Verslagen
STUDIEDAGEN LEIDINGENKADASTER WUPPERTAL
Aan de Technische Akademie Wuppertal, een dependance
van de „Rheinisch-Westfalische Technische Hochschule
Aachen" werden op 10 en 11 april jl. studiedagen gehouden
over het onderwerp „Strassen- und Leitungskataster".
Deze dagen waren gezamenlijk georganiseerd door de „Bund
der öffentlich besteilten Vermessungsingenieure e.V." en de
„Gesamthochschule Wuppertal, Fachbereich Bautechnik" in
het kader van pogingen om in de Bondsrepubliek een lei
dingenkadaster in te stellen. Zowel van geodetische zijde als
van de zijde van de leidingbeheerders bestond grote belang
stelling.
In 8 lezingen werd het onderwerp van verschillende zijden
belicht.
Op deze lezing wil ik nog even nader ingaan.
Dipl.-Ing. A. König: „Das Leitungskataster der Stadt Bern".
Het inwoneraantal van de stad bedraagt 145.000. De schaal
van de verzamelkaart is 1:200. Gedurende de periode 1954-
1968 vervaardigde men de kaarten als strookkaarten, formaat
30 x60 cm. Vanaf 1969 produceert men de raamkaart, for
maat 82 x 58 cm.
Topografie en leidingen worden op hetzelfde blad getekend.
Er worden geen maten ingeschreven behoudens doorsneden
van leidingen groter dan 40 cm. De verschillende leidingen
worden op de originele calque met inkt van verschillende
kleur aangegeven, welke op kopieën zonder kleurverschil
t.o.v. de andere lijnen overkomt.
De landmeetkundige dienst zorgt voor het inmeten van de
leidingsituatie, de leidingbeheerder voor het meten van de
leidingdetails.
De bijhouding van de kaart geschiedt t.a.v. de leidingen
dagelijks en voor wat betreft de topografie jaarlijks.
Een meetploeg bestaat uit 3 man met een auto; in totaal zijn
voor het leidingenwerk 11 landmeetkundigen en 4 meet-
assistenten ingezet.
Het aantal leiding-mutaties in 1977 bedroeg 3050; de bruto
loonkosten in dat jaar bedroegen Fr. 544.000,
Het leidingenkadaster in Bern is niet bij de wet geregeld.
Het tentoongestelde materiaal zag er voortreffelijk uit. Mijn
persoonlijke indruk is, dat de toegepaste werkwijze nogal
perfectionistisch is; dat de benodigde capaciteit dienovereen
komstig hoog is laat zich verstaan.
Ing. (grad) E. Neubert gaf een uiteenzetting over apparatuur
voor het opsporen van leidingen. De gedemonstreerde appara
ten bleken niet wezenlijk te verschillen van die, welke in ons
land worden gebruikt.
Reg.-Verm.-Dir. W. Baumhauer (parlementslid Baden-
Wiirttemberg): Leitungskataster aus politischer Sicht".
Deze parlementariër wees er op dat, zolang er nog zoveel
tegenstand is tegen de invoering van een leidingenkadaster
(o.a. van de leidingbeheerders vanwege de te verwachten hoge
kosten), de omstandigheden nog niet gunstig zijn om deze
aangelegenheid in het parlement ter sprake te brengen. Er is
bovendien nog geen zicht op de totale kosten. Wanneer men
tot invoering zou willen overgaan zou het gewenst zijn dit in
de gehele bondsrepubliek tegelijk te doen, maar een probleem
is dat er in de verschillende bondslanden verschillend over
wordt gedacht.
Een typische opmerking uit deze politieke hoek was de con
statering, dat bij centralisatie van leidinggegevens het terro
risme gemakkelijk toegang tot deze gegevens zou kunnen
krijgen.
Dr. P. E. Krug: Das Leitungskataster aus rechtlicher Sicht".
Deze jurist stipte de bepalingen aan, die in een wet zouden
moeten worden opgenomen en hij vermeldde de stand van
zaken in enkele Europese landen (o.a. het 3-fasen-plan in ons
land).
Zoals in ons land leverde een eventuele bepaling, dat de vast
legger van de leidinggegevens volkomen verantwoordelijk
zou zijn voor de juistheid ervan, problemen op. Tevens bleek,
dat bij de inschakeling van particuliere bureaus voor de meet-
en tekenwerkzaamheden de verantwoordelijkheid een andere
zou zijn dan bij uitvoering van deze werkzaamheden door
ambtenaren; volgens de Duitse wet draagt een particulier
alleen verantwoordelijkheid voor de directe schade en een
overheidsdienaar tevens voor de indirecte schade (produktie-
verlies enz.).
Dipl.-Ing. W. Messmer: Das Leitungskataster aus der Sicht
des Mehrzweckkatasters in der Schweiz"
Messmer gaf een kort overzicht over het leidingenkadaster
in het kanton Basel-Stadt, als onderdeel van het „Mehr-
zweckkataster" dat - in tegenstelling tot Bern - wel bij de
wet is geregeld (in 1929). De gemaakte kosten bedroegen in
1977 Fr. 750.000,Men heeft besloten het bestand binnen
kort te automatiseren.
Dipl.-Ing. D. Kramer besprak een mogelijk organisatiemodel
voor een in te stellen leidingenkadaster.
Dipl.-Ing. K. L. Fischer: LeitungskatasterTechnisches
Rahmensollkonzept"
In deze lezing gaf de spreker zijn zienswijze op de technische
voorwaarden, waaraan z.i. een leidingenkadaster zou moeten
voldoen; hierbij werden gedeelten van leidingkaarten van de
steden Tubingen, Bazel, Praag en Warschau getoond (Praag
werkt met 7 „overlays"). Tevens besprak hij de functionele
samenhang tussen leidingenkadaster, leidingbeheerders en de
verschillende kaartgebruikende instanties in een grote ge
meente.
Oh. Vi. Dipl.-Ing. IV. Rose: Kosten und Nutzen eines Leitungs
kataster s"
Rose becijferde de jaarlijkse kosten in de bondsrepubliek op
DM 223 miljoen en de baten op DM 429 miljoen. Tot de
baten worden gerekend: opbrengst inlichtingen leidinggege
vens, bespaarde verzekeringspremies van aannemers, bespa
ring op niet meer te graven proefsleufjes om leidingen op te
sporen en besparing door leidingbeheerders ingevolge weg
vallen kosten verband houdende met het verstrekken van
informatie aan derden.
Na elke lezing volgde een levendige discussie. De eindindruk
is, dat duidelijk twee standpunten waren te onderscheiden;
dat van de geodeten, die dit werk wel graag willen aanpakken
en dat van de leidingbeheerders, die het allemaal nog niet
zien zitten en vrezen voor hoge kosten komen te staan.
Tenslotte nog de vermelding, dat deze studiedagen worden
herhaald in het komende najaar, daar een groot aantal aan
meldingen voor deelname nu niet kon worden gehonoreerd.
J. F. van Weelden
De cursus „Strassen- und Leitungskataster" wordt herhaald
op 2 en 3 oktober a.s. Informatie en aanmelding: Technische
Akademie Wuppertal, D-5600 Wuppertal 1, Postfach 130465,
telefoon 09-492027495-1, telex 8592525 taw d.
92
ngt 78
