1 overal vond de meting óp het perceel plaats, men volgde getrouw het voorbeeld, indachtig de afge legde eed. Tot welke staaltjes van „landmeetkunst" dat kan leiden, laat ons de meting van een perceel bos onder Princenhage zien (fig. 4). Het perceel is ongeveer 5,5 ha groot en is verdeeld in 15 drie hoeken. In iedere driehoek is de basis en de hoogte gemeten maar meer ook niet, zodat een kaartering niet mogelijk is. Het lijkt me overigens een huzaren stukje een dergelijke meting in een bos te vol brengen. De landmeter Zillesen, die in Gilze moest meten, deed het beter. Bij het opmeten van uitge- veende percelen gebruikte hij zijn hoekmeetinstru- ment, zoals fig. 5 laat zien; de maten heb ik op de huidige manier ingeschreven. De taak van de verificateur bestond uit toezicht houden en een wekelijks rapport sturen aan de Hoofdcommissie omtrent de voortgang der werk zaamheden. De controle op het afgeleverde werk geschiedde op de bekende manier: nl. door het meten van enige lijnen op de kaart, waarbij de snijding met de perceelsgrenzen wordt aangetekend en het vergelijken daarvan met een zelfde lijn op het terrein gemeten. De daarbij optredende ver schillen geven dan een indruk van de nauwkeurig heid waarmede de meting en de kaartering is ge schied. In de Verzameling Van Breugel trof ik enige verificatierapporten aan, voorgedrukte staten waar op de gevonden verschillen konden worden geno teerd. In het beneden-vak werden de verschillen ge noteerd die gevonden waren in de grootte der per celen. Toegevoegd is een schets van de ligging van de verificatieiijnen. In Stiens waren een aantal elkaar snijdende lijnen nagemeten. De meetgetallen zijn in zwarte kleur, de op de kaart bepaalde maten in rode kleur aangegeven en evenzo bij de hoeken waaronder de lijnen elkaar snijden. Daar de verificatie in 1811 was geschied, dus na de inlijving bij Frankrijk, zijn de maten in meters en decimeters opgegeven. De verschillen waren gering, hooguit 1 meter, bij de hoeken 5 minuten. Bij de verificatie van Roordahuizum waren de grootten van een achttiental percelen betrokken. Het grootste verschil bedroeg 20 m2 op ca. 9 ha. Maar als de verificateur een verschil van 1 m2 vindt bij een per- MAATBOEK tier LANDERIJEN gelegen in lie JURISDICTIE Ongemeten door xny Fig. 4 Opmeting van een bos te Princenhage ip cn Fig. 5 Opmeting van een uitgeveend perceel te Gilze met de meting' begonnen Voorkomende Figuren. Zoort van Landen t'aij Boach Wei o£ Bouw landen ena. Naam van den Eigenaar. Korgbna. Koeden J 3 283 2 4 22 3 .178 4 P\ 3 235 5 tt 3 4441 V Vj>\ 3 543 'Sc fa tl/ 20 5031 Fig. 3 24 ngt 77

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Nederlands Geodetisch Tijdschrift (NGT) | 1977 | | pagina 10