straal, die een scherp beeld geeft in het filmvlak. De intensiteit van de lichtstraal is groot genoeg om öf een verkleuring van de fotochromatische film öf een verbleking van de diazofilm te veroorzaken. Het schrijfsysteem Achter de hoofd-laser is een modulator opgesteld, de eerste van de vier bestanddelen waaruit het schrijfsysteem bestaat. In volgorde zijn de overige drie: een secundair afbuigsysteem (secondary deflector) voor zeer snelle afbuigingen van de licht straal, een lenzenstelsel met dynamische focusering (dynamic focus) en het primaire afbuigsysteem (main deflector) dat bestaat uit twee roterende spiegels waarvan de roratieassen loodrecht op elkaar staan. Een hulp-laser zendt coherent licht uit voor de interferometers die spiegels besturen. De sleutel tot de nauwkeurigheid en hoge resolutie van de HRD-1 is de besturing van de twee spiegels door interferometers. Deze techniek, reeds bekend voor de meting van relatieve posities in de astrono mie, is hier toegepast om relatieve hoeken te meten met een nauwkeurigheid van 0.2 boogseconde. Met een optische aslengte van de spiegels van ongeveer I meter komt dit overeen met 1 micron op de film. Omdat de film waarop getekend wordt vlak gehou den wordt en de afstand van de hoofdspiegels tot aan het punt waar getekend wordt positie-afhankelijk is, bevat het lenzenstelsel een dynamische focusering. Deze correctie wordt automatisch verkregen door het besturingsmechanisme. Op de film kan over het gehele oppervlak een lichtbundel nauwer dan 20 micron worden verkregen. Terwijl de positie van de hoofdspiegels zeer nauw keurig bekend is, kan dit, om reden van traagheid, afwijken van hetgeen op een bepaald moment ver langd wordt, vooral wanneer kleine details zoals letters getekend moeten worden. Een secundair af buigsysteem met gering vermogen maar met hoge snelheid compenseert deze afwijkingen. Om de verlangde tekening vast te leggen, moet de intensiteit van de lichtstraal zorgvuldig bestuurd worden. Het eerste onderdeel in de lichtweg is dan ook een Acousto-optische modulator, die er voor zorgt dat lijnen die getekend worden, ongeacht de snelheid, een uniforme intensiteit hebben. De diazofilm Eén toepassing van het schrijfsysteem is het ver vaardigen van een permanent beeld (hardcopy). Op dat dit direct op diazofilm kan geschieden, is een eenvoudige cassette aanwezig, die maximaal 20 film velletjes kan bevatten. Een nieuw velletje wordt door een besturingsmechanisme in het schrijfstation gebracht en verwijderd wanneer de tekening gereed is. De belichte film, die in daglicht verwerkt kan worden, wordt ontwikkeld met behulp van ammo- niadamp in een eenvoudige tafelmodel-ontwikke laar. Het contrast in de vervaardigde tekening (witte lijnen op een donkere achtergrond) en de hoge resolutie van de diazofilm geven de mogelijk heid van reproduktie of vergroting. Door verdraaiing van één spiegel schrijft de laser op de fotochromatische film. De blauwe argon-laser doet de oranje film verkleuren tot bijna zwart en dit beeld wordt voortdurend geprojecteerd met behulp van oranje/geel licht op een groot scherm (100x70 cm). De fotochromatische film houdt dit beeld on geveer 15 minuten vast, waarna het langzamerhand gaat vervagen. Om echter voor langere periode het beeld te kunnen bekijken, kan het opnieuw beschre ven worden zonder zichtbaar kwaliteitsverlies. Om een nieuwe tekening te vervaardigen kan binnen enkele seconden een schoon gedeelte van de foto chromatische film worden opgezocht. Omgekeerd kunnen oude tekeningen weer worden opgeroepen. Omdat de beeldvorming een thermisch procédé is en oude beelden tenslotte verdwijnen, is de strook fotochromatische film opnieuw te gebruiken. De refresh mode en interactie Zestien functietoetsen die verlicht kunnen worden en een schrijfmachine-toetsenbord verzorgen de communicatie tussen de operateur en de computer. Interactie met de informatie op het beeldscherm wordt mogelijk gemaakt door de „refresh mode" en door de „tracker ball", die gebruikt wordt om een aanwijsmerk op het scherm te laten bewegen. Wanneer de HRD-1 als beeldscherm wordt ge bruikt, is een klein gedeelte van het adresseerbare geheugen via de optiek van de refreshmode gekop- De fotochromatische film ngt 77

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Nederlands Geodetisch Tijdschrift (NGT) | 1977 | | pagina 11