bij gemotoriseerde waterpassing, tegen 6-7% bij
conventionele methoden.
2.2 Dagproduktie
De gemiddelde produktie per dag bij tweede-orde
waterpassing bedroeg 11 a 12 km.
De trajecten die moesten worden hermeten, omdat
ze niet aan de nauwkeurigheidseisen voldeden, zijn
hierin niet meegerekend.
Het gemiddelde werd berekend voor de gehele meet-
periode inclusief tijdverlies door pech met voer
tuigen, weersgesteldheid, ziekte e.d.
De gemiddelde voortgang bedroeg 2,15 km per uur,
bij een gemiddelde zijdelengte van 40 m (max. 50 m).
De gemiddelde tijd per opstelpunt, inclusief trans
port tussen twee opeenvolgende opstelpunten
varieerde van 2 tot 2,5 minuut.
Deze resultaten betekenden een verhoging van de
dagproduktie met 80% en 120% in vergelijking tot
de conventionele methoden, respectievelijk per fiets
of te voet.
2.3 Kosten vergelijking
De kosten per km gemotoriseerde waterpassing be
staan uit: lonen, sociale lasten, toeslagen, inves
teringen in instrumenten en voertuigen.
De relatief hoge loonkosten in Zweden maken deze
post erg dominant: ca. 90% van de kosten bestaan
uit loonkosten en 5 a 6% uit uitrustingskosten.
Voor een standaard tweede-orde-waterpassing moe
ten een landmeter en twee assistenten worden inge
schakeld, terwijl bij de gemotoriseerde waterpassing
twee landmeters en twee assistenten zijn vereist.
De kosten per uur voor een gemotoriseerde groep
zijn ongeveer 40% hoger dan die voor een standaard-
groep.
De prijs per km tweede-orde-waterpassing is per
fiets 20% hoger en te voet 30% hoger dan de gemo
toriseerde. Gemotoriseerde eerste-orde-waterpas-
sing is bijna 50% goedkoper dan de conventionele
methode.
2.4 Proefmetingen
Hoofdzakelijk om economische redenen zijn de
proefmetingen uitgevoerd binnen het raam van het
tweede-orde-waterpassingsprogramma. Hierdoor is
het aantal met uitsluitend gemotoriseerde water
passingen gesloten kringen tot nu toe relatief klein.
Er is echter een aantal vereffeningen uitgevoerd.
Hieruit bleek dat er een standaardafwijking van 2,2
mm/km was bereikt.
Een programma van testmetingen op een speciale
lange calibratiebasis waarbij zowel per fiets, te voet
als gemotoriseerd werd gewaterpast, leverde een
standaardafwijking op van minder dan 1,6 mm per
km. De testmetingen zijn tenminste tweemaal per
jaar uitgevoerd gedurende meerdere jaren. De moge
lijkheid van herhalingsmetingen bij gemotoriseerde
waterpassing is groot.
2.5 Voor- en nadelen van de gemotoriseerde
waterpassing
Voordelen:
- kleinere atmosferische refractie door hoger plaat
sen van het instrument
- stabielere opstelling van het instrument
- kortere tijd per opstelpunt
- stabielere baakopstelling
- gebruik van elektronische calculator met geheu
genfaciliteiten maakt sneller checken van de waar
nemingsresultaten in het veld mogelijk
- beter waarnemen mogelijk
- minder weersafhankelijk
- produktieverhogend
- kostenbesparend.
Nadelen
- uitsluitend bruikbaar voor doorgaande water
passing langs per auto begaanbare wegen
- vaste punten kunnen meestal niet per auto wor
den bereikt
- verkeersintensiteit kan belemmerend werken
- inwerkperiode relatief lang
- refractie door warmtestraling auto's
- waarnemingsgewoonten kunnen systematische
fouten veroorzaken
- hoge investeringskosten.
3 Conclusies
De resultaten die in Zweden met gemotoriseerde
waterpassing werden behaald tonen aan dat deze
56
ngt 78
