Verslag van de Gauss-herdenking
van 28 april tot 1 mei 1977 te Brunswijk (W-Duitsland)
W. A. J. M. Quist
Ter gelegenheid van het feit dat het op 30 april 1977
tweehonderd jaar geleden was dat Carl Friedrich
gauss te Brunswijk werd geboren, is in die stad een
driedaagse feestelijke herdenking gehouden, die
door schrijver dezes werd bijgewoond.
Het hele scala van gebeurtenissen laat zich onder
verdelen in
- een wetenschappelijk congres met twaalf vak
technische voordrachten en drie feestredes uit de
vakgebieden wiskunde, geodesie en fysica;
- een tentoonstelling over gauss'leven en werken;
- een plechtige academische zitting met uitreiking
van een drietal Gauss-erepenningen en een viertal
prijzen
- diverse feestelijke bijeenkomsten en ontvangsten;
- een excursie naar Göttingen.
De organisatie van het geheel was in handen van:
- de „Technische Universitat Carolo Wilhelmina zu
Braunschweig" (hierna te noemen: TU);
- de „Braunschweigische Wissenschaftliche Gesell-
schaft";
- het stadsbestuur van Brunswijk.
Aan het wetenschappelijk congresdat plaatsvond in
het hoofdgebouw van de TU, namen +300 acade
mici uit diverse west- en midden-europese landen
deel, waaronder de auteur als enige nederlander.
Gezien het feit dat de hoofdverdienste van gauss
ligt op het gebied van de zuivere en toegepaste
wiskunde, is het niet verwonderlijk dat onder de
deelnemers +150 mathematici waren. De overigen
waren ±90 fysici en ±60 geodeten. Dienovereen
komstig was het congres in drie secties verdeeld.
De schrijver woonde een aantal voordrachten bij
zowel van de sectie geodesie als van de sectie fysica.
Het viel daarbij op dat de lezingen geenszins een
historisch karakter hadden, doch betrekking hadden
op eigentijdse, gespecialiseerde onderwerpen. Enige
voorbeelden mogen dit toelichten.
- Prof. K. Linkwitz, Stuttgart, koppelt in zijn voor
dracht getiteld „Die Formfindung und statische
Analyse von raumlichen Seil- und Hangenetzen"
de door gauss ontwikkelde vereffeningsmethode
der kleinste kwadraten aan de sterktebere
keningen t.b.v. de dakconstructies van de
olympische stadions in Tokio en München. Spre
ker laat zien dat er in rekentechnisch opzicht een
grote mate van analogie bestaat tussen de waar
nemingsrekening en de berekeningen der statica;
- Prof. H. Wolf, Bonn, legt in zijn voordracht ge
titeld „Funktionale und stochastische Modelle
für das europaische Dreiecksnetz" verbanden met
zowel de „Allgemeine Flachentheorie" van
gauss (ellipsoïdische coördinaten) als met diens
beschouwingen over de invloed van het toeken
nen van verschillende gewichten aan waarne
mingen op het resultaat van een vereffening;
- Prof. R. Sigl, München, laat in zijn lezing ge
titeld „Der Beitrag der Satellitengeodasie zur
Erdmessung" onder meer zien hoe de door
gauss - in het kader van zijn beschouwingen over
de hemelmechanica - ontwikkelde vectoranalyse
nog steeds wordt toegepast bij de berekening van
baanvergelijkingen van satellieten;
- Prof. H. Moritz, Graz, verklaart in zijn voor
dracht „gauss und die Entwicklung der physika-
lischen Geodasie" onder meer op welke wijze het
ngt 77
137
