Het gebruik van radiogolven voor elektronische
plaatsbepalingssystemen en de toepassing daarvan in
'Syledis' van de firma Sercel
7e jaargang no. 10, december 1977
S. Stellingwerff Beintema
in samenwerking met: G. Nard, Sercel, Nantes.
1 Inleiding
Sercel, een „dochter" van een internationaal toon
aangevend geofysisch bedrijf, is reeds lang een fabri
kant van plaatsbepalingssystemen. Haar produkten
hebben een wereldwijd gebruik gevonden. De geo
fysische apparatuur is één van de belangrijkste
produkten en deze worden, behalve door de Com
pagnie Général de Geophysique - Sercel's moeder
maatschappij - ook door andere gelijkgerichte
bedrijven gebruikt. Eén van de meest bekende pro
dukten van Sercel is de Distomat, welke de fabriek
maakt voor Wild. Op plaatsbepalingsgebied werd
door Sercel het Toran-systeem ontwikkeld, een
systeem dat onder meer in de Westerschelde werd
geïnstalleerd. Een ander produkt, en ook het verre
weg meest veelbelovende produkt van Sercel, is
echter „SYLEDIS". Syledis staat voor: Système
Léger de Mesure de Distances.
De toepassing van radiogolven voor de lokatie van
schepen en andere vaartuigen, vond na de tweede
wereldoorlog veel opgang. Een groot aantal syste
men werd ontwikkeld voor verschillende toepas
singen. Lage frequenties (10-100 kHz) worden in
het algemeen gebruikt door Omega, Decca-Naviga-
tor en Loran C, voor navigatie met koopvaardij
schepen.
Deze lage frequenties volgen de kromming van het
aardoppervlak en kunnen hierdoor in grote ge
bieden gebruikt worden. De nauwkeurigheid van
deze systemen is echter niet groot (tot 1 zeemijl) en
atmosferische omstandigheden kunnen afwijkingen
veroorzaken. Een aantal toepassingen van radio
plaatsbepaling vereisen echter hogere nauwkeurig
heden, hetgeen leidde tot de ontwikkeling van
systemen die de 2 MHz band gebruiken. Dit resul
teerde in hogere nauwkeurigheden, maar een be
perking in het bereik, dit ten gevolge van het feit
dat deze frequenties de aardkromming minder vol
gen. De invloed van de toestand van de atmosfeer
bleef echter onverminderd merkbaar.
Het gebruik van nog hogere frequenties, 0,2 tot 10
GHz, elimineerde de invloed van de atmosfeer,
maar beperkte het gebruik tot de zichtafstand.
De nauwkeurigheid van de systemen die gebruik
maken van deze frequenties bedraagt over het alge
meen een paar meter, maar toepassing op lange af
standen dwong de gebruiker tot het zoeken naar
zeer hoge opstellingen voor de walstations.
Sercel ontwikkelde het systeem „Syledis", dat ge
bruik maakt van frequenties in de 420-450 MHz-
band en met welk systeem het mogelijk is afstanden
te meten die buiten de zichtafstand liggen. Speciale
correlatietechnieken worden gebruikt om de dan
zeer zwakke signalen te verwerken naar bruikbare
afstanden.
\l77
Dit artikel is een vertaling van een lezing, gehouden op
25 mei 1977 op het A1G Congres: „Electronic Distance-
Measurement and the influence of Refraction" te Wage-
ningen.
De tekeningen 1 t/m 4 zijn overgenomen uit: Special
publication 39 van de International Hydrographic Organi
zation: „Radio Aids to Maritime Navigation and Hydro
graphy". Tekening 7 is overgenomen uit het Technical
handboek van Syledis.
ngt 77
187