doeleinden worden aangewend.
De toepassing van het voorkeursrecht kan ook zijn
nut hebben om het bedrijfsverkleinend effect van
de algemene korting te ontgaan.
98
ngt 76
